Του Κωνσταντίνου Λουκόπουλου*
Η δημοσιοποίηση πριν από μία εβδομάδα (21 Οκτωβρίου) της πρότασης της Γερμανίδας Υπουργού Άμυνας, κ. Annegret Kramp-Karrenbauer, που οι συμπατριώτες της χάριν ευκολίας την αποκαλούν ΑΚΚ, για εγκατάσταση διεθνούς δύναμης στην αποκαλούμενη από Τουρκία, ΗΠΑ και Ρωσία «Ζώνη Ασφαλείας» στην ΒΑ Συρία με εμπλοκή του ΝΑΤΟ, εξέπληξε πολλούς για την σκοπιμότητα της με τις παρούσες συνθήκες και προβλημάτισε περισσότερους για την… τύχη της!
Η Γερμανική Κυβέρνηση χωρίς καμία δόση υπερβολής τρέμει μία νέα μεγάλη έξαρση του «Μεταναστευτικού» που θα μπορούσε να την «ταρακουνήσει» πολιτικά, μετά το χάος που δημιουργήθηκε στην ΒΑ Συρία με την αποχώρηση των ΗΠΑ, την τουρκική διασυνοριακή εισβολή και φυσικά τις απειλές Erdogan για διοχέτευση εκατομμυρίων προσφύγων στην Ευρώπη αν δεν υποστηριχθεί η «Ζώνη Ασφαλείας» του. Αν και η Γερμανία εκ παραδόσεως απρόθυμη σε τέτοιου είδους εμπλοκές, η κ. Merkel μαζί με την κατά πάσα πιθανότητα διάδοχο της στην Καγκελαρία κ. Karrenbauer ακροβάτησαν, βλέποντας το ΝΑΤΟ στην συγκεκριμένη περίπτωση σαν … «σανίδα σωτηρίας». Πρωτίστως ήθελαν να δείξουν στην γερμανική γνώμη ότι χρησιμοποιείται το σημαντικό «έρεισμα» Ασφαλείας της που είναι το ΝΑΤΟ για να μην δημιουργηθεί μεγαλύτερο χάος και να αποφευχθεί να φθάσει ξανά στην Γερμανία ένα νέο και τεράστιο προσφυγικό κύμα. Αυτό άλλωστε είχε «πουλήσει» επικοινωνιακά με την Νατοϊκή Ναυτική Επιχείρηση στο Αιγαίο για τις προσφυγικές ροές το 2016, μία επιχείρηση σχεδόν μηδενικής αποτελεσματικότητας παρά τους διθυράμβους Καμμένου και λοιπών! Παρεμπιπτόντως υπήρχε τότε έτοιμη δύναμη, ήταν «μικρή» επιχείρηση και δεν επηρέαζε άλλους διεθνείς δρώντες.
Την Πέμπτη 24 Οκτωβρίου η κ. Karrenbauer παρουσίασε στους ομολόγους της στην Σύνοδο των Υπουργών Άμυνας της Συμμαχίας την πρόταση της για την δημιουργία Διεθνούς Δυνάμεως «Διαχωρισμού και Παρατηρητών» στην ΒΑ Συρία υπό το ΝΑΤΟ. Η Γερμανική Κυβέρνηση μάλλον εκτίμησε λανθασμένα ότι θα συναντούσε θετικό κλίμα μιας και αρκετοί Σύμμαχοι είχαν ήδη τοποθετηθεί αρνητικά στην Συμφωνία του Σότσι μεταξύ Putin και Erdogan, υποβαθμίζοντας τα πρώτα αρνητικά μηνύματα που είχαν … παραληφθεί τόσο εκτός όσο και εντός της Γερμανίας.
Παρά τα ευγενικά λόγια που ακούστηκαν κατά την διάρκεια της συζητήσεως και το ότι πάντα ενδιαφέρει μία πρόταση που θα μπορούσε να οδηγήσει σε μία πολιτική διευθέτηση της Συριακής Κρίσεως, φαίνεται ότι η με «πολλές τρύπες» Γερμανική πρόταση … «ναυάγησε» και μόνον η Τουρκία στάθηκε θετικά απέναντι της, (αργότερα, το Σάββατο ο Τούρκος ΥΠΕΞ άλλαξε γνώμη και την χαρακτήρισε μη ρεαλιστική) ενώ οι ΗΠΑ την βρήκαν… «ενδιαφέρουσα» αποκλείοντας όμως το ενδεχόμενο συμμετοχής. Στο ΝΑΤΟ οι αποφάσεις λαμβάνονται με Consensus δηλαδή συναίνεση που στην πράξη σημαίνει ότι όλοι πρέπει να συμφωνήσουν ή τουλάχιστον να μην… «διαφωνήσει» κάποιο έθνος, όπως ονομάζονται στο ΝΑΤΟ τα κράτη – μέλη.
Ο Γενικός Γραμματέας του ΝΑΤΟ κ. Jens Stoletenberg σε δηλώσεις του στον Τύπο αμέσως μετά το τέλος της Υπουργικής Συνόδου την Παρασκευή 25 Οκτωβρίου, προσπάθησε φιλότιμα αλλά ανεπιτυχώς να προβάλει τα βασικά θέματα συζητήθηκαν στην Υπουργική Σύνοδο αλλά οι δημοσιογράφοι επέμεναν στο πλέον «σέξι» θέμα που ήταν η Γερμανική πρόταση. Εξάντλησε όλη την διπλωματική του δεινότητα για να εκφράσει ότι υπήρξε ευρεία ασυμφωνία επισημαίνοντας ότι «είχαμε μία ειλικρινή και ανοικτή συζήτηση με διαφορετικές απόψεις και ότι η δύναμη του ΝΑΤΟ είναι η ικανότητα να προσπερνάει τις διαφωνίες χωρίς σοβαρές συνέπειες»! Ο κ. Stoltenberg δεν παρέλειψε βέβαια να επισημάνει του φόβους της Συμμαχίας για την επανεμφάνιση του ISIS και την αναγκαιότητα εξεύρεσης πολιτικής λύσης.
Πέρα από τα όμορφα διπλωματικά λόγια αναντίρρητα πρόκειται για μία πολιτική ήττα της Γερμανίας εντός της Συμμαχίας. Η μάλλον πρόχειρη και αγχωτική πρόταση της Γερμανικής Κυβέρνησης που όλο αυτό το διάστημα παρακολουθούσε, όπως και πολλές άλλες χώρες με αμηχανία την εξέλιξη της τουρκικής εισβολής στην ΒΑ Συρία, δεν υποστηρίχθηκε στην ουσία από καμία χώρα. Αξιόπιστες πηγές μας πληροφόρησαν ότι χαρακτηρίστηκε άκαιρη, πρακτικά και πολιτικά ανεφάρμοστη, χωρίς σαφή Στρατηγική Εξόδου, δεν έλαβε υπόψη της τα δεδομένα που δημιουργήθηκαν με την Ρωσο-τουρκική Συμφωνία του Σότσι και ότι έστω και αν εφαρμοζόταν αυτή θα ήταν μάλλον στρατηγικά …νεκρή! Σε επιχειρησιακό επίπεδο μάλιστα υπήρχαν ασάφειες σε ότι αφορά στο μέγεθος της Δύναμης, στα όρια της περιοχής που θα ενεργούσε καθώς επίσης με το εύρος και επίπεδο της αποστολής.
Σε κάθε περίπτωση όμως για να αναλάβει το ΝΑΤΟ την ευθύνη μιας τέτοιας επιχείρησης Διαχείρισης Κρίσεως (CRO- Non Article 5) αποσκοπώντας σε «Προβολή Σταθερότητας» απαιτείται εντολή (Mandate) του ΟΗΕ που μεταφράζεται σε σχετικό Ψήφισμα του Συμβουλίου Ασφαλείας. Κάτι που όμως εκτιμάται εξαιρετικά δυσχερές αν όχι αδύνατο λόγω της δεδομένης άρνησης τη Ρωσίας. Εκτός και αν εκτιμήθηκε ότι οι ΗΠΑ και η Ρωσία είχαν δώσει «τα χέρια κάτω από το τραπέζι». Επίσης θα έπρεπε να υπάρχει και η πρόσκληση ή τουλάχιστον η συναίνεση του Κράτους μέσα στα όρια του οποίου θα επιχειρούσε η Δύναμη. Ποιού Κράτους όμως!
Την σκληρότερη όμως κριτική την δέχθηκε η νέα στα καθήκοντα της Γερμανίδα Υπουργός Άμυνας (από τον Ιούλιο 2019), τόσο πριν όσο και μετά την Υπουργική Σύνοδο, μέσα στην ίδια την Γερμανία. Η κ. Karrenbauer δέχθηκε σφοδρή κριτική από τους κυβερνητικούς εταίρους της Σοσιαλδημοκράτες καθόσον δεν είχε κάνει καμία διαβούλευση με αυτούς και μάλιστα τα Γερμανικά μέσα επεσήμαναν ότι ο Υπουργός Εξωτερικών κ. Heiko Maas έμαθε για την πρόταση της με ένα κείμενο SMS λίγη ώρα πριν αυτή δοθεί στη δημοσιότητα. Επικρίσεις δέχθηκε επίσης και από τους Πράσινους.
Πέρα από τους εσωτερικούς λόγους, είναι προφανές ότι η κ. «ΑΚΚ» η οποία είναι από πέρσι και Αρχηγός του Χριστιανοδημοκρατικού Κόμματος, με την σύμφωνη γνώμη της Καγκελαρίου επεδίωξε ανεπιτυχώς όμως, να δείξει στην Διεθνή Κοινότητα ότι η Γερμανία μπορεί να έχει βασικό ρόλο στην τελευταία τουλάχιστον φάση της Συριακής Κρίσεως και γενικά στα διεθνή προβλήματα Ασφαλείας, χωρίς όμως επιτυχία.
Εκτιμάται όμως ότι η Γερμανική πρόταση με τον έναν ή τον άλλο τρόπο, αργά η γρήγορα θα επανέλθει στο τραπέζι. Η δήλωση της Υπουργού Άμυνας κ. Annegret Kramp-Karrenbauer ότι υπάρχει μία «βήμα- βήμα» ανοικτή διαδικασία στο ΝΑΤΟ και ότι η χώρα της επιθυμεί μία «κοινή λύση» με βάση τις δυνατότητες της Συμμαχίας αποκαλύπτει ότι θα έχουμε συνέχεια.
*Ο Αντιστράτηγος ε.α. Κωνσταντίνος Λουκόπουλος είναι επικεφαλής στο «Παρατηρητήριο Liberal»
Φωτογραφία: APImages