Του Κωνσταντίνου Βέργου*
Όλα τα στατιστικά στοιχεία σε όλες τις χώρες του κόσμου υφίστανται μεταβολές και συχνά αποτελούν αντικείμενο κριτικής για την αξιοπιστία τους. Σε κάθε περίπτωση, ο έλεγχος για την αξιοπιστία τους πρέπει να είναι συνεχής. Υπό αυτήν την έννοια, η παρέμβαση αξιωματούχων της Ε.Ε. υπέρ ενός συγκεκριμένου προσώπου, του κυρίου Γεωργίου της ΕΛΣΤΑΤ, ασχέτως του αν είναι βάσιμη ή όχι, είναι τουλάχιστον παράξενη.
Αν το 2010 βρέθηκε, για παράδειγμα, ότι «μαγειρεύονταν» τα στατιστικά στοιχεία, τι μας κάνει να πιστεύουμε ότι κάτι τέτοιο δεν έγινε, ας πούμε, το 2012 ή και το 2015; Τα «τυπικά προσόντα» του διευθυντή ή το ήθος του; Από τυπικά προσόντα και ήθος, υπάρχουν άπλετα σε όλους τους διευθυντές στατιστικής υπηρεσίας. Μέχρι, και αν, αποδειχθεί το αντίθετο. Ο κύριος Γεωργίου είναι αθώος μέχρι αποδείξεως του αντιθέτου! Αυτή λοιπόν είναι η μία πλευρά όμως του θέματος.
Η άλλη, πλευρά, λέγεται κρατικό χρήμα. Οι άνθρωποι που βρίσκονται σε θέσεις ευθύνης και οι οποίοι μάλιστα πληρώνονται από το ελληνικό κράτος, δηλαδή όλους μας, πρέπει να ελέγχονται για τις πράξεις τους και να λογοδοτούν για αυτές, όπως και για τις παραλείψεις τους. Η στατιστική υπηρεσία πληρώνεται από τα λεφτά του Έλληνα φορολογούμενου. Άρα λογοδοτεί σε αυτόν που την πληρώνει, στον εργοδότη της.
Η τρίτη πλευρά λέγεται αξιοπιστία. Τα ελληνικά στατιστικά στοιχεία πρέπει να είναι αδιάβλητα. Ο έλεγχος όμως για την αξιοπιστία τους πρέπει να είναι συνεχής και όχι αποσπασματικός. Αξιοπιστία έχουν όλοι, αλλά μέχρι αυτή να αμφισβητηθεί και να αποδειχτεί ότι είναι αβάσιμη! Το ότι μια έρευνα θα πλήξει το «κύρος» της ΕΛΣΤΑΤ είναι ότι πιο παράξενο έχει ακουστεί. Οι έρευνες είναι καθημερινότητα σε όλες τις υπηρεσίες του κόσμου και δεν πλήττουν καμιά αξιοπιστία. Τα συμπεράσματα των ερευνών μπορούν να πλήξουν αξιοπιστία, όχι οι έρευνες!
Να υποθέσουμε (και καθόλου δεν αμφιβάλλουμε) ότι τμήμα κάποιων πολιτικών θέλει να δημιουργήσει μια σκευωρία, να εμπλέξει τον κύριο Γεωργίου, για να δημιουργήσει πολιτικές εντυπώσεις; Αν είναι έτσι, γιατί ανησυχεί η Ευρωπαϊκή Ένωση; Οι σκευωρίες καταλήγουν πάντα ως μπούμερανγκ εναντίον εκείνων που τις φτιάχνουν. Αν είναι έτσι, είναι καλύτερα να γίνει ο έλεγχος, να διερευνηθούν τα στοιχεία. Η ελληνική Δικαιοσύνη θα καταλήξει με τον δικό της τρόπο βασισμένη στα στοιχεία που θα παρασχεθούν, και όλοι θα βγάλουν τα συμπεράσματα τους. Η σκευωρία θα καταρρεύσει και η αλήθεια θα λάμψει. Οι σκευωροί, αν υπάρχουν, θα γελοιοποιηθούν.
Η Ευρωπαϊκή Ένωση καλεί την κυβέρνηση να υποστηρίξει τα στοιχεία που στο παρελθόν έχουν γίνει αποδεκτά (από άλλη, παρελθούσα, κυβέρνηση) και με βάση τα οποία έχει (εκείνη η κυβέρνηση) υπογράψει τη συμφωνία και να στηρίξει τον υπεύθυνο της ΕΛΣΤΑΤ έναντι μία κατηγορίας η οποία κατά πολλούς δεν ευσταθεί διότι ο κύριος Γεωργίου ανέλαβε μετά την αποδοχή των στοιχείων και την υπογραφή του μνημονίου. Όμως επίσης να σημειώσουμε ότι η Ε.Ε. δεν έκανε αποδεκτά τα στοιχεία της χώρας τότε, δημοσιοποιώντας τα μεν, αλλά τοποθετώντας αστερίσκο δίπλα τους και σχετική σημείωση. Και για τους δυο αυτούς λόγους, η παρέμβαση της Ε.Ε. στα εσωτερικά μιας χώρας είναι τουλάχιστον παράξενη. Στο παρελθόν η Ε.Ε., και σωστά, αμφισβήτησε την αντικειμενικότητα των στοιχείων. Τώρα τι ακριβώς φοβάται από τον έλεγχο; Φοβάται μήπως αποδειχτεί ότι εμπλέκεται κομμάτι από τις στατιστικές αρχές της ίδιας της Ε.Ε. σε αναξιόπιστες πράξεις; Είναι δυνατόν; Λογικά όχι. Όμως, αν αυτό συμβαίνει, και αυτό πρέπει να διερευνηθεί και να τιμωρηθεί, καθώς οι αρχές της Ε.Ε. πληρώνονται από τα χρήματα, μεταξύ άλλων, του Έλληνα φορολογούμενου (όπως, ασφαλώς, και του Ιταλού, και του Γερμανού και του Άγγλου). Η οποιαδήποτε έρευνα, επομένως, είναι σε όφελος του συνόλου των φορολογουμένων της Ε.Ε.
Λογικά η έρευνα δεν θα βγάλει κάτι. Και οι στατιστικές αρχές πρέπει να είναι ανεξάρτητες, σε αυτό έχει δίκιο η Ε.Ε. Όχι όμως ανεξέλεγκτες, διότι τότε δεν ταιριάζουν με το πνεύμα της διαφάνειας, αξιοπιστίας, δημοκρατίας και διάκρισης εξουσιών που αποτελούν και πρέπει να συνεχίζουν να αποτελούν τη βάση και τη δύναμη της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
* Ο κ. Κωνσταντίνος Βέργος είναι Καθηγητής Χρηματοοικονομικών, Πανεπιστήμιο Πόρτσμουθ, Αγγλία.
Το παρόν άρθρο εκφράζει τις προσωπικές απόψεις του γράφοντος, δεν αποτελεί οδηγό ή σύσταση για επενδύσεις οποιασδήποτε μορφής προς οιονδήποτε και για οτιδήποτε τίτλο ή παράγωγο αυτού.