Το Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών την τελευταία πενταετία έχει επιτύχει μια πολύ σημαντική βελτίωση της θέσης του στις διεθνείς κατατάξεις πανεπιστημίων. Η επιτυχία αυτή αντανακλά το σημαντικό ερευνητικό και ακαδημαϊκό έργο που συντελείται στο Ίδρυμα, το οποίοι παρά τις συνέπειες της πολυετούς οικονομικής κρίσης διατηρήθηκε σε υψηλά επίπεδα ποιότητας.
Η συνεχής άνοδος στις κατατάξεις με αποκορύφωμα το γεγονός ότι το ΕΚΠΑ είναι το πρώτο ελληνικό Πανεπιστήμιο που μπήκε στα top 200 Πανεπιστήμια παγκοσμίως στην κατάταξη της Webometrics, βασίστηκε στην υλοποίηση από την διοίκηση του, μιας συγκεκριμένης και πολυεπίπεδης στρατηγικής, που ξεκίνησε να υλοποιείται από τα τέλη του 2015 και συνεχώς εξελίσσεται, αναπτύσσεται και προσαρμόζεται στα παγκόσμια δεδομένα (βλ. πίνακα 1).
Πίνακας 1 : Η εξέλιξη της θέσης του ΕΚΠΑ στις παγκόσμιες κατατάξεις Πανεπιστημίων την περίοδο 2015-2020
(Πηγή: Ιστοσελίδες και Δημοσιεύσεις Οργανισμών Διεθνών Κατατάξεων
* Η συγκεκριμένη θέση αφορά το πρώτο εξάμηνο του 2021)
Το πρώτο και σημαντικό βήμα ήταν η δημιουργία μιας ομάδας εργασίας με εξειδικευμένα στελέχη του Ιδρύματος, που στόχο είχε να αναλύσει τις απαιτήσεις και τα κριτήρια των κατατάξεων, και να προδιαγράψει μέσα από συγκεκριμένες ενέργειες, το πώς μπορεί να ανταποκριθεί το Ίδρυμα σε αυτές. Στην ομάδα αυτή συμμετέχει ενεργά ο Πρύτανης του Ιδρύματος και ο αρμόδιος Αντιπρύτανης σε θέματα διασφάλισης ποιότητας.
Επόμενο βήμα ήταν η άμεση επικοινωνία και συνεργασία με τις παγκόσμιες κατατάξεις. Οι αρμόδιες υπηρεσίες του Ιδρύματος ξεκίνησαν να παρέχουν απευθείας στις κατατάξεις στοιχεία που αυτές χρειάζονται και αφορούν είτε, απογραφικά δεδομένα (αριθμό φοιτητών) είτε στοιχεία που αναφέρονται στην έρευνα και την χρηματοδότηση. Με αυτό τον τρόπο διασφαλίζεται ότι οι διεθνείς κατατάξεις βασίζονται σε ακριβή στοιχεία που αποτυπώνουν την πραγματική εικόνα του Ιδρύματος και όχι σε εκτιμήσεις.
Εξίσου σημαντική στο πλαίσιο της συγκεκριμένης στρατηγικής ήταν και είναι η ανάδειξη και προώθηση του ερευνητικού έργου του Ιδρύματος. Επιδιώκεται η δημιουργία και ενημέρωση ερευνητικών προφίλ σε όλες τις δημοφιλείς βάσεις δεδομένων (Google Scholar, Web of Science), οι οποίες αποτελούν εργαλεία και προμηθεύουν στοιχεία για την έρευνα του ΕΚΠΑ στις παγκόσμιες κατατάξεις. Η αύξηση του αριθμού των προφίλ των ΔΕΠ και ερευνητών του ΕΚΠΑ στις βιβλιομετρικές βάσεις Google Scholar & Web of Science συμβάλλει σημαντικά αφενός στην αναγνωρισιμότητα του ερευνητικού έργου του Ιδρύματος και αφετέρου στην βελτίωση της θέσης του στις παγκόσμιες κατατάξεις.
Επιπροσθέτως, έγινε μια εκστρατεία ενημέρωσης του ακαδημαϊκού προσωπικού του Ιδρύματος για την χρήση της ορθής επωνυμίας (Affiliation, National and Kapodistrian University of Athens) το οποίο θα πρέπει να αναγράφεται τόσο στα επιστημονικά και ερευνητικά κείμενα του προσωπικού, όσο και σε όλα τα έγγραφα, επιστολές και προωθητικό υλικό.
Στο πλαίσιο των ενεργειών καλύτερης προβολής, αναδιοργανώθηκε η ιστοσελίδα του Ιδρύματος και δόθηκε ιδιαίτερη έμφαση στην ανάπτυξη και τον εμπλουτισμό του Αγγλικού περιεχομένου. Παράλληλα αναπτύχθηκε μία καλαίσθητη έκδοση - ενημερωτικό φυλλάδιο για την παρουσίαση του Ιδρύματος σε δεκατέσσερις ξένες γλώσσες, η οποία μοιράστηκε σε έντυπη και ηλεκτρονική μορφή σε πολλούς αποδέκτες εντός και εκτός Ελλάδος.
Θα πρέπει όμως να γίνει ξεκάθαρο ότι η διαχρονική άνοδος του Ιδρύματος δεν βασίζεται μόνο στην καλύτερη και πιο συστηματική «τεχνική» διαχείριση του θέματος των κατατάξεων. Η βάση της βελτίωσης της εικόνας στηρίζεται στο έργο που παράγεται και στις νέες καινοτόμες και εξωστρεφείς δράσεις που συνεχώς αναπτύσσονται. Μεταξύ αυτών η υλοποίηση στην χώρα μας του πρώτου ξενόγλωσσου προπτυχιακού προγράμματος σπουδών με τη συμμετοχή ξένων φοιτητών που ήρθαν να σπουδάσουν στη χώρα μας, η συμμετοχή στο Ευρωπαϊκό Δίκτυο Πανεπιστημίων CIVIS και η δημιουργία Κέντρων Αριστείας για την προαγωγή και ανάπτυξη της εξωστρεφούς και επιδραστικής έρευνας.
Όλες αυτές οι ενέργειες και δράσεις καθιστούν το Ίδρυμα ένα καταξιωμένο διεθνώς «Research Oriented» οργανισμό, με την ανάδειξη στις κατατάξεις να φαντάζει ως φυσικό επακόλουθο.
* Ο Θάνος Δημόπουλος είναι Πρύτανης ΕΚΠΑ