Του Γιάννη Παντελάκη
Τις τελευταίες ημέρες, βλέπουμε εικόνες ανθρώπων –συχνά με τα παιδιά τους- που κολυμπούν στις μολυσμένες από την πετρελαιοκηλίδα θάλασσες. Παράλληλα, βλέπουμε τον αντικειμενικά υπεύθυνο για την μόλυνση αυτή υπουργό Κουρουμπλή, να σκαρφίζεται απίθανες και παιδιάστικες δικαιολογίες για να υπερασπισθεί τον εαυτό του ώστε να μην παραιτηθεί. Συνδέεται το ένα γεγονός με το άλλο; Μ'' έναν έμμεσο τρόπο ναι. Οι κολυμβητές της πετρελαιοκηλίδας είναι και ψηφοφόροι, ο Κουρουμπλής είναι επαγγελματίας πολιτικός, απευθύνεται σε ψηφοφόρους. Κοινό χαρακτηριστικό της συμπεριφοράς τους, το παράλογο.
Παρότι δεν είναι απόλυτα βέβαιο ότι οι συγκεκριμένοι κολυμβητές πίστεψαν τον υπουργό που πριν λίγες ημέρες τους καλούσε να πέσουν άφοβα στα νερά του Σαρωνικού, σίγουρα πρόκειται για ανθρώπους με μια ιδιαίτερη (sic) συμπεριφορά. Ξεπερνούν την λογική και το αυτονόητο και πέφτουν στα μολυσμένα νερά σε πείσμα των επιστημόνων που επισημαίνουν τους κινδύνους για την υγεία τους. Οι άνθρωποι αυτοί, είναι και ψηφοφόροι. Και φοβάμαι, πως με τον ίδιο τρόπο που αψηφούν τις παρενέργειες ακόμα και για την ίδια την υγεία τους, αψηφούν και το βάρος που έχει η ψήφος τους κάθε φορά που πηγαίνουν στην κάλπη.
Ενδεχομένως οι ψηφοφόροι κολυμβητές, να είναι πιο «αθώοι» απ'' ότι υποθέτουμε. Υπάρχουν κάποιοι άλλοι, πολύ περισσότεροι, οι οποίοι έχουν ακόμα πιο υπερβατικές απόψεις και κατ επέκταση συμπεριφορές. Το ένα τέταρτο του συνόλου των πολιτών για παράδειγμα (26,5%), έχει την άποψη ότι τα ίχνη που αφήνουν τα αεροπλάνα όταν πετούν, είναι αποτέλεσμα ψεκασμού! (έρευνα Διανέοσις, Μάρτιος 2017). Ένα συντριπτικά μεγαλύτερο ποσοστό (οκτώ στους δέκα), υιοθετούν θεωρίες συνωμοσίας, κάποιοι κρύβονται πίσω από τα γεγονότα (ίδια έρευνα).
Είναι κάτι παραπάνω από σίγουρο, ότι η ελληνική κοινωνία, για την ακρίβεια ένα μεγάλο μέρος της, βρίσκεται σε μια κατάσταση σύγχυσης. Μια ενδιαφέρουσα χθεσινή ανάλυση του υπεύθυνου της Public Issue Γιάννη Μαυρή, αναφέρεται στην ιδεολογική μεταστροφή της κοινωνίας στα χρόνια της κρίσης (2009-2017). Εκεί καταγράφεται ένα ενδιαφέρον και απόλυτα αντιφατικό στοιχείο. Ενώ το 74% έχει θετική άποψη για τον ιδιωτικό τομέα, παράλληλα το 70% έχει αρνητική άποψη για τον καπιταλισμό! Πως μπορεί να συγκεραστούν αυτές οι συγκρουόμενες απόψεις, είναι ένα ζητούμενο.
Οι αιτίες της πολιτικής και όχι μόνο, σύγχυσης προφανώς είναι πολλές και σύνθετες. Ωστόσο, παραδείγματα σαν κι αυτά, δείχνουν πως υπάρχει πρόσφορο έδαφος για πολιτικούς να λένε ο,τι νομίζουν. Γνωρίζουν, πως ακόμα και το πιο ακραίο επιχείρημα, θα έχει μια σχετική απήχηση. Άρα και ο Κουρουμπλής ή ο κάθε «Κουρουμπλής», νομίζει ότι μπορεί να λέει ο,τι θέλει. Πως για την κηλίδα ευθύνεται ο καιρός, τα ρεύματα και οποιαδήποτε άλλη αιτία. Ευθύνονται πολλά και πολλοί, εκτός από τον ίδιο. Κάποιοι θα πιστέψουν τον Κουρουμπλή. Η πρόσφατη ιστορία μας εχει δείξει πως ένα μεγάλο κομμάτι της κοινωνίας, είναι πρόθυμο να υιοθετήσει το παράλογο ως ερμηνεία των γεγονότων και να καθορίσει με αυτό την πολιτική του στάση. Και οι πολιτικοί το γνωρίζουν αυτό...
