Από τα τέλη της δεκαετίας του '80 όταν και δημοσιεύθηκε η μελέτη της Ελένης Βαρίκα «Η Εξέγερση των Κυριών. Η Γένεση της Φεμινιστικής Συνείδησης στην Ελλάδα, 1833-1907» μέχρι σήμερα, θα περίμενε κανείς ότι θα υπήρχε πληθώρα έργων για την παρουσία των Ελληνίδων στα δημόσια πράγματα.
Τα έργα δεν απουσιάζουν αλλά με την εξαίρεση των μελετών που έχουν γίνει από ιστορικούς της τέχνης για το έργο των Ελληνίδων ζωγράφων -έχουμε υπόψη τη μελέτη της Χ. Χελιώτη-Σχολινάκη, Ελληνίδες ζωγράφοι 1800-1922, Αθήνα 1990- και τη θεατρική και λογοτεχνική μεταφορά της ζωής Ελληνίδων όπως της Μαρίας Πολυδούρη και της Ελισάβετ Μουτζάν-Μαρτινέγκου από τη Ρούλα Γεωργακοπούλου, της Μπουμπουλίνας από τη Μιμή Ντενίση και της Ελένης Αλταμούρα - Μπούκουρα από τη Ρέα Γαλανάκη, είναι ως επί τω πλείστον έργα βαριά ιδεολογικοποιημένα γραμμένα, να καταναλωθούν από ένα κοινό εντός κομματικών τειχών που αντιλαμβάνονται τα φύλα αποκλειστικά και μόνο ως κοινωνικές κατασκευές και ταυτότητες.
Αυτά τα «τείχη», του κόμματος αλλά και του φύλου, υπερβαίνει μια γυναίκα με πολύ γνωστή πολιτική ταυτότητα και πολυετή και σημαντική πολιτική δράση, η Άννα Καραμάνου με το βιβλίο της «Sapiens 1821-2021: Η ειρηνική εξέγερση των θηλυκών» (Αρμός), ένα βιβλίο που απευθύνεται σε όλους τους Έλληνες που θέλουν να μάθουν μια άγνωστη πτυχή της ελληνικής ιστορίας.
Αν το βιβλίο αυτό δεν κυκλοφορούσε στο πλαίσιο της επετείου των 200 χρόνων ή και καθόλου, θα πίστευε κανείς ότι ο Αγώνας της Ανεξαρτησίας ήταν αποκλειστικά υπόθεση των ανδρών. Κάτι που έτσι κι αλλιώς το πιστεύουμε ήδη αφού η δράση των Ελληνίδων στον Αγώνα αλλά και όλες τις επόμενες δεκαετίες κατά τις οποίες δημιουργήθηκε το΄Εθνος, αποσιωπάται.
Θα μπορούσαμε να προτείνουμε το βιβλίο μόνο για τα πρώτα κεφάλαιά του στα οποία η συγγραφέας καταγράφει την εν πολλοίς άγνωστη δράση των Ελληνίδων στον Αγώνα της Ανεξαρτησίας. Ενώ οι Ελληνίδες είναι παρούσες σε όλες τις φάσεις της Επανάστασης οι υπογραφές τους απουσιάζουν από τα ιδρυτικά κείμενα του Έθνους. Τι κι αν κάποιες έδωσαν τις περιουσίες τους στον Αγώνα; Η δράση τους δεν είναι γνωστή. Πρόκειται όμως για πρακτική που θα εφαρμόζεται και στις επόμενες δεκαετίας, μέχρι και σήμερα.
Μιλώντας σήμερα με οικονομολόγους και ρωτώντας τους γιατί η Ελλάδα δείχνει να αδυνατεί να κρατήσει σταθερά υψηλούς ρυθμούς ανάπτυξης για τα επόμενα χρόνια, θα σου απαντήσουν ότι «λείπουν χέρια» από την αγορά εργασίας και ότι μια από τις ικανές και αναγκαίες συνθήκες για υψηλούς ρυθμούς ανάπτυξης είναι η μαζική είσοδος των γυναικών στην Εργασία, για να συμπληρώσουν όλο νόημα ότι «κάτι τέτοιο όμως προσκρούει στις αντιλήψεις των Ελληνίδων που προτιμούν να κάθονται στο σπίτι».
Και πως απέκτησαν οι Ελληνίδες αυτές τις αντιλήψεις; Δια της επιφοίτησης;
Ποιος δημιούργησε αυτές τις αντιλήψεις;
Ποιος αλήθεια έπεισε μια ολόκληρη κοινωνία πως η θέση των γυναικών είναι στο σπίτι;
Η Άννα Καραμάνου αν και δραστηριοποιήθηκε σ'ένα πολιτικό χώρο που έδωσε χώρο στις γυναίκες και θωράκισε θεσμικά τα δικαιώματά τους στην Οικογένεια και την Εργασία, έχει και η ίδια γνωρίσει από πρώτο χέρι τις δυσκολίες που έχει να αντιμετωπίσει κάθε Ελληνίδα που αποφασίζει «να βγει από το σπίτι», γι' αυτό και καταγράφει με επιμέλεια και συγκινητικό πείσμα τη δράση των Ελληνίδων τα τελευταία 200 χρόνια. Το βιβλίο είναι πλούσιο σε βιβλιογραφία και παραπομπές γι αυτό και λειτουργεί και ως σημείο εκκίνησης αλλά και αναφοράς για άλλες μελέτες που δεν θα αφορούν μόνο τις γυναίκες.
Ένα βιβλίο για να εμπνευστούν οι νεότερες αλλά και για να μάθουμε όλοι, άντρες και γυναίκες, ολόκληρη την ιστορία μας και να αισθανθούμε υπερήφανοι για τις γενιές των Ελληνίδων πριν από εμάς, τις μητέρες μας, τις γιαγιάδες και τις προγιαγιάδες μας.
