Του Γιάννη Παντελάκη
Η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ, αποδεικνύεται ανθεκτικότερη απ' ό,τι πολλοί είχαν προβλέψει. Δεν αναφέρομαι στην τελευταία εκλογική αναμέτρηση, την οποία ο ΣΥΡΙΖΑ κέρδισε άνετα και με διαφορά, παρότι μόλις είχε κάνει μια θεαματική μεταστροφή υιοθετώντας ένα μνημόνιο (και μάλλον πιο επώδυνο) σαν κι αυτά που είχε καταγγείλει για κάποια χρόνια, χτίζοντας έναν αντιμνημονιακό λόγο και στρατηγική. Δεν αναφέρομαι μόνο σ' αυτό. Αλλά και στο αντικειμενικό γεγονός, ότι κυβερνά μ' ένα σωρό ανακολουθίες, λάθη, αλλά και εκρηκτικά θέματα να προκύπτουν (π.χ. καταγγελίες Πανούση κ.ο.κ.), χωρίς να έχει σημειωθεί μια επικίνδυνη ρωγμή στην συνοχή της.
Ακόμα και όταν ένας βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ (Χρήστος Σιμορέλης), δηλώνει δημόσια πως "και να μην υπήρχε το μνημόνιο θα έπρεπε να το έχουμε εφεύρει...", οι αντιδράσεις περιορίζονται στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, αλλά ως εκεί. Καμία αρνητική παρενέργεια για μια κυβέρνηση τα στελέχη της οποίας όταν έκαναν πανομοιότυπες αναφορές πολιτικοί των αντίπαλων χώρων (Πάγκαλος, Γεωργιάδης κ.λ.π.) προκαλούσαν μικρούς πολιτικούς σεισμούς και χρησιμοποιούσαν τέτοια επιχειρήματα με ιδιαίτερα αποτελεσματικό τρόπο για να πλήξουν τις προηγούμενες μνημονιακές κυβερνήσεις.
Οι αιτίες των σχετικά αδύνατων και αμβλυμμένων αντιδράσεων και παράλληλα η αδυναμία της αντιπολίτευσης να καρπωθεί πολιτικά οφέλη είναι προφανώς πολλές. Μια από τις βασικές ωστόσο, είναι το έλλειμμα αξιοπιστίας, αλλά και το έλλειμμα εναλλακτικών προτάσεων διαχείρισης σε σχέση με αυτήν που κάνει η κυβέρνηση. Το πρώτο έλλειμμα, δεν αφορά μόνο στις ηγεσίες ή στο έλλειμμα των ηγεσιών κομμάτων της αντιπολίτευσης. Είναι και αυτό, αλλά αναρωτιέμαι αν στη θέση του Μεϊμαράκη ή της Γεννηματά βρισκόταν κάποιο άλλο πρόσωπο, αν υπήρχαν διαφορετικά αποτελέσματα. Η απάντηση είναι πως μάλλον όχι. Το πρόβλημα, ιδιαίτερα των δυο κομμάτων που κυριάρχησαν μεταπολιτευτικά, έχει βαθιές ρίζες και συνδέεται με τον τρόπο που κυβέρνησαν όλα αυτά τα χρόνια.
Για τον τρόπο αυτό, δεν χρειάζονται ιδιαίτερες αναφορές, αρκεί το αποτέλεσμα, το οποίο συνοψίζεται σε αυτό που μας συνέβη το 2009-2010, την κρίση και τα μνημόνια που ακολούθησαν. Τα δυο αυτά κόμματα δημιούργησαν κατά βάση την Ελλάδα η οποία το 2010 εμφανίσθηκε τόσο τρωτή ώστε να επιβάλλονται μνημόνια τα οποία δεν φαίνεται να έχουν ημερομηνία λήξης. Τα δυο αυτά κόμματα παράλληλα, διαχειρίστηκαν και την ίδια την κρίση και το θέμα αυτό παρέπεμπε στην διαπίστωση ότι είναι-μοιάζει αντιφατικό, τα κόμματα που ευθύνονται για το πρόβλημα, να το διαχειριστούν και με την σχετική επάρκεια. Είναι περίπου αξίωμα αυτό. Ακόμα και αν έχεις τις καλύτερες προθέσεις, όταν έχεις δημιουργήσει ένα πρόβλημα είναι δύσκολο να είσαι και ο αποτελεσματικός διαχειριστής της λύσης του. Η επίλυση χρειάζεται γενναία αυτοκριτική αν μη άλλο και (έστω και μερική) αποδοκιμασία του παρελθόντος σου.
Ο δεύτερος λόγος, της απουσίας εναλλακτικής, είναι εξίσου σημαντικός. Από την στιγμή που ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ υιοθέτησαν τον μνημονιακό δρόμο, ουσιαστικά πήραν μέσα από τα χέρια της αντιπολίτευσης τα όποια επιχειρήματα είχε για την επίλυση της κρίσης. Η μοναδική εναλλακτική πια, έρχεται από την παραδοσιακή αριστερά (ΚΚΕ κ.λ.π.) ανεξάρτητα του βαθμού διαφωνίας ή συμφωνίας με αυτήν. Και η εκ δεξιών αντιπολίτευση του ΣΥΡΙΖΑ, το μόνο όπλο που διαθέτει και με το οποίο προσπαθεί να επιχειρηματολογήσει, είναι πως "εμείς θα κάναμε καλύτερα". Εννοεί, πως θα εφάρμοζαν με καλύτερο τρόπο το μνημόνιο ή δεν θα έχανε η χώρα 7-8 πολύτιμους μήνες όπου οι ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ ταλαντευόντουσαν και πολλά οικονομικά μεγέθη πήγαν πίσω. Ενδεχομένως σωστή αυτή η τελευταία σκέψη, αλλά στον άνεργο, στον συνταξιούχο, στον ανασφάλιστο, στον χαμηλά αμειβόμενο, στον μικρό επαγγελματία όλα αυτά δεν σημαίνουν πολλά. Βλέπει την μεγάλη εικόνα της γενικής και προσωπικής παρακμής και όλα τα υπόλοιπα μοιάζουν λεπτομέρειες.
Η εκτίμηση είναι, πως παρότι η σημερινή κυβέρνηση και ιδιαίτερα ο ΣΥΡΙΖΑ ακολουθεί την πεπατημένη σε όλα τα επίπεδα (που στηρίζεται κατά βάση σε λογικές παλαιού ΠΑΣΟΚ), θα καταφέρει για αρκετά ακόμα να πορεύεται ανενόχλητη χωρίς να νοιώθει ιδιαίτερη απειλή. Και αν αυτή η τελευταία έρθει, θα προέρχεται από το εσωτερικό της...
