Κάθισα με προσοχή και είδα το βίντεο του Σύριζα, στο οποίο ο Αλέξης παρουσίασε το νέο σήμα του κόμματος με το αστέρι. Για τα επικοινωνιακά δεδομένα της εποχής, μακρύ το μήνυμα του αρχηγού. Στα 4.43 που διαρκεί, οι σύγχρονοι σκηνοθέτες διηγούνται ολόκληρη την ιστορία του πλανήτη από την εποχή του χαλκού ως σήμερα. Όσο για το περιεχόμενο, μου θύμισε ένα σπαρταριστό απόσπασμα που είχα διαβάσει στην αυτοβιογραφία του Γιώργου Ζαμπέτα.
Τον πήρε, λέει, τηλέφωνο ο Μάνος Ελευθερίου μέσα στα μαύρα μεσάνυκτα και ενθουσιασμένος του ζήτησε να ακούσει ένα υπέροχο ποίημα που μόλις είχε τελειώσει. Ήταν τα «μαλαματένια λόγια». Ο Ζαμπέτας άκουσε από τηλεφώνου το μακρύ και δυσνόητο (για το λαϊκό του μυαλό) ποίημα, που μιλούσε για το αλφαβητάρι πάνω στο τριφύλλι, για τ’ αηδόνια που χτικιάσανε στην Τροία και για τους αργυραμοιβούς που παίζουν στα ζάρια τους αιώνες. Κι όταν ο Ελευθερίου τέλειωσε και τον ρώτησε με αγωνία «πως σου φάνηκε;» εκείνος απάντησε με ειλικρίνεια: «Πολύ ωραίο, αλλά αυτό δεν είναι ποίημα. Είναι αγόρευση στον Άρειο Πάγο.»
Δεν αντιλέγω ότι πράγματι τα λόγια του Αλέξη στο βίντεο ήταν πολύ καλογραμμένα, προσεκτικά επιλεγμένα και άκρως λογοτεχνικά περιπεπλεγμένα. Αυτά τα περί ισότητας, εξέλιξης, μετατόπισης των ορίων του εφικτού, εφαλτηρίων της προόδου και τοίχων πάνω στους οποίους καταρρέουν τα όνειρα των λαών, είναι αλήθεια ότι διέθεταν μια κάποια ασυνήθιστη ποιητικότητα. Επιστράτευσε άλλωστε και τον Τάσο Λειβαδίτη, για να εξηγήσει πειστικά τι στον διάτανο ζητά το αστέρι στο σήμα του κόμματος του.
Παρά την ευχάριστη λογοτεχνική έκπληξη πάντως που μου επιφύλαξε ο μαγνητοσκοπημένος λόγος του Τσίπρα, αντικειμενικά το περιεχόμενο του προσομοίαζε με «αγόρευση στον Άρειο Πάγο», δίχως μάλιστα να διεκδικεί τις δάφνες που έδρεψαν τα «μαλαματένια λόγια». Ίσως μόνο ο Μπαλτάς ή ο Ζουράρης να κατάλαβαν με την πρώτη τι εννοούσε, φοβούμαι πως κι ο επαρκέστατος Νίκος Φίλης θα γύρισε το βίντεο από την αρχή για να το ξανακούσει και να εμπεδώσει τι ακριβώς άκουσε. Τα μέλη της Κεντρικής Επιτροπής θα πρέπει να κράτησαν σημειώσεις προς μελέτη, οι δε πρώην Πασόκοι της Προοδευτικής Συμμαχίας που έχουν εθιστεί στον απλοϊκό λόγο του Γιώργου, θα πρέπει να τηλεφωνήθηκαν για να διερευνήσουν ποια παγίδα κρύβουν τα ακαταλαβίστικα λόγια του αρχηγού. Καλά, τους απλούς οπαδούς και ψηφοφόρους, αφήστε τους…
Τέλος πάντων, για να μην μεμψιμοιρώ, εκλαμβάνω το περιεχόμενο του μηνύματος ως έμπρακτη μετάνοια του αρχηγού και όχι ως πολιτική διπολική διαταραχή. Θέλω να ελπίζω, δηλαδή, ότι βαρέθηκε και μετάνιωσε για τα απλοϊκά λεκτικά του σχήματα της περασμένης περιόδου που περιορίζονταν στα «αίσχος», «καταστροφή». «λαίλαπα», «Αρμαγεδών», «παραιτήσου», «είσαι πολιτικός απατεώνας». Εύχομαι να κατάλαβε το ατελέσφορο αυτής της επιθετικής και τζούφιας ορολογίας, οπότε το γύρισε στην κουλτούρα και στην παιδευτική καθοδηγητική λειτουργία της αριστεράς προς τις μάζες.
Διότι αν έχουμε να κάνουμε πολιτικό διπολισμό, δηλαδή την μια μέρα να το πηγαίνει με βρισιές και την άλλη να το γυρίζει σε ποιήματα, τότε πραγματικά την έχουμε πολύ άσχημα όσοι λόγω δουλειάς είμαστε υποχρεωμένοι να τον ακούμε.