Στις αρχές του 16ου αιώνα, ο βασιλιάς της Πορτογαλίας, Μανουέλ Α, πρόσφερε ένα ρινόκερο ως δώρο στον Πάπα Λέοντα Ι. Ο ρινόκερος, όμορφο και πανίσχυρο ζώο, δεν πέθανε από πείνα, αλλά... πνίγηκε μετά από ναυάγιο του πλοίου που τον μετέφερε μετά ένα χρόνο! Η Deutsche Bank, παραδόξως, θυμίζει τώρα εκείνον τον ρινόκερο.
Η Deutsche Bank είναι το περήφανο και άγριο ζώο αλλά και σύμβολο της Γερμανικής οικονομίας και αγαπημένο παιδί των Γερμανών μεγαλοϊδιοκτητών, εταιριών κολοσσών όπως Siemens καιVolkswagen. Κατά τη διάρκεια του πολέμου η τράπεζα αυτή έπαιξε σημαντικό ρόλο στην υποστήριξη του ναζιστικού καθεστώς*. Αυτό όμως δεν την εμπόδισε, να γίνει η μεγαλύτερη, πλέον, Τράπεζα της Ηπειρωτικής Ευρώπης, ασκώντας έμμεσα και άμεσα πολιτική. Αυτά, όμως, μέχρι πρόσφατα. Ο γαλανός ουρανός άρχισε να σκιάζεται από την αποκάλυψη ότι εμπλέκονταν εκτεταμένα σε ξέπλυμα μαύρου χρήματος στην Ρωσία. Ξεκίνησε από μια διακριτική παράκληση της Τράπεζας της Ρωσίας τον Ιούνιο 2015, να εξεταστεί τι συνέβαινε με μεταφορές κεφαλαίων της Γερμανικής τράπεζας σχετικά με χρηματιστηριακές δραστηριότητες. Το ποσόν που τότε συζητούνταν ήταν 6 δις δολάρια, και αρχικά έμεινε ασχολίαστο, σαν να μην υπήρχε. Να σημειωθεί ότι η εμπλοκή της Τράπεζας σε παράνομο φιξάρισμα τιμών δεικτών, όπως LIBOR, στην Ευρωπαϊκή αγορά κόστισε ήδη 11 δις δολάρια σε αποζημιώσεις, προς επενδυτές, αλλά και πρόστιμα. Φυσικά αυτά τα ποσά μπορεί να φαίνονται μικρά, αλλά όταν λαμβάνουμε υπόψιν ότι οι Τραπεζικές δραστηριότητες στηρίζονται στην πίστη και λίγα κεφάλαια σε σχέση με τις δραστηριότητες (δηλαδή στη μόχλευση κεφαλαίων), αντιλαμβανόμαστε ότι τίποτα δεν είναι τόσο μικρό σε επιπτώσεις όσο φαίνεται. Τα αποτελέσματα όμως της Τράπεζας ξεπέρασαν τους χειρότερους φόβους, καθώς ήδη ανακοίνωσε ζημίες 6,6 δις δολάρια μέσα στο τελευταίο τρίμηνο! Και οδεύει προς απόλυση 35.000 ατόμων στο επόμενο διάστημα.
Κάποιος μπορεί να μιλήσει για πόλεμο συμφερόντων μεταξύ Τραπεζών. Άλλος, απλά για τιμωρία για παράνομες πρακτικές. Τίποτα από αυτά δεν είναι εντελώς αβάσιμο, αλλά πριν στραφούμε στη συνωμοσιολογία και την μαγεία βουντού, ας αναλογιστούμε το απλό. Όταν μια τράπεζα μειώνει δραστηριότητες, ένα μόνο πράγμα, πολύ σίγουρο και απλό συμβαίνει. Δεν υπάρχουν κερδοφόρες προοπτικές. Όταν αυτή η τράπεζα είναι η μεγαλύτερη της Ευρώπης, και ανήκει στην οικονομία που ωφελήθηκε τα μέγιστα από την κρίση (Γερμανία), τότε το πλοίο της Ευρωπαϊκής οικονομίας, ή και της Παγκόσμιας είναι μάλλον στην μέση του ωκεανού, θυμίζοντας τον ρινόκερο του πάπα. Η Τράπεζα, ορθώς, βλέπει τη θαλασσοταραχή που έρχεται, και προσπαθεί να διασωθεί μειώνοντας δραστηριότητες. Αν θα διασωθεί, είναι κάτι που μας είναι άγνωστο. Σε αντίξοες συνθήκες, τα ναυάγια συμβαίνουν, και οι ρινόκεροι συχνά πνίγονται.
Τι, όμως, μας προϊδεάζει η περίπτωση της Ντοιτσεμπανκ, για το χρηματιστήριο, αφορά την δεύτερη ανάγνωση. Αν η παγκόσμια οικονομία δεν εμπνέει εμπιστοσύνη στην Deutsche Bank, αντιλαμβανόμαστε τι έχει να συμβεί σε άλλες, μικρότερες, τράπεζες και εταιρίες. Ας το έχουμε στο βάθος του μυαλού μας καθώς βλέπουμε τον Dow Jones να ξαναπλησιάζει τις 17,800 μονάδες. Η παγκόσμια οικονομία βρίσκεται σε άριστη στιγμή ιστορικά, αλλά οι προοπτικές δεν είναι καλές για τα επόμενα έτη, όπως δείχνει η πρακτική της Deutsche Bank. Τι σημαίνουν μειωμένες προοπτικές κερδοφόρων δραστηριοτήτων, για τις τιμές μετοχών στα χρηματιστήρια στο επόμενο διάστημα, είναι κάτι που αξίζει να αναλογιστούμε...!
Κωνσταντίνος Βέργος, Καθηγητής Χρηματοοικονομικών, Πανεπιστήμιο Πόρτσμουθ, Αγγλία
(Το παρόν άρθρο εκφράζει τις προσωπικές απόψεις του γράφοντος, δεν αποτελεί οδηγό ή σύσταση για επενδύσεις οποιασδήποτε μορφής προς οιονδήποτε και για οτιδήποτε τίτλο ή παράγωγο αυτού.)
*The Deutsche Bank and the Nazi Economic War against the Jews, του Harold James, απο το Cambridge University Press.
