Του Πλάμεν Τόντσεφ
Το τελευταίο “κατόρθωμα” του Γ. Βαρουφάκη είναι η δήλωσή του για το τί θα έκανε αν ήταν καγκελάριος της Γερμανίας. Δεν ξέρουμε αν ο Βαρουφάκης θα γίνει ποτέ καγκελάριος της Γερμανίας, αλλά το πιθανότερο είναι να γίνει ο ορισμός του γελωτοποιού στο παγκόσμιο μηντιακό τσίρκο. Ας τον χαίρονται όσοι διάβαζαν με κατάνυξη τις αρλούμπες του στο protagon και τον θεοποιούσαν ως επαναστάστη ΥΠ.ΟΙΚ.
Οταν έκανα σχετικό σχόλιο σε φίλους, ένας απ''αυτούς με ρώτησε “Μα ακόμη με τον Βαρουφάκη ασχολείσαι;”. Με προβλημάτισε η παρατήρησή του. Αλήθεια, ο Βαρουφάκης έχει φύγει από την κυβέρνηση, κάνει τώρα απεγνωσμένες προσπάθειες να διατηρηθεί στην επικαιρότητα με τη “βιομηχανία” συνεντεύξεων που έχει στήσει και είναι θέμα χρόνου η βύθισή του στη λήθη σ''έναν κόσμο που βράζει κι έχει πολλά φλέγοντα θέματα να αντιμετωπίσει.
Παρόλα αυτά, νομίζω ότι δεν είναι εντελώς άχρηστη η υπενθύμιση για τα πεπραγμένα του Βαρουφάκη που ήταν το ίνδαλμα πολλών Ελλήνων για μια πενταετία περίπου. Διότι ο μέχρι πρότινος Υπουργός Οικονομικών συνέβαλε καθοριστικά στην έκρηξη παράνοιας στην Ελλάδα, με την φτηνιάρικη σοβαροφάνεια και την κατ''επίφαση επιστημοσύνη του. Θα έλεγα δε ότι ήταν ο ηπιότερος – φαινομενικά έστω - και παρόλα αυτά ο πιο επικίνδυνος κρίκος μιας συριζαΐικης “Αγίας Τριάδας” ανορθολογισμού που κατακυρίευσε τη χώρα την εποχή της κρίσης. Οι άλλοι δύο κρίκοι, ο Π. Λαφαζάνης και η Ζ. Κωνσταντοπούλου, ήταν πιο προκλητικοί, αλλά λιγότερο “τοξικοί” - για να χρησιμοποιήσω μια προσφιλή λέξη του ίδιου του Γ. Βαρουφάκη.
Ο μεν Π. Λαφαζάνης είναι συνεπής στην συνολική απόρριψη του ευρωπαϊκού οικοδομήματος και δεν συγκάλυψε ποτέ τον πραγματικό του στόχο που ήταν η αποχώρηση της Ελλάδας από τη ζώνη του ευρώ. Αυτό βλέπει ως λύση, αυτό πρεσβεύει – και ποτέ δεν μάσησε τα λόγια του. Η δε Ζωή Κωνσταντοπούλου έχει τη μανία με το σωρευτικό χρέος ως “επονείδιστο” και “παράνομο” και αφοσιώθηκε αποκλειστικά στην Επιτροπή Αλήθειας, καθιστώντας την ταραχώδη θητεία της ως προέδρου της Βουλής μονοθεματική. Πάντως, είναι σαφές τί πιστεύει και δεν κινδύνευσε ποτέ να παρερμηνευθούν οι επιδιώξεις της.
Από την άλλη, όμως, η γραμμή του Γ. Βαρουφάκη ως αρθρογράφου και Υπουργού Οικονομικών ήταν ιδιαίτερα ασαφής, γι''αυτό ακριβώς και “τοξική”. Μέσα από τα πάμπολλα – και συχνά αλληλοσυγκρουόμενα – δημοσιεύματά του την τελευταία πενταετία άφηνε να εννοηθεί ότι το μόνο ουσιαστικό ζητούμενο είναι η χαριστική διαγραφή του χρέους, τροφοδοτώντας έτσι την επιχειρηματολογία όσων ταυτίστηκαν με τον “ανένδοτο αγώνα” της Ζ. Κωνσταντοπούλου. Ως υπουργός αναγκάστηκε να αναδιπλωθεί, αλλά και πάλι οι μπαλωθιές που έριχνε στον αέρα για perpetual bonds παρέπεμπαν κατ''ουσίαν σε διαιώνιση του χρέους και των ελλειμμάτων παρά στην αντιμετώπισή τους μέσα από τις απαραίτητες διαρθρωτικές αλλαγές στην οικονομία και την δημόσια διοίκηση της Ελλάδας.
Στο θέμα του ευρώ, ο Γ. Βαρουφάκης δήλωνε ότι η χώρα πρέπει να παραμείνει στο κοινό νόμισμα, αλλά οι προετοιμασίες του για ένα παράλληλο σύστημα πληρωμών μάλλον τον διαψεύδουν. Μέσα από τις δεκάδες συνεντεύξεις και δηλώσεις του για το αμφιλεγόμενο αυτό θέμα εκ των υστέρων διαφαίνεται πως ήταν κοντά στο πνεύμα Λαφαζάνη για σύγκρουση με την Ευρωζώνη κι έναν μοναχικό δρόμο της Ελλάδας σε περίπτωση που οι εταίροι δεν δέχονταν τον εκβιασμό του. Συνεπώς, είναι βάσιμες οι υποψίες ότι η “δημιουργική ασάφεια” και τα καμώματα του πρώην ΥΠ.ΟΙΚ. στις συνεδριάσεις του Eurogroup εντάσσονταν σε μια προσωπική στρατηγική του που θα οδηγούσε τη χώρα εκτός Ευρωζώνης, έστω και στο όνομα “μιας άλλης αρχιτεκτονικής της ΕΕ”.
Εξίσου βάσιμες είναι και οι υποψίες ότι ο Γ. Βαρουφάκης είναι media animal και τρέφεται με τη δημοσιότητα. Κι όσο πιο προκλητικές είναι οι δηλώσεις του, τόσο μεγαλύτερη δημοσιότητα εξασφαλίζει. Πλην όμως τα αδηφάγα ΜΜΕ συνεχώς αναζητούν νέα πρόσωπα και νέα θέματα και ο χρόνος δεν είναι στο πλευρό του πρώην ΥΠ.ΟΙΚ. Εκτός αν πράγματι σχεδιάζει να διαδεχθεί την Α. Μέρκελ, αλλά αυτό δεν συμβαίνει ούτε στα παραμύθια.
Αντί, λοιπόν, να οραματίζεται την καγκελαρία της Γερμανίας ή τη δημιουργία ενός διεθνούς εναλλακτικού δικτύου προβληματισμού, ο Γ. Βαρουφάκης θα μπορούσε κάλλιστα να ξαναδιαβάσει το γνωστό παραμύθι των αδελφών Γκριμ για τους μουσικούς της Βρέμης. Θα ταίριαζε και στο στάτους του ροκ σταρ που τού αποδίδεται συχνά και το οποίο είναι προφανές ότι τον ευχαριστεί. Υπενθυμίζεται ότι στην ιστορία αυτή ένας γάιδαρος αποφάσισε να πάει στη Βρέμη για να γίνει μουσικός, με τις γνωστές κωμικές περιπέτειες της ούτως λεγομένης “ορχήστρας”...
