Είτε «κορονοϊό» τον πούμε στην καθομιλουμένη είτε «κοροναϊό» (και πάντως με όμικρον, η κορόνα δεν γράφεται με ωμέγα), ο COVID-19 είναι ιός, οπότε τα φάρμακα που θα τον καταπολεμήσουν, που θα τον πάνε κόντρα, ΑΝΤΙθετα προς τις απάνθρωπες επιδιώξεις του, θα είναι αντιιικά, θα περιγράφονται δηλαδή από μια λέξη με τρία γιώτα στη σειρά, αν είναι ποτέ δυνατόν. Αν το καλοσκεφτείς, δεν υπάρχει άλλη τέτοια ελληνική λέξη.
Προφανώς το «αντιιικός» είναι ημιαντιδάνειο από το αγγλικό «antivirus», έναν όρο που απαντά τόσο στη φαρμακολογία όσο και στην επιστήμη των υπολογιστών. Βέβαια, θα πουν κάποιοι, κακώς δεν λέμε «αντιβιοτικό» φάρμακο για να γλιτώσουμε από αυτό το «ιιι», αλλά έτσι πάει μ’ αυτά: κάποιος λέει κάτι, κι αυτό το κάτι —αν έχει κάτι να πει— κάνει τη γλώσσα να σκιρτά και να γεννά καινούργιες μορφές, συχνά παράξενες όταν τις ακούμε ή τις βλέπουμε για πρώτη φορά. Η γλώσσα (όλες οι ομιλούμενες γλώσσες) είναι ζωντανή και, αν θυμηθούμε και τον Μπάροουζ, είναι και ιός — μιας και το θέλει η κουβέντα.
Από την άλλη, για να συνεχίσουμε λίγο πάνω σ’ αυτό, άμα μάς ενοχλούν τόσο τα τρία γιώτα σε παράταξη, μπορούμε να κόψουμε τη σαχλή λέξη στα δύο, με ένα ενωτικό. Να την κάνουμε δηλαδή «αντι-ιικό [φάρμακο]». Αλλά, αν το αρχίσουμε αυτό με τις σπασμένες στα δυο λέξεις, θα ανοίξουμε τον ασκό του Αιόλου: πολλές άλλες λέξεις θα ζητούν κι αυτές ενωτικά, και τα γραπτά μας θα καταντήσουν κακόζηλα εντελώς.
Οπότε μάλλον μένουμε με τη λέξη ως έχει, τη χαιρόμαστε για την ιδιορρυθμία της, τη χαιρετίζουμε και την καλωσορίζουμε στο σπαρταριστό corpus των παράδοξων αποτυπώσεων της ελληνικής.
Αυτά αναφορικά με τη λέξη. (Βέβαια, άλλοι μπορούν να προσθέσουν και άλλους προβληματισμούς. Θα το χαρούμε πολύ, γιατί εμείς δεν είμαστε ειδικοί). Όμως, κι αφήνοντας τη λέξη απέξω, τι γίνεται με το ίδιο το αντιιικό για τον COVID-19; Αργεί ακόμη; Όπως διαβάζουμε, δεν έχει βρεθεί κάποιο εμβόλιο μέχρι αυτή τη στιγμή. (Ή, και να βρέθηκε, δεν έχει περάσει τα απαραίτητα τεστ). Θα βρεθεί κάποια στιγμή όμως —αυτό είναι το μόνο σίγουρο—, και όλη αυτή η περιπέτεια θα λήξει όπως και όλες οι προηγούμενες. Οι επιστήμονες, στην Κίνα και παντού, είναι κοντά ενάμιση μήνα τώρα επί των επάλξεων και χτυπούν διπλοβάρδιες. Θα τα καταφέρουν, ασφαλώς — όπως πάντα. Νικήσαμε το AIDS, στην κορόνα θα κωλώσουμε;
Ωστόσο, και ανεξάρτητα από το τι κάνουν τα κράτη με τις υπηρεσίες τους για τη δημόσια υγεία και το εξειδικευμένο τους προσωπικό, μέχρι τότε καλό είναι να χρησιμοποιούμε όλοι μας τα δικά μας αντιιικά φάρμακα, να παίρνουμε τα δικά μας αντιιικά μέτρα προστασίας. Αυτά χωρίζονται στα δύο.
Το ένα κομμάτι έχει να κάνει με τα ΓΝΩΣΤΑ μέτρα προστασίας που πρέπει να παίρνουμε όλοι μας έτσι κι αλλιώς, και που πολλοί τηρούμε ευλαβικά ήδη από μικροί. Όχι μόνο για να μην κολλήσουμε κορονοϊό, αλλά για να μην κολλήσουμε, αίφνης, τον ιό της γρίπης. Επί παραδείγματι, πρέπει να πλένουμε σχολαστικά και σωστά τα χέρια μας. Να μη βήχουμε και να μη φταρνιζόμαστε σαν να ’μασταν κατοικίδιο: αλλά βάζοντας τον πήχη μπροστά μας, με τον αγκώνα να καλύπτει καλά το στόμα μας. Αν ανήκουμε σε ευάλωτες ομάδες του πληθυσμού (αν είμαστε υπερήλικες, αν είμαστε καταπονημένοι ή άρρωστοι, αν είμαστε έγκυοι γυναίκες, αν είμαστε βρέφη κλπ.), δεν θα ήταν άσκοπο να αποφεύγουμε χώρους που δεν αερίζονται καλά και όπου υπάρχουν μερικές εκατοντάδες ακόμη άνθρωποι. Για να το πούμε αλλιώς: εάν τηρούντο από την αρχή οι απλοί, απλούστατοι κανόνες υγιεινής που ξέρουμε όλοι (και που, ξαναλέω, τηρούμε ευλαβικά οι περισσότεροι), δεν θα μας είχε απασχολήσει η ονομασία του νέου ιού. Το πράγμα θα είχε σταματήσει πριν καλά-καλά ξεκινήσει.
Το άλλο κομμάτι αντιιικών μέτρων προστασίας που πρέπει να παίρνουμε όλοι μας έχει να κάνει με τα μίντια. Τα παραδοσιακά μίντια, και τα λεγόμενα «της κοινωνίας των πολιτών». Καλά και άγια και τα μεν και τα δεν, ασφαλώς — αλλά με προσοχή· και με ρέγουλα. Δεν θέλει ούτε πανικούς, ούτε ωραιοποιήσεις, ούτε κορόνες από τη μια και την άλλη μεριά. Ήδη έτυχε να πέσουν στη δική μου αντίληψη —ενός ανθρώπου που δεν βλέπει ποτέ του ειδήσεις— φωνές ακροδεξιών, από τη μια, που σπέρνουν επίτηδες τον τρόμο αναφορικά με τους πρόσφυγες στα νησιά μας («ΚΙ ΑΝ Μας ΚΟΛΗΣΟΥΝ ΚΟΡΩΝ’’Ι’’Ο ΟΙ ΛΑΘΡΟ ??») και ακροδεξιών της Αριστεράς του χαβιαριού, από την άλλη, που λένε το αντίθετο («Ξεχάστε τα κλειστά κέντρα κράτησης, οι άνθρωποι θα πεθάνουν όλοι εκεί μέσα εάν τυχόν κολλήσει έστω και ένας τους»). Ήμαρτον από δω, ήμαρτον κι από κει.
Εν πάση περιπτώσει. Αυτά. Όλα θα πάνε καλά.
Και τώρα: λέτε να μας ξανατύχει λέξη με τρία γιώτα στη σειρά;
ΥΓ. Εσείς οι γονείς, σας παρακαλούμε πολύ, μάθετε στα παιδιά σας πως πρέπει να είναι καθαρά. Είναι θλιβερό να βλέπεις ανθρώπους να χρησιμοποιούν μία κοινόχρηστη τουαλέτα και να επιστρέφουν στο τραπέζι όπου τρώνε και πίνουν χωρίς να έχουν πλύνει τα χέρια τους. Και δεν λέω χωρίς να τα έχουν πλύνει σαν υποχόνδριοι, όπως και πρέπει. Αλλά χωρίς να τα έχουν πλύνει καν. Μάθετε τα παιδιά σας να είναι υποχόνδριοι σε θέματα καθαριότητας.
