Της Βίβιαν Ευθυμιοπούλου
Οι περισσότεροι γέλασαν με το σχόλιο του βουλευτή του ΣΥΡΙΖΑ κ.Γιάννη Σαρακιώτη στο πρωινό πάνελ της ΕΡΤ όταν σχολιάζοντας τις εξαγγελίες της υπουργού Παιδείας για την καθιέρωση ελάχιστης βάσης για την εισαγωγή στα Πανεπιστήμια, αναφώνησε: “Και το παιδί που έγραψε τρία τι θα κάνει στη ζωή του;”.
Η ερώτηση αυτή που δείχνει αφελής αλλά δεν είναι, περιγράφει με τον καλύτερο τρόπο τις στρεβλώσεις του εκπαιδευτικού μας συστήματος αλλά και τις αρχαϊκές αντιλήψεις μας αναφορικά με το τι είναι η Παιδεία αλλά και τι συνιστά κοινωνική καταξίωση.
Αλήθεια, μπορεί κανείς να απαντήσει σ'αυτή την ερώτηση;
Τι μπορούν να κάνουν οι νέοι που δεν πληρούν τις προϋποθέσεις να σπουδάσουν σύμφωνα με τα κριτήρια που έχει θέσει η ελληνική πολιτεία;
Και γιατί ένας νέος πρέπει να φτάσει 17 ή 18 ετών για να ανακαλύψει ότι (σύμφωνα με τα κριτήρια της Πολιτείας πάντα) δεν μπορεί να σπουδάσει σε κάποιο ΑΕΙ;
Γιατί κανείς δεν έχει φροντίσει από πολύ νωρίτερα, από το Γυμνάσιο ίσως (δεν είμαστε ειδικοί για να γνωρίζουμε επακριβώς το πότε, ρητορικό είναι το επιχείρημα) να κάνει μια πρώτη αξιολόγηση των δυνατοτήτων του, των ικανοτήτων του και να το κατευθύνει ανάλογα;
Αλλά ακόμα κι αν έχουν γίνει όλα αυτά, σε ποιο επίπεδο βρίσκονται οι τεχνικές σπουδαίες σήμερα όταν επελαύνει η λαϊκίστικη νοοτροπία της “ανωτατοποίησης των ΤΕΙ” αντί να ενισχυθεί η τεχνική εκπαίδευση, να συνδεθεί με την παραγωγή και να περιβληθεί με το κύρος που της αρμόζει;
Στοιχηματίζουμε ότι όλοι έχουμε ακούσει τουλάχιστον μία ιστορία στο περιβάλλον μας από επιχειρηματία, βιοτέχνη, εργοστασιάρχη, υπεύθυνο εργοταξίου, να περιγράφει με απελπισία ότι είναι αδύνατον να βρει εξειδικευμένους τεχνίτες, εργάτες, προσωπικό αν και οι αμοιβές είναι από τις υψηλότερες στην αγορά.
Θα μας αντιγυρίσει κανείς και ευστοχότατα ότι εδώ δεν ξέρουμε τι θα κάνει στη ζωή του το παιδί που θα γράψει 20, θα έχουμε λύση για το παιδί που θα γράψει 3;
Ως πότε όμως οι νέοι θ'αποφοιτούν από τα σχολεία γνωρίζοντας ελάχιστα, άσχετα από το αν θα πετύχουν στα ΑΕΙ ή τα ΤΕΙ;
Ως πότε θα ανεχόμαστε η Παιδεία μας να βγάζει στον ενήλικο βίο νέους ήδη ηττημένους, να παράγει ανέργους ή εντελώς αστοιχείωτους;
Υπάρχει και κάτι ακόμα που αυτή τη στήλη έχουμε επισημάνει στο παρελθόν. Η διάχυτη κουλτούρα του μαντάμ-Σουσουδισμού που έχει βαφτίσει “απαρατήρητους” τους αποφοίτους της τεχνικής εκπαίδευσης αλλά και τους απλούς ανθρώπους του μόχθου: τους ντελιβεράδες, τις τηλεφωνήτριες, τις ταμίες στα διόδια, τις ταμίες των σούπερ μάρκετ. Μια κουλτούρα που καλλιεργεί την αντίληψη ότι αν τα παιδιά πάρουν 3 στις εξετάσεις, καλύτερα να κάθονται άεργα στο σπίτι μ'ενα χαρτζιλίκι παρά να δουλεύουν.
Η υπουργός Παιδείας και οι συνεργάτες της θα πρέπει να αδράξουν την ευκαιρία και να απαντήσουν οι ίδιοι: “Το παιδί που έγραψε 3 τι θα κάνει στη ζωή του;”.
Η απάντηση σε αυτή την ερώτηση πρέπει να περιγράφει τους εθνικούς μας στόχους στο εξής και για τα πολλά, επόμενα χρόνια. Θα είναι δείγμα υπέρβασης των αρχαϊκών μας νοοτροπιών για την εργασία αλλά και ευρύτερα για την οργάνωση της κοινωνίας μας όταν η τεχνική εκπαίδευση αντιμετωπιστεί με την ίδια σοβαρότητα με την ανώτατη, όταν ένα παιδί δεν θα πρέπει να φτάσει στα 17 και τα 18 του χρόνια για να καταλάβει ότι ο δρόμος του δεν περνάει μέσα από ένα ΑΕΙ, όταν θα έχει κάτι να κάνει ακόμα κι αν στις πανελλαδικές γράψει 3.