Του Κωνσταντίνου Χαροκόπου
Όλο και περισσότεροι συνειδητοποιούν ότι το τελικό κόστος των δασμών και των περιορισμών στο παγκόσμιο εμπόριο και στις διασυνοριακές συναλλαγές το επωμίζονται οι καταναλωτές και οι εργαζόμενοι. Οι καταναλωτές, διότι αγοράζουν ακριβότερα τα προϊόντα και οι εργαζόμενοι διότι παρακολουθούν τα μεγέθη της παραγωγής να συρρικνώνονται και τις θέσεις τους να κινδυνεύουν.
Στα αρχικά στάδια του εμπορικού πολέμου ανάμεσα στις ΗΠΑ και στην Κίνα και της επιβολής δασμών ανάμεσα στις ΗΠΑ και στην Ευρωπαϊκή Ένωση, οι αναλυτές προσπαθούσαν να εκτιμήσουν το χειρότερο σενάριο. Και το χειρότερο σενάριο κατ' αυτούς, θα ήταν ο καθορισμός του ύψους των δασμών στα επίπεδα του 25%. Οποιοδήποτε ποσοστό πάνω από αυτήν την οροφή, θα αποτελούσε επικίνδυνη εξέλιξη για την οικονομία.
Όμως, μετά από την κλιμάκωση της έντασης ανάμεσα στις δύο χώρες, η οροφή έχει μετατραπεί σε δάπεδο. Έτσι μετά τις τελευταίες εξαγγελίες του Προέδρου Trump, για αύξηση των δασμών κατά πέντε ποσοστιαίες μονάδες, οι δασμοί για ομάδα κινεζικών προϊόντων ύψους $250 δισ. ανέρχονται πλέον στο 30% από 25% και οι δασμοί για μια ομάδα προϊόντων αξίας $130 δισ. ανέρχονται πλέον στο 15% από 10%.
Κοιτάζοντας προς τα πίσω, μέσα από το θόρυβο και την ένταση από τις ριπές των tweets Πρoέδρου Trump και τις ψυχρές απαντήσεις του κινεζικού κατεστημένου, θα θυμηθούμε πως όλα ξεκίνησαν τον Μάρτιο του 2018. Τότε ο Λευκός Οίκος είχε αποφασίσει να επιβάλει δασμούς 25% πάνω σε όλες τις εισαγωγές χάλυβα και 10% πάνω σε όλες τις εισαγωγές αλουμινίου. Βέβαια, είχε επιβάλει δασμούς και πάνω στα ευρωπαϊκής κατασκευής πλυντήρια ρούχων και πιάτων, γεγονός που είχε αντιμετωπιστεί με ειρωνεία και χλευασμό από τους παράγοντες των αγορών.
Αμέσως μετά, τον Απρίλιο του 2018, η Κίνα υιοθέτησε δασμούς της τάξης του 25% πάνω στις εισαγωγές αμερικανικών προϊόντων ύψους $3 δισ. Ως απάντηση, ο πρόεδρος Trump επέβαλε νέους δασμούς ύψους 25%, στις εισαγωγές κινεζικών προϊόντων συνολικής αξίας $50 δισ.
Με αυτό τα βάρος πάνω από το κεφάλι τους, οι αγορές ήλπιζαν από τότε πως κάποια στιγμή, οι μακριές διαπραγματεύσεις ανάμεσα στον Πρόεδρο Trump και τον Κινέζο ομόλογο του Xi Jinping θα κατέληγαν σε έναν αξιοπρεπή συμβιβασμό και σε μια ικανοποιητική ισορροπία ανάμεσα τους. Όμως οι πάντες διαψεύσθηκαν. Σήμερα, ουσιαστικά όλο το εμπόριο ανάμεσα στις δυο μεγαλύτερες οικονομίες του πλανήτη, βρίσκεται εγκλωβισμένο σε ένα περιβάλλον δασμών και απαγορεύσεων. Και η γκάμα των προϊόντων, ξεκινάει από τα αγροτικά προϊόντα και φτάνει μέχρι τα προϊόντα υψηλής ψηφιακής τεχνολογίας.
Οι αγορές πλέον εκτιμούν, πως ο Πρόεδρος Trump είναι ικανός να συνεχίσει να αυξάνει τους δασμούς ακόμα και στα επίπεδα του 40%-48%, στο μέσο επίπεδο των δασμών δηλαδή, της εποχής της μεγάλης ύφεσης και του Κραχ του 1929. Κάτι τέτοιο θα οδηγούσε την οικονομία των ΗΠΑ σε ύφεση και θα επέτρεπε στους Κινέζους να παρακολουθούν από μακριά τις εξελίξεις μέχρι τις προεδρικές εκλογές του 2020, προτού καταλήξουν σε συμφωνία με τις ΗΠΑ. Διότι ενώ στις ΗΠΑ υπάρχει η δυνατότητα πολιτικών αλλαγών και επιλογών, η Κίνα ακολουθεί με συνέπεια, σταθερότητα, υπομονή και επιμονή το σχέδιο της.
Επί πλέον, όσο ο Λευκός Οίκος δεν κάνει μια πλήρη αναστροφή (U-turn) στην πολιτική του, η πιθανότητα ύφεσης εισέρχεται και επίσημα πλέον στην ατζέντα των αναλύσεων και των εκτιμήσεων των χρηματοοικονομικών οίκων. Αναμένεται δε, σε ένα βάθος χρόνου από έξη έως εννέα μήνες.
Με τον S&P να υφίσταται τρεις πτώσεις πάνω από 2%, μέσα στον Αύγουστο και πέντε ανόδους πάνω από 1%, οι επενδυτές διαπιστώνουν πως τόσο οι μακροπρόθεσμες στρατηγικές τους, όσο και οι βραχυπρόθεσμες τακτικές τους, δεν μπορούν πλέον να εδράζονται σε οικονομικά στοιχεία και σε εταιρικά δεδομένα. Αναγκαστικά εστιάζονται στα tweets, στις νευρικές αντιδράσεις του πρόεδρου Trump και στην διαμάχη ανάμεσα στον Λευκό Οίκο και την Fed. Το “έξυπνο χρήμα” δείχνει να έχει αρχίσει να αποχωρεί από τις αγορές. Το υπόλοιπο “κερδοσκοπικό χρήμα”, φαίνεται να παρουσιάζει ιδιαίτερες αντοχές στις εναλλαγές των πρόσημων και να χωνεύει την κυκλοθυμικότητα της διάθεσης των χρηματιστηρίων.
* * *
Ο αρθρογράφος είναι οικονομικός αναλυτής, με ειδίκευση στο σχεδιασμό σύνθετων επενδυτικών στρατηγικών.
Αποποίηση Ευθύνης: Το περιεχόμενο της στήλης, είναι καθαρά ενημερωτικό και πληροφοριακό και δεν αποτελεί σε καμία περίπτωση επενδυτική συμβουλή, ούτε υποκίνηση για συμμετοχή σε οποιαδήποτε συναλλαγή. Ο αρθρογράφος δεν ευθύνεται για τυχόν επενδυτικές και λοιπές αποφάσεις που θα ληφθούν με βάση τις πληροφορίες αυτές.
