Σε μια εξαιρετικά κρίσιμη συγκυρία για την μάχη κατά της πανδημίας, με την πλατφόρμα να έχει ανοίξει για τους άνω των 55 ετών και για τους εκπαιδευτικούς και να ανοίγει το Σάββατο για τις ηλικίες 50-54 ετών, τη Μεγάλη Τρίτη για τις ηλικίες 30-39 ετών και τη Μεγάλη Παρασκευή για τις ηλικίες 40-49 ετών, πολλοί νέοι σε ηλικία άνθρωποι προβληματίζονται για το αν θα πρέπει να κλείσουν ραντεβού για τον εμβολιασμό με το σκεύασμα της AstraZeneca ή να το αναβάλλουν γι αργότερα.
Στην καρδιά κάθε τέτοιου προβληματισμού φωλιάζει ο φόβος της θρόμβωσης, με την καθηγήτρια παιδιατρικής Ιωάννα Παυλοπούλου μέλος της Εθνικής Επιτροπής Εμβολιασμών να απαντά σε κάθε εύλογο ερώτημα γύρω από τα δύο εμβόλια με αδενοϊό (Astra Zeneca και Johnson and Johnson), τα οποία έχουν συσχετιστεί με αυτά τα σπάνια περιστατικά ασυνήθιστης θρόμβωσης.
Συνέντευξη στην Αλεξία Σβώλου
Ποιοι άνθρωποι έχουν υψηλό κίνδυνο να υποστούν θρόμβωση μετά τον εμβολιασμό με σκευάσματα με ιικό φορέα αδενοϊό;
Δυστυχώς δεν γνωρίζουμε την απάντηση. Και για να βρούμε την απάντηση θα χρειαστεί οι Ανεξάρτητες Ρυθμιστικές Αρχές να δημοσιοποιήσουν όχι απλώς συνολικά τα περιστατικά θρόμβωσης όπως έχουν ήδη κάνει αλλά τα περιστατικά ανά ηλικιακή ομάδα και ανά φύλο.
Σήμερα η Επιτροπή ACIP (Συμβουλευτική Επιτροπή στις Πρακτικές Ανοσοποίησης του CDC) από τις ΗΠΑ θα δημοσιοποιήσει τα στοιχεία αυτά και αντίστοιχη κίνηση προτίθεται να κάνει και ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Φαρμάκων γιατί όσο δεν ξέρουμε πόσοι άνθρωποι ανά ηλικία και ανά φύλο παρουσίασαν την σπάνια θρόμβωση, τόσο μας λείπει ο παρανομαστής του κλάσματος και δεν μπορούμε να κάνουμε καμία εκτίμηση.
Μπορώ να μάθω αν έχω υψηλές πιθανότητες να πάθω θρόμβωση από το εμβόλιο;
Όχι, όσο δεν γνωρίζουμε αυτά τα στοιχεία.
Δεν έχουμε κανένα εύρημα στα χέρια μας που να υποστηρίζει ότι άτομα με κάποιο υποκείμενο νόσημα έχουν αυξημένη πιθανότητα να εμφανίσουν αυτά τα σπάνια θρομβοεμβολικά επεισόδια όπου παρατηρούνται θρόμβοι στους φλεβικούς κόλπους του εγκεφάλου ή στα σπλάχνα μαζί με θρομβοπενία (χαμηλό αριθμό αιμοπεταλίων) και πιθανή αιμορραγία.
Οι γυναίκες πάντως έχουν βρεθεί στο «μάτι του κυκλώνα». Κινδυνεύουν περισσότερο, πόσο και γιατί;
Από τα στοιχεία που έχουμε βλέπουμε πως τα περιστατικά σπάνιας θρόμβωσης είναι συχνότερα στις γυναίκες ηλικίας έως 60 ετών. Δυστυχώς δεν γνωρίζουμε τον μηχανισμό αυτής της θρόμβωσης.
Επειδή όμως έχει σχέση με εκτροπή του ανοσολογικού συστήματος και οι γυναίκες έχουν υψηλότερο κίνδυνο εμφάνισης των αυτοάνοσων νοσημάτων, φαίνεται να υπάρχει ένας συσχετισμός. Ωστόσο τα περιστατικά αυτά συμβαίνουν σπανιότερα και σε άνδρες. Όταν ανακαλύψουμε τον μηχανισμό θα γνωρίζουμε περισσότερα.
Πρέπει να επισκεφτώ αιματολόγο προτού εμβολιαστώ για να κάνω κάποιες εξετάσεις;
Από την στιγμή που δεν έχουμε στοιχεία για ευπάθεια, όχι δεν έχει κανένα νόημα μια αιματολογική εξέταση πριν τον εμβολιασμό.
Πόσοι από όσους παρουσίασαν θρόμβωση μετά τον εμβολιασμό είχαν υψηλά ποσοστά θρομβοφιλίας ή άλλων υποκείμενων νοσημάτων που προδιαθέτουν για θρόμβωση;
Αυτά τα στοιχεία θα προκύψουν από τις αναλύσεις των στατιστικών ανά ηλικία και ανά φύλο. Δυστυχώς χωρίς να τα έχουμε στα χέρια μας, δεν μπορούμε να κάνουμε εκτιμήσεις. Στις ΗΠΑ ξέρουμε ότι τα 7 περιστατικά θρόμβωσης μετά τον εμβολιασμό με το εμβόλιο της Johnson and Johnson καταγράφηκαν σε 1, 45 εκατ. εμβολιασμούς σε γυναίκες ηλικίας 20-50 ετών. Για την Ευρώπη, ούτε αυτό δεν ξέρουμε. Μόνο συνολικό αριθμό περιστατικών έχουμε.
Ποιοι άλλοι παράγοντες ενέχουν υψηλό κίνδυνο θρόμβωσης;
Το να έχει κάποιος υποβληθεί σε θεραπεία για ογκολογικό νόσημα όπως να έχει λάβει χημειοθεραπεία. Ούτε όμως γι αυτό γνωρίζουμε κάτι που να συνδέει αυτούς τους ασθενείς με αυξημένο κίνδυνο για τη συγκεκριμένη μορφή θρόμβωσης που καταγράφηκε με τα εμβόλια με ιικό φορέα αδενοϊό.
Είναι ο κίνδυνος θρόμβωσης ίδιος και με τα δύο εμβόλια Astra Zeneca και Johnson and Johnson;
Δεν είναι ίδια τα δύο εμβόλια όποτε ούτε σε αυτό μπορούμε να απαντήσουμε. Το Astra Zeneca και το Johnson & Johnson έχουν διαφορετικό αδενοϊό αλλά και διαφορετικό τρόπο με τον οποίο παρουσιάζουν τα αντιγόνα.
Αν είμαι έγκυος κινδυνεύω περισσότερο; Τι πρέπει να γνωρίζω για τον covid εμβολιασμό;
Οι έγκυες γυναίκες δεν πρέπει να εμβολιάζονται με το εμβόλιο της AZ, κι αυτό είναι κάτι που πρέπει να το γνωρίζει ο κόσμος. Είναι σημαντικό.
Αν ανήκω στην ηλικιακή ομάδα 30-39 ετών για την οποία ανοίγει η εμβολιαστική γραμμή τη Μεγάλη Τρίτη μόνο με τα εμβόλια της Astra Zeneca, τι πρέπει να κάνω; Να κλείσω ή να μην κλείσω ραντεβού;
Τα άτομα που ανήκουν σε αυτή την κατηγορία πρέπει να αναλογιστούν αν μπορούν να περιμένουν μέχρι ένα επόμενο ραντεβού που μπορεί να αργήσει και τι κίνδυνο αντιμετωπίζουν μέχρι να εμβολιαστούν- γιατί ο κίνδυνος της θρόμβωσης από την ίδια την λοίμωξη COVID είναι ασύγκριτα μεγαλύτερος, κι αφορά το 40% των νοσούντων.
Πρέπει να αναλογιστούν τους οικείους τους, τα άτομα που θα έρθουν σε επαφή -γιατί δεν πρέπει να ξεχνάμε πως αυτή η ηλικιακή ομάδα οδηγεί πλέον την πανδημία. Να τα ζυγίσουν όλα αυτά να αποφασίσουν και να σκεφτούν επίσης ότι υπάρχουν προειδοποιητικά σημάδια για τον κίνδυνο θρόμβωσης μετά τον εμβολιασμό.
Ποια είναι αυτά τα προειδοποιητικά σημάδια μετά τον εμβολιασμό και για πόσο πρέπει να είμαι σε εγρήγορση; Τι να περιμένω να δω;
Ας ξεκινήσουμε από το γεγονός πως όλα τα περιστατικά θρόμβωσης μετά τον εμβολιασμό έχουν εμφανιστεί έως και 3 εβδομάδες μετά την 1η δόση (ή την μόνη δόση-για το μονοδοσικό εμβόλιο). Πρέπει να έχουμε το νου μας για:
Επίμονο πονοκέφαλο που διαρκεί έως και 4 ημέρες, πονοκέφαλο που αρχίζει μετά τον εμβολιασμό, σε αφήνει και μετά ξανάρχεται, πόνο στην κοιλιά, δύσπνοια, οίδημα στα πόδια μελανιές (εκχυμώσεις) και πετέχειες (είναι αυτές οι κοκκινίλες σαν στίγματα-σαν κεφαλάκι καρφίτσας, θολή όραση, πνευματική σύγχυση.
Αν είμαστε σε εγρήγορση κι εμφανιστούν αυτά, τότε επικοινωνούμε αμέσως με τον γιατρό και πηγαίνουμε στο νοσοκομείο για να μας δοθεί θεραπεία.
