Του Κωνσταντίνου Βέργου*
Οι νέες πολιτικές και οικονομικές εξελίξεις, στις ΗΠΑ επιτρέπουν μια διαφορετική πλέον ματιά για την πορεία των αγορών, από εκείνη που υπήρχε. Θα υπάρχουν πλέον νέοι κερδισμένοι και χαμένοι. Τα δεδομένα, τα οποία υπήρχαν για τις αγορές αλλού μεταβάλλονται αρκετά και αλλού ανατρέπονται!
Η εκλογή του Ντόναλτ Τραμπ στις ΗΠΑ δημιουργεί κατ'' αρχήν δύο νέα δεδομένα που δεν πρέπει να μας διαφεύγουν και τα οποία συγκλονίζουν τις αγορές. Το πρώτο, και σημαντικότερο, είναι η μείωση της φορολογίας για τις εταιρείες, η οποία αναμένεται να δημιουργήσει, με καθυστέρηση 1-2 ετών, 'μετασεισμικές δονήσεις' μείωσης φορολογίας σε άλλες χώρες, όπως εκείνες της ΕΕ. Ο Αμερικανός ηγέτης σκοπεύει να προβεί σε μείωση της φορολογίας τουλάχιστον κατά 10 μονάδες, κάτι που επιτρέπει άμεση ανατίμηση των αγορών κατά 15% περίπου επιπλέον. Αυτό θα επιτρέψει παράταση της ανόδου των αγορών κατά τουλάχιστον 6 μήνες, και δεν έχει προεξοφληθεί στις αγορές παρά μόνο κατά το ήμισυ.
Το δεύτερο είναι η σχεδιαζόμενη κατάργηση παγκόσμιων συμφωνιών, από τον νέο Αμερικανό πρόεδρο, όπως της TPP και TTIP. Αυτές οδηγούν σε μεταφορά του χρήματος προς τις ΗΠΑ, καθώς υποχρεώνει τις πολυεθνικές να μεταφέρουν παραγωγικές εγκαταστάσεις στις ΗΠΑ από τρίτες χώρες, ενώ επίσης η αναζωογόνηση των εθνικών εταιρειών είναι καλή είδηση γενικά για τις προοπτικές τόσο των κρατών, της απασχόλησης στις δυτικές χώρες και των επιχειρηματικών κερδών μεσαίων εταιριών.
Καλή επίσης είδηση για τον κλάδο κατασκευών και την Αμερικάνικη οικονομία μπορεί να θεωρηθεί η προαναγγελία για κολοσσιαίες επενδύσεις σε κατασκευαστικά έργα στις ΗΠΑ. Παράλληλα, όμως, και δεδομένης της μείωσης της φορολογίας για τις εταιρίας, αναρωτιέται κάποιος εύλογα με ποιο τρόπο θα χρηματοδοτηθεί, αφού η απώλεια εσόδων από τη μειωμένη φορολογία εταιριών οδηγεί σε οικονομικό αδιέξοδο. Είτε, επομένως, θα αυξήσει το λεγόμενο 'sales tax' δηλαδή έναν φόρο στις πωλήσεις που υπάρχει στις ΗΠΑ και θυμίζει το ΦΚΕ, κατά 7 μονάδες περίπου, δηλαδή θα επιβαρύνει τα χαμηλά κυρίως εισοδηματικά στρώματα που κάνουν την κυρίως κατανάλωση, ή θα εκτοξεύσει τον δανεισμό του Αμερικάνικου Δημοσίου, ή και τα δύο!
Δεν είναι τυχαίο ότι τα Αμερικάνικα επιτόκια στα 10ετή Ομόλογα έχουν ανέβει 0,75% σε ένα μήνα και βρίσκονται σε υψηλά έτους αυτή τη στιγμή. Άνοδος όμως των επιτοκίων στις ΗΠΑ σε περαιτέρω επίπεδα πχ 1%-2% θα οδηγήσει σε άνοδο επιτοκίων σε περιφερειακές αγορές της τάξης του 3%-5%, και σε κατάρρευση περιφερειακών νομισμάτων. Η αγωνία, για παράδειγμα του τούρκου πρωθυπουργού για την Τουρκική λίρα, η οποία κατέρρευσε χάνοντας 20% τον τελευταίο μήνα, ίσως αποτελεί ένδειξη ότι η γείτονα χώρα έχει πρόβλημα, όμως η κατάσταση τόσο εκεί όσο και αλλού θα χειροτερεύσει αν τα επιτόκια αυξηθούν περαιτέρω στις ΗΠΑ, οδηγώντας σε νομισματικές και οικονομικές κρίσεις περιφερειακές χώρες, σε εποχή μάλιστα που η οικονομία των ΗΠΑ θα πηγαίνει καλά. Επιγραμματικά, θα πρέπει να περιμένουμε στροφή του παγκόσμιου χρήματος στην μητρόπολη του καπιταλισμού, τις ΗΠΑ για τα επόμενα 2 χρόνια, και ενδεχομένως νέα ενίσχυση του δολαρίου, όπως και υπεραπόδοση των Αμερικάνικων χρηματιστηριακών αγορών έναντι οποιασδήποτε άλλης.
* Ο κ. Κωνσταντίνος Βέργος είναι Καθηγητής Χρηματοοικονομικών, Πανεπιστήμιο Πόρτσμουθ, Αγγλία
Το παρόν άρθρο εκφράζει τις προσωπικές απόψεις του γράφοντος, δεν αποτελεί οδηγό ή σύσταση για επενδύσεις οποιασδήποτε μορφής προς οιονδήποτε και για οτιδήποτε τίτλο ή παράγωγο αυτού.