Γιάννη Παντελάκη
Μια μεγάλη ομάδα ανθρώπων συγκεντρώνεται έξω από μια πράσινη σιδερένια πόρτα και έχει καταλάβει το πεζοδρόμιο. Ο ένας πίσω από τον άλλο περιμένουν υπομονετικά το άνοιγμα της πόρτας. Οδός Σωκράτους, στο κέντρο της πόλης. Όσο κυλάει ο χρόνος, ο κόσμος πολλαπλασιάζεται. Δεν ανήκουν σε μια συγκεκριμένη ηλικία. Παρατηρώντας τα ρούχα πολλών από αυτούς/ες, συμπεραίνεις πως κάποτε ανήκαν σ'' ενός είδους μεσαία τάξη. Απλά, έχουν φθαρεί από τον χρόνο. Τα ρούχα και μάλλον και οι άνθρωποι. Είναι νωρίς το μεσημέρι και δίπλα από τα πολύχρωμα μαγαζιά μεταναστών, η ουρά μεγαλώνει.
Την εικόνα αυτή την συναντάς κάθε μέρα, περίπου την ίδια ώρα, στο ίδιο ακριβώς μέρος. Όσοι περνάνε συχνά από το σημείο δεν εντυπωσιάζονται, γνωρίζουν. Είναι μια καθημερινή συνηθισμένη εικόνα. Αυτό συμβαίνει δυο φορές την ημέρα. Εκεί, βρίσκεται το ανοιχτό κέντρο σίτισης του δήμου της Αθήνας. Περισσότερες από 1.400 μερίδες φαγητού καθημερινά σε άπορους. Και, όπως λέει και το δημοσιογραφικό κλισέ, είναι «άνθρωποι της διπλανής πόρτας». Και έτσι είναι. Η υπεύθυνη του κέντρου επιβεβαιώνει και πως αυτοί που ζητάνε αυτήν την βοήθεια αυξάνονται και πως πρόκειται κυρίως για ανθρώπους που έως πρόσφατα είχαν μια ζωή σαν τη δική μας. Η εικόνα της οδού Σωκράτους υπάρχει σε πολλά σημεία της πόλης, σε πολλά σημεία των πόλεων.
Και τώρα, ας μιλήσουμε με αριθμούς. Σύμφωνα με στοιχεία της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής (09/07/2015), το ποσοστό του πληθυσμού της Ελλάδας που ζει κάτω από το όριο της φτώχειας (ετήσιο εισόδημα 4.608 ευρώ για το 2014) ανέρχεται στο 36%. Υπολογίζεται, δηλαδή, πως περίπου 3.880.000 άνθρωποι βρέθηκαν σε καθεστώς φτώχειας ή κοινωνικού αποκλεισμού. Το 2013 αυτά, από τότε οι συνθήκες, άρα και οι αριθμοί, έχουν επιδεινωθεί.
Οι αριθμοί κουράζουν, έλεγε ένας διευθυντής μου παλιά. Ναι, αλλά λένε αλήθειες. Μερικές ακόμα. Η ανεργία στην Ελλάδα, σύμφωνα με τα τελευταία καταγεγραμμένα στοιχεία, ήταν τον περασμένο Ιούλιο στο 25% (Eurostat). Οι άνεργοι- οι περισσότεροι ποσοστιαία στην Ευρώπη- φτάνουν τουλάχιστον το 1,2 εκατ. ανθρώπους. Στους νέους (κάτω των 25 χρόνων), η ανεργία στη χώρα μας έφτασε το 48,6%.
Όλοι (οι ειλικρινείς), θα παραδεχτούν ότι τους τελευταίους μήνες η κατάσταση έχει επιδεινωθεί. Και στους αυτούς τομείς (φτώχεια-ανεργία). Οι πειραματισμοί, η ανυπαρξία σχεδίου και επενδύσεων, η ύφεση που βάθυνε, οι μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις που έκλεισαν, οι αμοιβές που εξαϋλώνονται θα μας δώσουν ακόμα πιο δυσάρεστους αριθμούς. Η επικείμενη εφαρμογή κάποιων μέτρων του μνημονίου θα επιδεινώσουν την κατάσταση.
Οι άγριες περικοπές στις συντάξεις, για παράδειγμα, υπολογίζεται πως θα πολλαπλασιάσουν το πρόβλημα. Από μια σύνταξη δεν ζει ένας άνθρωπος, από μια σύνταξη ζουν πολλές φορές ολόκληρες οικογένειες. Έρευνα της Διεύθυνσης Κοινωνικών Υποθέσεων και Ένταξης της Ε.Ε. έδειξε ότι η κρίση ήρθε να πολλαπλασιάσει τον ρόλο της οικογένειας στη χώρα μας. Και συχνά, από μια σύνταξη, επιδιώκεται να ζήσουν 5-7 άτομα. Και οι αριθμοί να μην τα έλεγαν αυτά, μια ματιά γύρω μας, στο δικό μας ή κάποιο κοντινό περιβάλλον, θα το επιβεβαίωνε.
Και τώρα που σου τα υπενθύμισα (γιατί τα γνωρίζεις), ας μου πεις εσύ που μετέχεις ενεργά σ'' αυτό που ονομάζεις πολιτική ζωή, γιατί δεν αφορούν ένα συντριπτικά μεγάλο κομμάτι της κοινωνίας όλα εκείνα με τα οποία ασχολείσαι. Αν θα πετύχεις Τσίπρα ευρύτερες συναινέσεις, για να παραμείνεις στην εξουσία την οποία κινδυνεύεις να χάσεις. Αν θα καταφέρεις να εκλέξεις στέλεχος της Νέας Δημοκρατίας, τον Τζιτζικώστα ή τον Άδωνη, για να σου δώσει μερικές ελπίδες ότι θα επανέλθεις στην εξουσία που έχασες.
Οι πολιτικοί σχηματισμοί υποτίθεται ότι δημιουργούνται για να εκφράζουν κοινωνικές ομάδες και ανάγκες. Όποιος βρει έναν από τους υπάρχοντες που κυριαρχούν καθημερινά στην πολιτική ατζέντα να εκφράζει αυτό το μεγάλο, υπερβολικά μεγάλο, κομμάτι της κοινωνίας, ας το πει. Ίσως είναι από τις λίγες φορές που υπάρχει τόσο μεγάλη αναντιστοιχία...
