Του Γιάννη Παντελάκη
Και σου έλεγαν: «κανένα σπίτι στα χέρια τραπεζίτη». Ηχούσε καλά στ'' αυτιά σου. Εκείνες οι εισπρακτικές με τις παγωμένες φωνές στο τηλέφωνο που σε καλούσαν για τις καθυστερημένες δόσεις είχαν μετατραπεί σ'' έναν μικρό εφιάλτη. Και δυο και τρεις φορές την εβδομάδα τα μηνύματα. Δεν σήκωνες πια τα τηλέφωνα. Τ'' όνειρο σου, τ'' όνειρο πολλών γενιών νεοελλήνων «για ένα κεραμίδι» (παρ'' ότι τα καινούργια σπίτια εδώ και πολλά χρόνια δεν είχαν κεραμίδια!) κινδύνευε. Άλλα αισιοδοξούσες.
Πίστευες πως όταν πάρουν την εξουσία οι «άλλοι», θα τελειώσει αυτός ο εφιάλτης. Το είχαν πει άλλωστε, ο νόμος των προηγούμενων δεν προστάτευε 100% τις πρώτες κατοικίες, ήταν ανάλγητος. Τον καταψήφισαν και υποσχέθηκαν απόλυτη προστασία, όταν αυτοί έρθουν στα πράγματα. Ήρθαν. Και διατήρησες την ελπίδα για το ίδιο όνειρο. Για μήνες, όταν (έλεγαν ότι) έκαναν διαπραγματεύσεις, κυριαρχούσε ένα μείγμα αισιοδοξίας και φόβου. Το πάλευαν, σκεφτόσουν, δίνουν μάχη.
Το ίδιο συναίσθημα άλλα και το ίδιο σύνθημα δεν ξεθώριασαν και πριν τις τελευταίες εκλογές «Κανένα σπίτι στα χέρια τραπεζίτη». Γιατί να μην το πιστέψεις. Σου έλεγαν, άλλωστε, πως πέτυχαν μια καλή συμφωνία, καλύτερη από τις προηγούμενες. Τα τηλέφωνα από τις εισπρακτικές είχαν περιοριστεί. Πού να ήξερες γιατί. Περίμεναν κι αυτές. Η εμμονή αυτών που ξανακέρδισαν την εξουσία να επαναλαμβάνουν πως δεν θα γίνει «κανένας πλειστηριασμός πρώτης κατοικίας», σ'' άφηναν να κοιμάσαι καλύτερα τα βράδια.
Άλλωστε, ήταν φανερό. Δεν υπήρχε αυτό το βαρύ κλίμα στην ατμόσφαιρα που παλαιότερα προκαλούσε τρόμο. Τότε που έβλεπες φωτογραφίες από εξώσεις στην Ισπανία και τρόμαζες. Άλλα τον τρόμο σου τον έπαιρνε μακρυά το ίδιο σύνθημα:
«Κανένα σπίτι, στα χέρια τραπεζίτη». Δεν θα συμβεί αυτό εδώ, μου το είπαν, έλεγες μόνος σου.
Τις ημέρες που πέρναγαν είχες ασκηθεί σ'' ένα καινούργιο παιχνίδι με αντικείμενο πάντα τ'' όνειρο. Έπαιζες με ποσοστά αυτήν τη φορά. Τις πιθανότητες. Είσαι μέσα σ'' εκείνο το 70% των δανειοληπτών που δεν θα χάσουν την πρώτη κατοικία; Στο 60%; Τις περισσότερες φορές απαντούσες μόνος σου καταφατικά. Τα ποσοστά που άκουγες και έβγαιναν υποτίθεται από τις διαπραγματεύσεις (εκ του αποτελέσματος προκύπτει ότι έβγαιναν από την ελληνική πλευρά μόνο) σε κάλυπταν. Νόμιζες.
Ένα ηλιόλουστο πρωινό του Νοεμβρίου, παραμονές της επετείου για την εξέγερση του Πολυτεχνείου, μαθαίνεις πως το βράδυ που πέρασε η κυβέρνηση συμφώνησε τελικά με τους δανειστές. Και γι'' αυτό το θέμα. Αυτό που σου ταράζει πολλά βράδια, για πολλούς μήνες. Αναζητείς πάλι το ποσοστό προστασίας. Μόλις 25%. Είμαι μέσα-θέλεις να-σκέφτεσαι. Δεν είσαι. Τυχερός που εργάζεσαι (με κανονική αμοιβή), που εργάζεται και το άλλο μισό (με μερική αμοιβή), άλλα ξεπερνάς έστω και λίγο τα 20.639 τον χρόνο με τα οποία διασώζεται ένα νοικοκυριό με δυο παιδιά.
Τ'' όνειρο, πάει περίπατο. Οι κλέφτες ονείρων ήταν οι πρώτες κουβέντες σου μετά το αρχικό σοκ. Οι δεύτερες είχαν σχέση με μια απορία που έμοιαζε αφελής, άλλα αυτό σκέφτηκες: «γιατί κρατάνε οι διαπραγματεύσεις τόσο καιρό, αφού το αποτέλεσμα πάντα είναι αυτό που από την αρχή θέλουν οι δανειστές;».
