Του Αλέξανδρου Σκούρα
Αν με ρωτούσατε ποια χώρα θα πρέπει να κοιτάμε σήμερα με θαυμασμό, ως παράδειγμα προς μίμηση για τις πολιτικές που πρέπει να εφαρμόσουμε στην Ελλάδα, ποια χώρα αποδεικνύει με τον πιο ηχηρό τρόπο ότι η ελευθερία στην οικονομία και την κοινωνία μπορεί να μεταμορφώσει έναν τόπο από κολλεκτιβιστικό χερσότοπο σε εύφορο έδαφος ανάπτυξης και ευημερίας, η απάντηση που αμέσως θα μου ερχόταν στο μυαλό είναι η Εσθονία. Και σήμερα, στον Φιλελεύθερο μπορείτε να βρείτε το βιβλίο που εξηγεί το πώς ακριβώς έγινε αυτό, τη Μικρή Χώρα Που Μπορούσε του Μαρτ Λάαρ.
Ο Λάαρ υπήρξε πρωθυπουργός της Εσθονίας κατά τις περιόδους 1992-1994 και 1999-2004. Παρέλαβε μια χώρα ρημαγμένη από αλλεπάλληλες μακρόχρονες κατοχές με τελευταία τη σοβιετική κυριαρχία μετά τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο. Ταυτόχρονα όμως παρέλαβε μια χώρα που ήταν αποφασισμένη να αξιοποιήσει με τον καλύτερο δυνατό τρόπο την νεοαποκτηθείσα της ελευθερία.
Ο Λάαρ εξελέγη πρωθυπουργός μόλις στα 32 του χρόνια. Μέχρι τότε το μόνο βιβλίο οικονομικών που είχε διαβάσει ήταν το Free to Choose του Μίλτον Φρίντμαν. Αποδείχθηκε αρκετό. Για να επιταχύνει τη μετάβαση προς την οικονομία της αγοράς, έδωσε έμφαση στην νομισματική μεταρρύθμιση, την εισαγωγή ενιαίου φορολογικού συντελεστή, τον ισοσκελισμό του προϋπολογισμού, τον ορισμό ζώνης ελεύθερου εμπορίου και βεβαίως την εκτεταμένη ιδιωτικοποίηση κρατικών επιχειρήσεων.
Άφησα απέξω τη μεταρρύθμιση την οποία έχουμε κυρίως κατά νου όταν μιλάμε για την Εσθονία: την ενθάρρυνση των εφαρμογών της νέας τεχνολογίας και την εισαγωγή τους σε κάθε συναλλαγή του πολίτη με το κράτος.
Η Εσθονία θα μπορούσε σήμερα να είναι σαν τη Λευκορωσία - μια καθυστερημένη αυταρχική δικτατορία, δορυφόρος της Ρωσίας. Πήρε όμως τον δρόμο της ελευθερίας και σήμερα θεωρείται πρότυπο ακόμη και για χώρες που είχαν την τύχη ποτέ να μη γνωρίσουν κομμουνισμό, όπως καλή ώρα η Ελλάδα. Σήμερα μάλιστα, ο πρώην πρόεδρος της Εσθονίας Τόμας Χέντρικ Ιλβες συμβουλεύει τον Υπουργό Ψηφιακής Διακυβέρνησης Κυριάκο Πιερρακάκη.
Αγοράστε λοιπόν σήμερα τον Φιλελεύθερο και διαβάστε αυτό το συναρπαστικό ταξίδι της μικρής αυτής χώρας της Βαλτικής προς την ελευθερία. Είναι σίγουρο πως θα θυμάστε όσα διαβάσετε για την υπόλοιπη ζωή σας.
