Του Γιάννη Παντελάκη
Σε κάθε παραμύθι πρέπει να υπάρχει ένας κακός. Μοχθηρός, υποχθόνιος και εμπόδιο στην καλή πορεία των πραγμάτων. Στο δικό μας παραμύθι, τον ρόλο αυτό παίζει ο Schaeuble. Για την ακρίβεια, του έχουν αναθέσει αυτόν τον ρόλο. Ο κακός Schaeuble χθες εμφανίστηκε πάλι πριν το Eurogroup σκληρός και αμετακίνητος. «Καμία ελάφρυνση του χρέους πριν την λήξη του προγράμματος» είπε. Και πολλά Ελληνικά ΜΜΕ ανάδειξαν τις εμμονικές του τάσεις. Μόνο που αυτό που είπε ο Schaeuble, το προβλέπει συμφωνία που έχουν συνυπογράψει πριν ένα χρόνο η Ελληνική κυβέρνηση και οι δανειστές. Δεν είπε λέξη παραπάνω.
Ο Schaeuble είναι ένας σκληρός Γερμανός πολιτικός, λάτρης του μονεταρισμού, της πειθαρχίας και της κυριαρχίας των ελεύθερων αγορών. Προσωπικά διαφωνώ απόλυτα με αυτές τις λογικές, αλλά αυτό δεν έχει καμία σημασία. Αυτό που θα έπρεπε να έχει σημασία είναι πριν εκφράσουμε κρίσεις και απόψεις να κατανοήσουμε τι ακριβώς συμβαίνει και ποια είναι εκείνα τα στοιχεία που δαιμονοποιούν τον Γερμανό υπουργό Οικονομικών ώστε να μετατρέπεται στον κακό του Ελληνικού προβλήματος.
Ο μέσος πολίτης, αυτός ο οποίος δεν είναι υποχρεωμένος ούτε να γνωρίζει τα ακριβή οικονομικά μεγέθη και παραμέτρους, ούτε να θυμάται ακριβώς τι συμφώνησε η ίδια η Ελληνική κυβέρνηση πριν ένα χρόνο, εύκολα μπορεί να υιοθετήσει την εκτίμηση ότι βρίσκεται σε εξέλιξη μια μάχη μεταξύ Ελληνικής κυβέρνησης και Schaeuble. Η αλήθεια είναι πως πράγματι βρίσκεται σε εξέλιξη μια τέτοια μάχη, αλλά πρόκειται για μια μάχη εντυπώσεων και όχι ουσίας. Στην ουσία έχουμε δυστυχώς χάσει εδώ και καιρό.
Πριν από έναν χρόνο (25 Μαΐου 2016) Ελληνική κυβέρνηση και δανειστές συμφώνησαν στο Eurogroup μερικά συγκεκριμένα πράγματα που αφορούν στο Ελληνικό χρέος. Τα μέτρα ελάφρυνσής του χωρίστηκαν σε βραχυπρόθεσμα, μεσοπρόθεσμα και μακροπρόθεσμα. Τα πρώτα, θα έπρεπε να αρχίσουν να εφαρμόζονται έως το τέλος του μνημονίου τον Αύγουστο του 2018. Αυτό αρχίζει να συμβαίνει (εξομάλυνση του προφίλ των δανείων από τον EFSM, βελτιστοποίηση στην διάρθρωση του ανεξόφλητου χρέους κ.λ.π.).
Για τα μεσοπρόθεσμα, η απόφαση εκείνη είναι επίσης συγκεκριμένη «Θα αρχίσουν να εφαρμόζονται μετά την επιτυχή ολοκλήρωση του προγράμματος». Στην ακριβή διατύπωση εκείνης της απόφασης μάλιστα αναφέρεται χαρακτηριστικά: «Σε μεσοπρόθεσμο ορίζοντα, το Eurogroup αναμένει την πιθανή εφαρμογή του δεύτερου μέρους των προαπαιτούμενων μέτρων μετά την επιτυχή εφαρμογή του προγράμματος». Αναφέρεται δηλαδή, σε πιθανή εφαρμογή. Ο Schaeuble χθες, δεν είπε τίποτα παραπάνω από αυτό που περιγράφει η περυσινή απόφαση. Ότι θα αρχίσουν να εφαρμόζονται μετά το τέλος του τρίτου μνημονίου, το καλοκαίρι του 2018.
Αν η απόφαση αυτή είναι κακή, αυτό αποτελεί ένα μεγάλο πρόβλημα, αλλά δυστυχώς την έχει συνυπογράψει η Ελληνική κυβέρνηση. Αυτή η κυβέρνηση, η οποία σήμερα επιχειρεί να «πουλήσει» την ενδεχόμενη ρύθμιση του χρέους ως μια μεγάλη επιτυχία της. Αυτό που βρίσκεται σε εκκρεμότητα είναι να συμφωνηθεί το είδος των μέτρων αυτών κάτι το οποίο συνδέεται με την βιωσιμότητα του χρέους. Εδώ υπάρχει η διαφορετική προσέγγιση μεταξύ Ε.Ε. και ΔΝΤ. Αυτό δεν αλλάζει την ουσία, ο,τι δηλαδή τα όποια μεσοπρόθεσμα μέτρα θα εφαρμοστούν-αν εφαρμοστούν-μετά το καλοκαίρι του 2018. Και αυτό, έχει συμφωνηθεί από πέρυσι.
Η ουσία επίσης είναι πως η κυβέρνηση έχει ανάγκη σ αυτό το παραμύθι να προβάλει ένα αφήγημα που θέλει την ίδια να νικά τον κακό. Τον Schaeuble. Το έχει ανάγκη για να πείσει την κοινή γνώμη στο εσωτερικό πως γι αυτά τα σκληρά μέτρα που ψήφισαν οι 153 βουλευτές της πριν λίγες ημέρες πήρε κάτι. Την όποια ρύθμιση του χρέους. Η οποία ωστόσο έχει συμφωνηθεί από πέρυσι. Τότε που «δεν θα έπαιρνε κανένα απολύτως μέτρο»...