Του Κωνσταντίνου Βέργου*
Πολύ συζήτηση έγινε στη διάρκεια της προεκλογικής εκστρατείας για το ερωτικό ταμπεραμέντο του Τραμπ και για τον οξύθυμο χαρακτήρα του. Ελάχιστα όμως ακούστηκαν για την ουσία. Τι πολιτική θα εφαρμόσει και πώς αυτή θα επηρεάσει τα εταιρικά κέρδη, τα χρηματιστήρια και την παγκόσμια οικονομία:
Ο Ντόναλντ Τραμπ, σύμφωνα με όσα είναι ήδη γνωστά, από συνεντεύξεις πρώην συνεργατών του, αποτελεί έναν επιχειρηματία εθνικής εμβέλειας στις ΗΠΑ, που φαίνεται ότι είναι κακοπληρωτής στις επιχειρήσεις του και φοροδιαφεύγει συστηματικά. Η εικόνα, επομένως, που έχει δώσει σε προσωπικό επίπεδο δεν είναι ό,τι πιο κολακευτικό, καθώς το γεγονός ότι δεν διακρίνεται στις επιχειρηματικές του σχέσεις από ειλικρίνεια και υπευθυνότητα ίσως φανερώνει ότι δεν θα εκπληρώσει εκείνα που υποσχέθηκε προεκλογικά ως Πρόεδρος. Όμως αυτή είναι η μία πλευρά του θέματος. Η άλλη είναι τα σχέδια του που σκέφτεται να υλοποιήσει στις 100 πρώτες μέρες προεδρίας.
Σε ό,τι αφορά το μεταναστευτικό, σχεδιάζει την απέλαση παράνομων μεταναστών, κάτι που θα οδηγήσει σε σημαντική αύξηση μισθών σε χαμηλού επιπέδου εργασίες, λόγω έλλειψης εργατικών χεριών, και σε χαμηλότερους όμως ρυθμούς ανάπτυξης τις ΗΠΑ και κατάργηση περιβαλλοντικής νομοθεσίας, που θα δημιουργήσει σημαντική ρύπανση, αλλά και αύξηση κερδών (30 - 50 δισ.) σε ρυπογόνες βιομηχανίες, όπως πετρελαίου - χημικών – ενέργειας.
Παράλληλα, σκοπεύει να αυξήσει τις επενδύσεις στον κατασκευαστικό κλάδο, κάτι που θα δημιουργήσει νέες θέσεις εργασίας αλλά και σημαντικό χρέος, αν συνδυαστεί με τη μείωση του φορολογικού συντελεστή για τις εταιρείες. Όμως η μείωση του φορολογικού συντελεστή μπορεί να οδηγήσει σε σημαντικές εγχώριες επενδύσεις.
Η κατάργηση του ασφαλιστικού συστήματος Obamacare σημαίνει όφελος 110 δισ. περίπου ετησίως για το κράτος και σημαντικά κέρδη για το λόμπι των ασφαλιστικών εταιρειών, με μεγάλο τμήμα, όμως, του 5% των Αμερικανών να μένουν πλέον ανασφάλιστοι.
Θα υπάρχει 5ετής περίοδος απαγόρευσης συμμετοχής κυβερνώντων σε εταιρείες και για πάντα απαγόρευσης εκπροσώπησης ξένων εταιρειών, θετικότατο, καθώς θα αποφευχθούν φαινόμενα χρηματισμού κυβερνητικών αξιωματούχων από το λόμπι πολυεθνικών που δυστυχώς είναι κανόνας τόσο σε ΗΠΑ, όσο και Ευρώπη (Μπαρόζο, Μπλερ κλπ).
Σκοπεύει τη διάσπαση των τραπεζών σε επενδυτικές τράπεζες και εμπορικές τράπεζες χωρίς επενδυτικές αρμοδιότητες, κάτι εξαιρετικά θετικό.
Σκοπεύει στο πάγωμα της εφιαλτικής συμφωνίας Καναδά - ΗΠΑ - Ιαπωνίας - Βιετνάμ και άλλων 8 χωρών που ονομάζεται Trans-Pacific Partnership (TPP), και η οποία είναι το τρίδυμο αδερφάκι της TTIP και CETA, που επίσης παγώνουν, που δεν είναι μια απλή εμπορική συμφωνία, αλλά συμφωνία πλήρους εκχώρησης κυριαρχικών δικαιωμάτων των χωρών σε πολυεθνικές εταιρείες, ενώ επίσης δήλωσε ότι θα καταργήσει τη NAFTA, που είναι μια συμφωνία ελευθέρων συναλλαγών με Μεξικό και Καναδά.
Αυτά τα μέτρα, αν υλοποιηθούν, κάτι δύσκολο, αποτελούν γροθιά στο στομάχι των πολυεθνικών εταιρειών που με εφαλτήριο τις ΗΠΑ και τον Πρόεδρο Μπιλ Κλίντον, και με τη στρατιωτική και οικονομική μηχανή των ΗΠΑ στο πλευρό τους, προσπάθησαν επί 20 χρόνια να επιβάλλουν σε όλο τον πλανήτη ασυδοσία για 300 πολυεθνικές εταιρείες εις βάρος των υπόλοιπων εταιρειών και των απλών πολιτών. Στην εξωτερική πολιτική, ο Τραμπ δεν θα ακολουθήσει την επιθετική πολιτική που τώρα υπάρχει και θα συνεργαστεί με τη Ρωσία, εξαιρετικά θετικό για την παγκόσμια ανάπτυξη και ειρήνη, ενώ η στάση του απέναντι στον ισλαμικό εξτρεμισμό μόνο ως όφελος μπορεί να θεωρηθεί για τη χώρα μας, όπου εκατομμύρια κατατρεγμένοι καταλήγουν από τοπικούς πολέμους ισλαμοκανιβάλλων.
Η νίκη Τραμπ, επομένως, αν υλοποιήσει ο Ντόναλντ Τραμπ όσα υπόσχεται, κάτι εν μέρει δύσκολο, αλλά όχι απίθανο, αποτελεί θρίαμβο του φιλελευθερισμού και, παρότι έχει αναμφίβολα κάποια πολύ αρνητικά τμήματα για τους Αμερικανούς (περιβάλλον, υγεία), αποτελεί γροθιά στην προσπάθεια των πολυεθνικών να κυριαρχήσουν σε κράτη και τις υπόλοιπες εταιρείες. Υπό αυτήν την έννοια, οι μεγάλοι χαμένοι θα είναι οι πολυεθνικές εταιρείες και οι μεγάλοι κερδισμένοι οι μικρές μεσαίες και μεγάλες εθνικές εταιρείες, κάτι που αναμένεται να οδηγήσει σε απώλειες αξιών εταιρείες με πολυεθνική κυρίως δραστηριότητα και κέρδη για τις, συντριπτικά περισσότερες, υπόλοιπες! Η επίθεση όμως στους μετανάστες, που αποτελούν την κινητήρια δύναμη της αμερικάνικης οικονομίας από ιδρύσεώς της, αποτελεί κίνηση που, αν υλοποιηθεί με υπερβολή, κάτι άγνωστο, αυξάνει το εργατικό κόστος στις ΗΠΑ και μειώνει τους ρυθμούς ανάπτυξης σε βάθος χρόνου.
* Ο κ. Κωνσταντίνος Βέργος είναι Καθηγητής Χρηματοοικονομικών, Πανεπιστήμιο Πόρτσμουθ, Αγγλία.
Το παρόν άρθρο εκφράζει τις προσωπικές απόψεις του γράφοντος, δεν αποτελεί οδηγό ή σύσταση για επενδύσεις οποιασδήποτε μορφής προς οιονδήποτε και για οτιδήποτε τίτλο ή παράγωγο αυτού.