Της Σοφίας Βούλτεψη*
Οι φωτογραφίες της ανέμελης χοντροπετσιάς που είδαν το φως της δημοσιότητας, με τον Τσίπρα να… ξεκουράζεται σε πολυτελή θαλαμηγό την ώρα που όλη η Ελλάδα προσπαθούσε να μαζέψει τα κομμάτια της από την καταστροφή στο Μάτι, αποκαλύπτουν την μοναδική και γυμνή (στην κυριολεξία) αλήθεια: Οι άνθρωποι αυτοί δεν αισθάνονται τίποτε μέσα τους! Δεν πονάνε!
Όπως ο κ. Τσίπρας δεν ένιωσε την ανάγκη να επιστρέψει αμέσως από το Μόσταρ της Βοσνίας την 23η Ιουλίου, ημέρα του ολέθρου, έτσι ακριβώς ένιωσε πως πριν από τα σαράντα των θυμάτων είχε το δικαίωμα να πλεύσει σε πελάγη απολαύσεων.
Στην πραγματικότητα, αυτή είναι η μεγαλύτερη υπηρεσία που προσφέρει η δημοσιοποίηση των φωτογραφιών: Η αποκάλυψη του χαρακτήρα τους και της ελλείπουσας ηθικής τους συγκρότησης.
Και επομένως, φιλότιμη η προσπάθεια που καταβάλλεται από διάφορες πλευρές – εμπλεκόμενες και μη – να δικαιολογήσουν τον κ. Τσίπρα για τις χλιδάτες διακοπές του στη θαλαμηγό, αλλά όχι πειστική.
Αυτά τα θέματα στις Δημοκρατίες είναι λυμένα: Οι άρχοντες ΔΕΝ έχουν ιδιωτική ζωή. Και για την περίπτωσή τους δεν υπάρχει θέμα υποκλοπής. Κάθε τι που αναδεικνύει τον χαρακτήρα τους, την περιφρόνησή τους προς το δημόσιο αίσθημα, κάθε ανάρμοστη συμπεριφορά, πρέπει υποχρεωτικά να δημοσιοποιείται.
Τα παραδείγματα είναι πολλά:
Διακοπές στη Μαγιόρκα
Το Σεπτέμβριο του 2001, ο Γερμανός τότε υπουργός Άμυνας Ρούντολφ Σάρπινγκ, σοσιαλδημοκράτης και μέλος της κυβέρνησης Σρέντερ, βρέθηκε στο στόχαστρο όταν αποκαλύφθηκε ότι διέκοψε τις διακοπές του σε πολυτελές θέρετρο στη Μαγιόρκα προκειμένου να μεταβεί στο Βερολίνο, όπου θα συμμετείχε στη συζήτηση στο Κοινοβούλιο σχετικά με τη μετάβαση των Γερμανών στρατιωτών στην ΠΓΔΜ, όπου είχε ξεσπάσει εμφύλιος.
Αμέσως μετά, χρησιμοποίησε αεροσκάφος της γερμανικής πολεμικής αεροπορίας, για να επιστρέψει στη Μαγιόρκα, όπου παρέμεινε για μία νύχτα. Την άλλη μέρα, με το ίδιο πολεμικό αεροσκάφος πήγε στα Σκόπια και το ίδιο βράδυ επέστρεψε στη Μαγιόρκα και στην αγκαλιά της ερωμένης του, της κόμισσας Κριστίνα Πιλάτι. Εκεί, πλάι στην πισίνα, τους απαθανάτισαν αγκαλιασμένους οι παπαράτσι.
Οι φωτογραφίες δημοσιεύθηκαν την ημέρα που στο γερμανικό κοινοβούλιο διεξαγόταν η συζήτηση για τη συμμετοχή Γερμανών στρατιωτών στη ΝΑΤΟϊκή επιχείρηση «Απαραίτητη Συγκομιδή», μετά τον εμφύλιο στην ΠΓΔΜ.
Ξέσπασε σάλος, ο Σάρπινγκ αρνήθηκε να παραιτηθεί, ο Σρέντερ τον κάλυψε. Ο ζωηρός υπουργός, παραιτήθηκε τελικά τον Ιούλιο του 2002, όταν αποκαλύφθηκε ότι είχε λάβει 77 χιλιάδες ευρώ από την εταιρεία δημοσίων σχέσεων Xούντζγκερ, ως προκαταβολή για μια βιογραφία του και ως αποζημίωση για μια σειρά ομιλιών που είχε δώσει πριν οριστεί υπουργός, τον Σεπτέμβριο του 1998. Με τη διαφορά ότι οι πληρωμές έγιναν μετά την άνοδό του στο υπουργικό αξίωμα.
Δικαίωμα του λαού να γνωρίζει…
Στη Βρετανία πάλι, σάλος είχε ξεσπάσει όταν τα μέσα ενημέρωσης είχαν αποκαλύψει την εξωσυζυγική σχέση του (αποθανόντος το 2005) Εργατικού υπουργού των Εξωτερικών Ρόμπιν Κουκ με τη γραμματέα του.
Τότε, ο Υπουργός Θησαυροφυλακίου Λόρδος Ίρβιν είχε πει πως έπρεπε να γίνει σεβαστή η ιδιωτική ζωή του υπουργού και δεν έπρεπε να δει το φως της δημοσιότητας. Αλλά ο Λόρδος Γκουέιχαμ, Πρόεδρος της βρετανικής Επιτροπής Παραπόνων για τον Tύπο, είχε πει:
«Υπάρχουν νόμοι οι οποίοι προστατεύουν την ιδιωτική ζωή των πολιτών. Δικαίωμα του λαού, όμως, είναι να γνωρίζει αν ο υπουργός κουβαλούσε μαζί στα ταξίδια του την ερωμένη του, στέλνοντας τον λογαριασμό στους φορολογουμένους».
Και τον Αύγουστο του 2006, στο στόχαστρο είχε βρεθεί για άλλη μια φορά το ζεύγος Μπλερ. Στη μία περίπτωση δημοσιεύθηκαν στοιχεία με σκοπό την ανάδειξη της μεγαλομανίας της Σέρι Μπλερ, που κατηγορήθηκε για την αγορά δύο σπιτιών, για την πανάκριβη ανακαίνιση της Ντάουνινγκ Στρητ, αλλά και για το γεγονός ότι οι κομμώσεις της κατά την προεκλογική εκστρατεία στοίχισαν 12.000 ευρώ.
Κάποιοι είχαν και τότε ψελλίσει περί ιδιωτικής ζωής, αλλά κατατροπώθηκαν μπροστά στην ανάγκη οι πολιτικοί να ζουν πίσω από μια βιτρίνα.
Διακοπές στα Μπαρμπέιντος
Λίγους μήνες μετά, δημοσιοποιήθηκαν φωτογραφίες από τις διακοπές των Μπλερ στα νησιά Μπαρμπέιντος. Πάλι ακούστηκαν ψίθυροι περί προστασίας της ιδιωτικής ζωής. Διεκόπησαν, όμως, αμέσως από την αποκάλυψη ότι το ζεύγος συνέχισε ανενόχλητο τις διακοπές του παρά τον σάλο για αποκάλυψη συνωμοσίας περί ανατίναξης αεροπλάνων που θα εκτελούσαν υπερατλαντικές πτήσεις εν μέσω της κρίσης του Λιβάνου.
Τον Οκτώβριο του 2011, ο Βρετανός υπουργός Άμυνας Λίαμ Φοξ υποχρεώθηκε σε παραίτηση, όταν αποκαλύφθηκε ότι σε δεκάδες ταξίδια στο εξωτερικό συνοδευόταν από τον φίλο και συγκάτοικό του, Άνταμ Γουέριτι, ο οποίος δεν είχε κανένα επίσημο αξίωμα.
«Λανθασμένα επέτρεψα να θολώσει η διάκριση μεταξύ των προσωπικών μου ενδιαφερόντων και των πολιτικών δραστηριοτήτων μου», ανέφερε ο Φοξ στην επιστολή παραίτησής του, προς τον τότε πρωθυπουργό, Ντέιβιντ Κάμερον.
Στην Ιταλία, σάλος είχε ξεσπάσει όταν δόθηκε στη δημοσιότητα η φωτογραφία του τότε πρωθυπουργού Τζούλιο Αντρεόττι να ανταλλάσσει ασπασμό με γνωστό μαφιόζο, στον γάμο της κόρης του. Είπαν τότε πως η φωτογραφία δεν έπρεπε να δημοσιοποιηθεί, διότι επρόκειτο για περιστατικό διαδραματισθέν σε ιδιωτική εκδήλωση. Αλλά η Δικαιοσύνη αποφάνθηκε πως για έναν πολιτικό δεν υπάρχουν ιδιωτικές εκδηλώσεις. Αντίθετα, η δημοσιοποίηση του ασπασμού μπορούσε να οδηγήσει στις σχέσεις πολιτικής και μαφίας – άρα επρόκειτο για θέμα προστασίας του δημοσίου συμφέροντος.
Στις Ηνωμένες Πολιτείες, το πιο γνωστό δημοσιοποιημένο σκάνδαλο με αντικείμενο την προσωπική ζωή δημοσίου προσώπου υπήρξε το σκάνδαλο Κλίντον – Λεβίνσκι. Ξέσπασε και εκεί σάλος και πάλι ακούστηκαν φωνές περί προστασίας του ιδιωτικού βίου, αλλά ο ανεξάρτητος δικαστής Κένεθ Σταρ αποφάσισε να δώσει το πόρισμά του στο Ιντερνέτ, υποστηρίζοντας πως ο λαός πρέπει να έχει στη διάθεσή του όλα τα στοιχεία για τα δημόσια πρόσωπα, αφού αυτά παίρνουν σημαντικές αποφάσεις για λογαριασμό του.
Ο Όσκαρ στη Μαγιόρκα
Η «αριστερά της σαμπάνιας και του χαβιαριού» μεγαλούργησε και τον Αύγουστο του 2005, όταν στη δημοσιότητα δόθηκαν φωτογραφίες από τις πολυτελείς διακοπές του αριστερού Γερμανού πολιτικού Όσκαρ Λαφοντέν στη Μαγιόρκα.
«Εδώ ο Όσκαρ ξεκουράζεται από τους αγώνες του για τους φτωχούς», σχολίασε ο Τύπος, με τον εκπρόσωπο του κόμματος να σπεύδει να δικαιολογήσει τον Λαφοντέν: «Και στον Μαρξ άρεσε η καλοπέραση»!
Τον Μάρτιο του 2014, το περιοδικό «Κλόουζερ» καταδικάστηκε από τη γαλλική Δικαιοσύνη να καταβάλει 15.000 ευρώ ως αποζημίωση στην ηθοποιό Ζιλί Γκαγέ, επειδή δυο μήνες νωρίτερα είχε δημοσιεύσει μια σειρά φωτογραφιών που αποκάλυπταν τη σχέση της με τον τότε Πρόεδρο Ολάντ.
Αλλά έναν χρόνο αργότερα, το περιοδικό επανήλθε με φωτογραφίες της ηθοποιού σε επίσκεψή της στην πόλη Ρεν με κρατική λιμουζίνα και συνοδευόμενη από έναν από τους σωματοφύλακες του Ολάντ.
«Η Ζιλί Γκαγιέ μπορεί να μην εμφανίστηκε επισήμως ποτέ στο πλευρό του προέδρου, αλλά φαίνεται ότι απολαμβάνει άλλα προνόμια που συνδέονται με την προσωπική της σχέση με τον επικεφαλής του κράτους», έγραψε το περιοδικό σχολιάζοντας: «Όπως αποδεικνύεται από την ασφάλειά της, που αρμόζει σε μία Πρώτη Κυρία».
Και αυτή τη φορά κανείς δεν τόλμησε να μιλήσει περί ιδιωτικής ζωής.
Γκολφ στη Χαβάη
Τον Δεκέμβριο του 2014, σάλος ξέσπασε στη Μαλαισία όταν δημοσιεύθηκαν φωτογραφίες του τότε πρωθυπουργού Νατζίμπ Ραζάκ να παίζει γκολφ στη Χαβάη με τον Ομπάμα, την ώρα που περισσότεροι από 100.000 άνθρωποι αναγκάζονταν να εγκαταλείψουν τις εστίες τους λόγω των καταστροφικών πλημμυρών. Ο αντιπρόεδρος της κυβέρνησης είχε τότε προσπαθήσει να τον δικαιολογήσει, λέγοντας – και αυτός – πως ο πρωθυπουργός είχε «ανάγκη από ένα διάλειμμα».
Τώρα, ο Νατζίμπ βρίσκεται σε… μόνιμο διάλειμμα. Τον Μάιο του 2018 έχασε τις εκλογές και λίγο αργότερα συνελήφθη για κατάχρηση πολλών εκατομμυρίων δολαρίων – προκειμένου να ικανοποιεί τα χλιδάτα διαλείμματά του και τα ακριβά γούστα της συζύγου του.
Το σαφάρι του βασιλιά
Τέλος, τον Απρίλιο του 2012, ο Χουάν Κάρλος, βασιλιάς τότε της Ισπανίας, υποχρεώθηκε να ζητήσει δημόσια συγγνώμη, επειδή αποκαλύφθηκε ότι εν μέσω κρίσης είχε πραγματοποιήσει ένα πανάκριβο ταξίδι κόστους 45.000 ευρώ, για σαφάρι στη Μποτσουάνα.
Το ταξίδι αποκαλύφθηκε όταν ο βασιλιάς τραυματίστηκε και χρειάστηκε να νοσηλευτεί. Ήταν ένα ιδιωτικό ταξίδι – για το οποίο, όπως αποκαλύφθηκε, δεν είχε ενημερώσει την κυβέρνηση – αλλά η κατακραυγή υπήρξε μεγάλη, αφού η χώρα του έμπαινε στο μνημόνιο και δοκιμαζόταν από τη λιτότητα.
Επομένως, τα πράγματα είναι απλά: Κάθε προκλητική συμπεριφορά έχει τίμημα που με τον έναν ή τον άλλον τρόπο πληρώνεται…
*Βουλευτής Β΄ Αθηνών (Νότιος Τομέας), πρώην υφυπουργός παρά τω πρωθυπουργώ και κυβερνητική εκπρόσωπος, δημοσιογράφος
