Tου Γιάννη Παντελάκη
Λίγα χρόνια πριν (6-7), ένα από τα αγαπημένα θέματα των ΜΜΕ ήταν αυτό που αφορούσε στη «γενιά των 700 ευρώ». Ήταν οι «baby losers». Οι σελίδες των εφημερίδων και τα δελτία των τηλεοράσεων γέμιζαν με ρεπορτάζ για νέους 25-35 χρόνων οι οποίοι είχαν καλά «χαρτιά» (πτυχία), γνώσεις, διάθεση, γενικά είχαν προσόντα. Αλλά οι αμοιβές τους δεν ξεπερνούσαν τα 700 ευρώ τον μήνα, ποσό ιδιαίτερα χαμηλό για τα δεδομένα εκείνης της όχι ιδιαίτερα μακρινής εποχής.
Παιδιά γεμάτα ανασφάλειες, που δούλευαν ανασφάλιστα. Μια γενιά για την οποία έλεγαν τα μίντια πως «είναι η πρώτη γενιά που βιώνει οικονομικές συνθήκες χειρότερες από την προηγούμενη»! Η «γενιά των 700 ευρώ» είχε συζητηθεί τόσο πολύ και υπήρχε τόσο ενδιαφέρον για το «πρωτόγνωρο αυτό φαινόμενο», ώστε ένα μπλογκ που δημιουργήθηκε γι' αυτήν μέσα σε δέκα μόλις μήνες ζωής ανέβηκε πολύ ψηλά σε δημοτικότητα με χιλιάδες επισκέπτες.
Λίγα χρόνια μετά, κανένας πια δεν μιλάει για τη γενιά αυτή. Ο μηνιαίος μισθός των 700 ευρώ είναι πια κάτι δυσεύρετο. Στις μεγαλύτερες ανασφάλειες που υπάρχουν για τη γενιά των «κάποτε 700 ευρώ», από τότε προστέθηκε και μια ακόμα δυσάρεστη παράμετρος, ίσως από τις πιο σημαντικές. Η απουσία οποιασδήποτε προοπτικής. Δεν γνωρίζω καμία έρευνα που να δείχνει τι απέγινε εκείνη η γενιά, αλλά όλα τα στοιχεία αλλά και οι προσωπικές παραστάσεις του καθενός μας συγκλίνουν στις ίδιες εκτιμήσεις. Ένα μεγάλο κομμάτι της αναζήτησε την τύχη της στο εξωτερικό και ένα άλλο προσπαθεί (αν εξακολουθεί να έχει μια θέση με 700 ευρώ, κάτι απόλυτα αβέβαιο), να ζήσει με 390 ευρώ. Αυτός τουλάχιστον είναι ο μηνιαίος μισθός εκπαιδευτικού σ' ένα ιδιωτικό σχολείο για ένα σχεδόν πλήρες ωράριο, που πληροφορήθηκα πρόσφατα. Και δεν είναι η μοναδική περίπτωση.
Η απουσία προοπτικής, που μεταφράζεται σε αδυναμία να δημιουργήσουν ένα μικρό όνειρο (πες το μικροαστικό, πες το λειψό, πες το όπως θέλεις, αλλά σίγουρα ένα όνειρο ζωής), είναι και το μεγαλύτερο πρόβλημα αυτής της γενιάς. Και πως να μην είναι. Είναι μια γενιά ευνουχισμένη από όνειρα. Και οι αιτίες είναι πολλές. Δεν αφορούν μόνο στα δραματικά στοιχεία που βλέπουν συχνά το φως της δημοσιότητας. Τα υψηλότερα ποσοστά ανεργίας στους νέους ανάμεσα στις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ποσοστό 48,6%-Eurostat). Είναι κυρίως η απουσία ελπίδας. Ενός σχεδιασμού, δηλαδή, για ένα νέο παραγωγικό μοντέλο με επενδύσεις και ανάπτυξη τομέων όπου υπάρχουν συγκριτικά πλεονεκτήματα γι' αυτήν τη χώρα, το οποίο θα έρθει και έστω σε μέλλοντα χρόνο θα δημιουργήσει προσδοκία.
Όλοι ή σχεδόν όλοι από το πολιτικό προσωπικό της χώρας ομολογούν πως το παραγωγικό μοντέλο που ακολουθήθηκε ως τώρα απέτυχε. Και επίσης όλοι αναφέρονται στην αναγκαιότητα ενός καινούργιου. Το είχε υποσχεθεί ο πρώτος πρωθυπουργός της κρίσης, ο Γ. Παπανδρέου («Το πρόβλημα της χώρας θα το αντιμετωπίσουμε καθώς αλλάζουμε τις δομές του κράτους, το παραγωγικό μας μοντέλο»). Το ίδιο έκανε και ο διάδοχός του, ο Α. Σαμαράς («Είμαι αποφασισμένος, να ανατρέψω το φθαρμένο παραγωγικό μοντέλο της χώρας»). Είδαμε κάτι προς αυτήν την κατεύθυνση;
Το υπόσχεται και ο τρίτος μνημονιακός πρωθυπουργός, ο σημερινός. («Στόχος είναι να ανοίξει ο δρόμος για ένα νέο διαφορετικό οικονομικό και παραγωγικό μοντέλο που δεν θα έχει σχέση με τις συντηρητικές οδούς που ακολουθήθηκαν μέχρι σήμερα»). Με τα δεδομένα της πρώτης, αλλά και της δεύτερης διακυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ, υπάρχει κάποιος που πιστεύει ότι θα συμβεί κάτι τέτοιο; Όποιος απαντήσει καταφατικά, δεν θα το εννοεί...
