Του Θανάση Χειμωνά
Μιλώντας στη Βουλή, ο (νέος) υπουργός Παιδείας, Κώστας Γαβρόγλου, προανήγγειλε την κατάργηση των Πανελλήνιων Εξετάσεων. Ο Γαβρόγλου μίλησε για την θέσπιση ενός «αξιόπιστου απολυτηρίου λυκείου» το οποίο θα αρκεί για την εισαγωγή στο πανεπιστήμιο. Όσο και αν όλα φαντάζουν φλου αυτή τη στιγμή, θεωρώ πως ο υπουργός οραματίζεται ένα σύστημα σαν το γαλλικό. Εκεί, το Μπακαλορεά –το πτυχίο δηλαδή που παίρνει όποιος ολοκληρώνει τη δευτεροβάθμια εκπαίδευση- δίνει το δικαίωμα στον κάτοχό του να επιλέξει τη σχολή της αρεσκείας του. Το ξεσκαρτάρισμα γίνεται εκεί και στον πρώτο κύκλο σπουδών. Αν ο φοιτητής δεν καταφέρει να τον ολοκληρώσει μέσα σε τρία χρόνια μάξιμουμ κόβεται. Αλλιώς συνεχίζει.
Με αυτό τον τρόπο ο νέος είναι ο απόλυτος υπεύθυνος για την καριέρα που σκοπεύει να ακολουθήσει. Δεν καταλήγει σε δεύτερη ή τρίτη επιλογή από καραμπόλα με αποτέλεσμα να παρακολουθεί (για χρόνια κι όσο αντέξει) μαθήματα που δεν τον ενδιαφέρουν και δεν τον αφορούν. Αν τελικά «δεν το' χει», εκ των πραγμάτων θα στραφεί αλλού.
Έτσι, μπαίνει οριστικά τέλος στο ψυχοφθόρο και άστοχο «έθιμο» των Πανελλήνιων Εξετάσεων. Ένα σύστημα που παρασκευάζει «παπαγαλάκια», μαθητές-μονομάχους αλλά και τζογαδόρους που ευνοούνται ή αδικούνται από την τυχαία επιλογή των θεμάτων. Προσωπικά, έδωσα τις εξετάσεις αυτές το 1988. Θυμάμαι το άγχος των συμμαθητών μου (εγώ ως σκράπας δεν περίμενα τίποτα και ήμουν χαλαρός), τις ατέλειωτες ώρες τους στα φροντιστήρια. Και την απογοήτευση όσων τελικά δεν τα κατάφεραν.
Ήταν οι εποχές που το τέλος κάθε σχολικής περιόδου στιγματιζόταν από αυτοκτονίες νέων παιδιών που ένιωθαν αποτυχημένοι επειδή δεν συγκέντρωναν τα μόρια που είχαν βάλει στόχο… Τότε ήταν εξαιρετικά δύσκολο να τα καταφέρεις. Σήμερα το φαινόμενο αυτό έχει πλέον (σχεδόν) εξαλείφει. Βλέπετε, έχουμε πια φτάσει στο άλλο άκρο και συζητάμε αν πρέπει να μπαίνουν στα πανεπιστήμια μαθητές με μέσο όρο κάτω από τη βάση…
Το αίτημα για την κατάργηση των Πανελλήνιων Εξετάσεων έχει κατατεθεί εδώ και δεκαετίες. Είναι χαρακτηριστικό πως είχε αποτελέσει προεκλογική υπόσχεση του Ανδρέα Παπανδρέου το 1981. Έφτασε λοιπόν η ώρα να γίνει πραγματικότητα; Ας κρατάμε μικρό καλάθι. Με αυτή την κυβέρνηση δεν ξέρεις ποτέ τι σου ξημερώνει και σχεδόν πάντα ό,τι θετικό ακούγεται (όποτε ακούγεται…) παραμένει στα λόγια. Άλλωστε, ποιος μας εγγυάται πως ο κ. Γαβρόγλου θα παραμείνει στη θέση του; Αύριο μπορεί να πει κάτι εναντίον της Εκκλησίας και να έχει το τέλος του Νίκου Φίλη. Αν πάντως γίνουν εκλογές ελπίζω ο διάδοχός του να μην κάνει πίσω.
Η Παιδεία έχει υποφέρει τα πάνδεινα σε αυτή τη χώρα. Οι προσπάθειες μεταρρύθμισής της (οι οποίες συχνά είναι και οι ίδιες προβληματικές) καταλήγουν σταθερά στο καλάθι των αχρήστων. Κι όμως… Όσο κοινότοπο και αν ακούγεται, όντως όλα ξεκινούν από την Παιδεία.