Η ανθρωπότητα βρέθηκε, κατά τη διάρκεια της τελευταίας διετίας, μπροστά σε καταστάσεις που δεν ήταν προετοιμασμένη να αντιμετωπίσει. Ειδικά η Δύση, που έχει εξασφαλίσει για τους πολίτες της από τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο και μετά, ένα υψηλό βιοτικό επίπεδο και ένα σχετικά ασφαλές και λειτουργικό περιβάλλον, φάνηκε ότι ήταν ψυχολογικά απροετοίμαστη.
Έτσι, όταν οι κυβερνήσεις στην προσπάθεια αντιμετώπισης του Covid-19, είχαν καλέσει τους πολίτες να ακολουθήσουν σαν οργανωμένες κοινωνίες, τα μέτρα τα οποία οι ίδιοι θα υιοθετούσαν με ευκολία σε προσωπικό επίπεδο, δυσανασχέτησαν. Τι ζήτησαν οι κυβερνήσεις από τους πολίτες; Να κάνουν, όλα όσα κάνουν στο σπίτι τους, όταν κυκλοφορεί γρίπη, ή όταν είναι ασθενείς. Να προσέχουν, να φορούν μάσκες, να κάνουν εμβόλια, να αποφεύγουν το συνωστισμό, να μην βγαίνουν από το σπίτι και άλλα. Λογικές κινήσεις. Οι οποίες όμως όπως φάνηκε, όταν επιβάλλονται σε ευρεία κλίμακα προκαλούν γενικευμένες αντιδράσεις.
Το ίδιο συμβαίνει και τώρα με τις επιπτώσεις από τη ρωσική εισβολή και την εφαρμογή των οικονομικών κυρώσεων κατά της Ρωσίας. Σε αυτή την περίπτωση οι πολίτες επαναπαυμένοι στην άνεση της παγκοσμιοποιημένης οικονομίας, δείχνουν σαν να μην αντιλαμβάνονται ότι οι οικονομικές βάσεις πάνω στις οποίες είχαν κτίσει τη ζωή τους, έχουν μεταβληθεί. Και ότι οι συνθήκες της παγκόσμιας οικονομίας έχουν ξεπεράσει το «εγώ καταναλώνω αυτό που εσύ παράγεις», και έχουν εισέλθει σε μια νέα φάση.
Στη φάση, που «εγώ δεν μπορώ να καταναλώσω, διότι εσύ δεν παράγεις». Στη φάση, που «εγώ δεν μπορώ να καταναλώσω, διότι εσύ μου πουλάς κάτι ακριβά».
Στη φάση, που «εγώ δεν μπορώ να καταναλώσω, διότι το προϊόν φτάνει σε εμένα, με καθυστέρηση». Στη φάση, που «εγώ δεν μπορώ να καταναλώσω, διότι εσύ που παράγεις με εκβιάζεις».
Και σύντομα θα μπούμε στη φάση που «εγώ δεν μπορώ να καταναλώσω, γιατί πρέπει να κάνω οικονομία».
Και πάλι θα κληθούμε να ακολουθήσουμε σε κοινωνικό επίπεδο, τους κανόνες που εμείς οι ίδιοι ακολουθούμε στο σπίτι μας, σε περίοδο κρίσης. Θα κληθούμε να μειώσουμε την κατανάλωση μας σε καύσιμα και σε ηλεκτρική ενέργεια, να ταξιδεύουμε ίσως λιγότερο, να προγραμματίζουμε καλύτερα τις αγορές μας σε τρόφιμα, να εργαστούμε και πάλι περισσότερο από την κατοικία μας. Όπως όταν σβήνουμε τα φώτα όταν βγαίνουμε από ένα δωμάτιο, όταν οδηγούμε με χαμηλότερη ταχύτητα για να μειώσουμε την κατανάλωση καυσίμων, όταν κάνουμε οικονομία για να προετοιμάσουμε ένα ταξίδι κ.ά.
Και ναι, είναι άβολες αυτές οι καταστάσεις, ειδικά μετά από μια διετία με περιορισμούς λόγω της πανδημίας. Και ακόμα ειδικότερα για τη χώρα μας, μετά από μια μακρά περίοδο οικονομικών περιορισμών, που ακολούθησε την πτώχευση της ελληνικής οικονομίας.
Τίποτα από όλα αυτά, δεν θα είναι εύγευστο, ούτε ευχάριστο. Όμως η Δύση, αναπόσπαστο τμήμα της οποίας είναι η χώρα μας, βρίσκεται σε πόλεμο. Διότι μπορεί ο ήχος από τους βομβαρδισμούς να μην φτάνει μέχρι τα αυτιά μας, ωστόσο οι κραυγές του πόνου και της αγωνίας των Ουκρανών, δεν μπορεί παρά να μας στοιχειώνουν.
