Του Κωνσταντίνου Βέργου*
Η συζήτηση για το δημόσιο χρέος έχει δύο πλευρές. Η μια είναι τα χρέη της Ελλάδος προς τους δανειστές. Η άλλη είναι τα χρέη της Γερμανίας προς την Ελλάδα. Αλήθεια, οφείλει κάτι η Γερμανία του κυρίου Σόιμπλε προς την Ελλάδα, και αν ναι, σε τι αποτιμάται; Ποιος είναι τελικά ο μεγάλος «μπαταχτσής» της Ε.Ε., η Ελλάς ή η Γερμανία;
Υπάρχουν δύο θέματα σε σχέση με την «ατζέντα του γερμανικού χρέους».
Πρώτο, το γερμανικό χρέος, το 1953, όπου και υπεγράφη η συμφωνία του Λονδίνου, διεγράφη 50% και το υπόλοιπο καταβλήθηκε σε… 30 ισόποσες ετήσιες δόσεις. Ο σημαντικότερος όρος της συμφωνίας του 1953 ήταν ότι οι αποπληρωμές θα γίνονταν μόνο όταν η Γερμανία θα είχε εμπορικό πλεόνασμα και οι αποπληρωμές αυτές δεν θα ξεπερνούσαν σε κανένα έτος το 3% των εξαγωγών. Με τη συνθήκη του Λονδίνου το 1953, η Ελλάς χάρισε χρέος στη Γερμανία και της επέτρεψε ανάπτυξη, σε μια στιγμή που η Ελλάς χρειάζονταν πολύ πιο επιτακτικά ανάπτυξη! Αν και η Ελλάς που χάρισε στη Γερμανία το χρέος το 1953 ήτο τότε φτωχή χώρα, ενώ σήμερα η Γερμανία πλούσια, Ο Έλλην πρωθυπουργός δεν πρέπει στις διαπραγματεύσεις να ζητήσει τίποτα άλλο, παρά το πολύ απλό, να ισχύσουν για την Ελλάδα οι ίδιοι «κακοί» όροι που ίσχυσαν για τη Γερμανία το 1953!
Η δεύτερη έχει σε σχέση με τις πολεμικές επανορθώσεις που από το 1990 που επανενώθηκε η Γερμανία έπρεπε να καταβληθούν μετρητοίς στην Ελλάδα. Άραγε μιλάμε για κάποια σημαντικά ποσά ή για «φραγκοδίφραγκα»; Η Γερμανία κατά τον Β'' Παγκόσμιο Πόλεμο κατέστρεψε το 80% της βιομηχανίας και το 90% των γενικών υποδομών (δρόμοι γέφυρες κλπ), 25% των φυσικών πηγών (δάση κλπ) και 11% των ανθρωπίνων υποδομών, ενώ το 1942, η Τράπεζα Ελλάδος «δάνεισε» στις κατοχικές αρχές των Γερμανών 476 εκατομμύρια Reichsmarks με... το υψηλότοκο... 0% επιτόκιο! Μετά τον πόλεμο, 15 χρόνια μετά, το 1960, η χώρα πήρε προκαταβολή - πασατέμπο... 115 εκατομμύρια Μάρκα, για εγκλήματα από Ναζί, που είναι μικρο-απειροελάχιστο τμήμα των αποζημιώσεων. Στις 8 Φεβρουαρίου 2015 ανεξάρτητη επιτροπή προσδιόρισε το πόσον της αποζημίωσης σε 279 δισ. ευρώ. 279 δισεκατομμύρια, όχι εκατομμύρια!
Ασχέτως της «καλοσύνης» του χερ Σόιμπλε προς την Ελλάδα, η γερμανική κυβέρνηση έχει επομένως βεβαιωμένα ιστορική υποχρέωση διαγραφής του μεγάλου τμήματος του ελληνικού χρέους, όπως εξάλλου υπογραμμίζουν γερμανικά ΜΜΕ, με ίσους όρους με εκείνους της Συμφωνίας Λονδίνου το 1953 για Γερμανία και να δώσει αποζημίωση για πολεμικές επανορθώσεις. Όμως είναι καιρός και η ελληνική κυβέρνηση να δει τι θα κάνει. Η κυβέρνηση στη διαπραγμάτευση με τους ξένους για το ελληνικό χρέος πρέπει να διαθέτει ένα συμπαγές κείμενο - μελέτη 100 - 150 σελίδων και να περιλαμβάνει 5 σημεία.
- Να ζητήσει «κούρεμα» χρέους της τάξης του 50%, όπως πήραν οι Γερμανοί το 1953, όπου η Ελλάς ήταν πιστωτής των Γερμανών.
- Να κάνει άμεσα απαιτητές τις γερμανικές αποζημιώσεις που η Γερμανία υποχρεούται να δώσει στην Ελλάδα από το 1990, όταν έγινε η Επανένωση της Γερμανίας, σε ό,τι αφορά το γερμανικό κομμάτι.
- Τα κείμενα πρέπει να περιλαμβάνουν σχέδιο μεταβίβασης του χρέους (δάνεια) από τα κράτη που τώρα εμφανίζονται ως δανειστές του ESM, διότι σε αυτά, από τις ευρωπαϊκές τράπεζες, φόρτωσαν το χρέος ο κύριος Σόιμπλε, πίσω στους ιδιώτες/τράπεζες με έκδοση ομολόγων από την Ελλάδα, τα οποία θα αντικαταστήσουν τα δάνεια. Ομόλογα ως και 100 ετών.
- Ένα εκτενές κείμενο, μια, ας πούμε, αναλυτική οικονομοτεχνική μελέτη, στην οποία να δείχνει ποιο είναι το ανώτατο ποσό που δύναται η ελληνική οικονομία να πληρώσει ετησίως ως χρέος, με βάση ιστορικά δεδομένα Ελλάδος, με βάση αλλά και με σύγκριση με άλλες χώρες. Οι μελέτες πρέπει να περιλαμβάνουν και μελέτη των επιπτώσεων διαγραφής του χρέους σε άλλα κράτη, αλλά και μετατροπής τους σε ομόλογα. Η μεταβίβαση ομολόγων σε ιδιώτες μηδενίζει τις επιπτώσεις αυτές.
- Το κείμενο πρέπει να έχει τα νομικά - χρηματοοικονομικά επιχειρήματα που χρησιμοποιήθηκαν σε όλες τις διαγραφές χρέους στο παρελθόν με ιστορικές αναφορές. Να θυμόμαστε ότι όλες οι μεγάλες χώρες έχουν χρεοκοπήσει και το χρέος τους έχει διαγραφεί ή μεταβληθεί στο παρελθόν, όπως όχι μόνο η Γερμανία αλλά και οι ΗΠΑ (τελευταία το 1933), όταν το Κογκρέσο υπέγραψε το «Joint Resolution to Assure Uniform Value to the Coins and Currencies of the United States».
Η ελληνική κυβέρνηση έχει ιστορική υποχρέωση να θέσει το θέμα του χρέους αυτήν τη στιγμή, στη συνάντηση με τον Πρόεδρο Ομπάμα, αλλά με ΓΡΑΠΤΑ επιχειρήματα, νομικά, ιστορικά, χρηματοοικονομικά σε καλογραμμένες εκθέσεις. Και τότε θα περιμένουμε ο αξιότιμος κύριος Σόιμπλε να δείξει τον ίδιο ζήλο για την πληρωμή από τη Γερμανία προς την Ελλάδα των αποζημιώσεων που χρωστάει η χώρα του. Εξάλλου είναι συνεπής στις υποχρεώσεις του, τι, όχι;
* Ο κ. Κωνσταντίνος Βέργος είναι Καθηγητής Χρηματοοικονομικών, Πανεπιστήμιο Πόρτσμουθ, Αγγλία.
Το παρόν άρθρο εκφράζει τις προσωπικές απόψεις του γράφοντος, δεν αποτελεί οδηγό ή σύσταση για επενδύσεις οποιασδήποτε μορφής προς οιονδήποτε και για οτιδήποτε τίτλο ή παράγωγο αυτού.