Του Ε. Π. Καλλίγερος
Κάθε μέρα, όλο και συχνότερα, τα αυτιά μας μαρτυρούν με τον τρόπο που κακοποιείται η ελληνική γλώσσα. Δυστυχώς, ενώ υπάρχουν πλέον αυστηρότατες διατάξεις για την τιμωρία όσων βασανίζουν και κακοποιούν ανθρώπους και ζώα, δεν υπάρχει καμία διάταξη για όσους βασανίζουν την ελληνική γλώσσα. Αυτό δεν είναι παράξενο σε όποιον θελήσει να αναζητήσει τους λόγους, καθώς, από τη Βουλή μέχρι την Κυβέρνηση, αλλά, κυρίως, σε όλα σχεδόν τα ΜΜΕ, γίνεται συστηματική κακοποίηση της γλώσσας. Και δεν είναι μόνον εξ αιτίας των γνωστών και συνηθισμένων φραστικών λαθών, που είναι ίσως και δικαιολογημένα στον προφορικό λόγο.
Το πλέον ανησυχητικό είναι ότι η πλειοψηφία αυτών των κακοποιήσεων οφείλεται σε ελλιπή παιδεία, μισές γνώσεις, κακή ενημέρωση πάνω στην εργασία όσων εργάζονται στα ΜΜΕ, αλλά δεν ενδιαφέρονται για το προϊόν που προσφέρουν στους αναγνώστες, στους ακροατές και τους θεατές τους. Όσον αφορά τους εκπαιδευτικούς, αυτοί μόνο για να αποφύγουν την αξιολόγηση φωνάζουν λες και η παιδεία που έμαθαν και προσφέρουν είναι σε ανεκτό επίπεδο για μία ευρωπαϊκή χώρα. Από τους κυβερνητικούς υπευθύνους δεν περιμένει κανείς τίποτα, αφού οι περισσότεροι κινούνται στο ίδιο μοτίβο, ενώ και όσοι γνωρίζουν σπάνια τολμούν να εκφέρουν κριτική για τα απίστευτα που ακούν.
Τώρα μάλιστα που ένας εξ αυτών που κακοποιούν τη γλώσσα συστηματικά είναι ο ίδιος ο πρωθυπουργός φαίνεται να απομακρύνεται ακόμη περισσότερο η όποια ελπίδα. Παρακάτω παραθέτουμε μία μικρή συλλογή από μία μεγάλη σειρά απίθανων λαθών που ακούγονται καθημερινά σχεδόν. Ασφαλώς, μερικά από αυτά μπορεί να οφείλονται και σε φραστικά λάθη λόγω ταχύτητος. Η πλειονότητα όμως οφείλεται, δυστυχώς, σε άγνοια. Και προξενεί κατάπληξη ότι στον τύπο δεν τα σταματά όλα αυτά κάποιος διορθωτής. Να υποθέσουμε ότι και αυτοί έπεσαν θύματα οικονομιών; Ή απλά μειώθηκαν οι ικανοί και όσοι έμειναν δεν δίνουν τη δέουσα προσοχή; Ότι και συμβαίνει το φαινόμενο είναι επικίνδυνο για ένα λαό με τόσα άλλα προβλήματα να κινδυνεύει να χάσει και τη γλώσσα του. Τότε θα έχει οριστικά οδηγηθεί στην αφάνεια.
Ένα πρόχειρο ανθολόγιο γλωσσικών ατοπημάτων
19/12/2011. Ραδ. ΣΚΑΪ, 13.40'', εκπομπή « Ίδρυμα»: «…….αναπαρήχθηκε……….» (Άριστη ζεύξη καθαρεύουσας και δημοτικής στην ίδια λέξη!)
3/1/2012. MEGA, 20.45'', Δελτίο Ειδήσεων: «…κινείται εντός του εύρου της αποτίμησης….» (Το έρημο εύρος έγινε …ποταμός)
3/1/2012. MEGA, 20.50'', Όλγα Τρέμη, Δελτίο Ειδήσεων: «…μεταφέρει τεσσεράμισυ χιλιάδες επιβάτες…» (Επιβάτες ή …κιβώτια;)
10.1.2012. MEGA, 20.50'', Δελτίο Ειδήσεων: «…μέσω των υπαρχόντων διοικήσεων των Πανεπιστημίων…» (Διοικήσεις με …αρσενική μετοχή μπροστά είναι λογικά προϊόντα τέτοιας ποιότητος Πανεπιστημίων!)
22/1/2012. MEGA, 20.50'', Δελτίο Ειδήσεων, Φ. Γεννηματά: «…..κτήρια του Δημοσίου, εγκατελειμένα…». (Και ήταν και Αναπλ. Υπουργός Παιδείας, τρομάρα της).
26/1/2012. MEGA, 20.35'', Δελτίο Ειδήσεων, Θ. Αυγερινός: «…..υπάρχει κινητικότητα στο διμερές τομέα….». (Δεν ξέρουμε αν υπήρχε κινητικότητα, αλλά αρσενικό με ουδέτερο δεν κολλάνε σε κανένα τομέα).
10/2/2012. Ραδ. ΣΚΑΪ, 10.50'', Ν. Ανδρίτσος: «…υπάρχει παντελή έλλειψη επαφής με την πραγματικότητα….» (Αν ήταν ο…Παντελής ίσως δεν χρειαζόταν τελικό σίγμα, το οποίο έχει εξοβελισθεί γενικώς ακόμη και εκεί που απαιτείται).
12/2/2012. Ηλεκτρ. σελίδα ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗΣ: «Αυτοπυρπολισμός ρωσίδας μπροστά στην έδρα της κυβερνήσεως». (Μάλλον θα αυτοπυρπολήθηκε η έρημη, μαζί με τη γλώσσα μας, που …πυρπολήθηκε κανονικά).
12/2/2012. Ραδ. ΣΚΑΪ, 11.25'', Ελ. Λαζάρου: «…έντονες ισχυρές αστυνομικές δυνάμεις…». (Αν ήταν τόσο πολλές, δικαιολογούνται να είναι και έντονες και ισχυρές;).
16/2/2012. Ραδ. ΣΚΑΪ, 10.35'', Ν. Ανδρίτσος: «…θα καλέσουμε τον Διευθύνων Σύμβουλο της ΔΕΣΦΑ….» (Εδώ αγνόησαν ότι η Ελληνική γλώσσα έχει και άλλη πτώση, που την λένε αιτιατική. Λεπτομέρειες….).
Στο 75' ήρθε το γκολ από το νεοεισελθών Μάντζιο….. Πρώτο Θέμα 7/12/2016. Και δω η αιτιατική θα φταίει….
Την ποινή απένειμε….. iefimerida 8/12/2016. Βραβείο θα ήταν για την απονείμουν……
Το ατύχημα της Φαίης Σκορδάς….. Πρώτο Θέμα 14/12/2016. Και Φαίης και Σκορδάς; Παράξενη άποψη στη Γραμματική….
….να περισυνελέγουν τα πτώματα…… Και …του πολυτελές τζιπ ΣΚΑΙ TV 27/2/2017 Δελτίο Ειδήσεων. Εδώ είχαν δίκιο. Πού να το μάθουν ότι το περισυλλέγω έχει μέλλοντα περισυλλέξω. Αλλά το τζιπ παραήταν …πολυτελές, όπως και η αμάθεια.
Για το 50ευρω: - Είναι πολύ δύσκολο να παραγραφεί…. (=παραχαραχθεί). Κ. Δαυλός ΣΚΑΙ 4/4/2017. Μπορεί να είναι κι έτσι, αφού από τους περισσότερους τα πενηντάευρα έχουν παραγραφεί πλέον από τη μνήμη τους….
Νίκες για Άρη, Πανθρακικό, Απόλλων….. Ναυτεμπορική, 25/10/2016. Ο φουκαράς ο Απόλλων δεν αξιώθηκε αιτιατικής!
Τον Διευθύνων Σύμβουλο του ….. Πρώτο Θέμα 28/10/ 2016. Άλλος χωρίς αιτιατική. Και είναι και …διευθύνων.
Συνελήφθησαν επ' αυτοφώρου…. Πρώτο Θέμα 3/11/2016. Μωρέ αφού συνελήφθησαν ας είναι και επ'' αυτοφώρου, αφού ποίος πλέον θυμάται τη φουκαριάρα τη δοτική!
Η εισηγμένη δεν αναγνωρίζει τη βεβαιωθέντα οφειλή [του ΟΛΠ]. Ηλεκτρ. Καθημερινή 20/12/2016. Η οφειλή μόλις απέκτησε μετοχή σε αρσενικό γένος!
Θα γίνει η πολυμερή συνάντηση για το Κυπριακό στις 12… ΣΚΑΙ, 4/1/2017. Το κακόμοιρο το τελικό σίγμα. Το έφαγαν πάλι.
Η εθνική οδό….(Στρατουλάκη) ΣΚΑΙ, 7/1/2016. Κι από δω λείπει το τελικό σίγμα. Επιδημία είναι φαίνεται.
Ήρθαν να παρέσχουν βοήθεια (από Κύμη)…ΣΚΑΙ TV 11/1/2017. Ε, τώρα, γιατί να παράσχουν. Μην το μπλέξουμε με κανέναν Παράσχο!
Ένας πατέρας μιας επταμελής Εβραϊκής οικογένειας. Πρώτο Θέμα 31.1.2017. Εδώ πού να θυμηθούν ότι η γενική είναι επταμελούς. Είναι δύσκολο, οπότε άστο στην ονομαστική να είμαστε σίγουροι.
«Προηγήθηκε ενδελεχή(!) έρευνα…» Πρώτο Θέμα, ηλεκτρονική έκδοση, 26/11/2017 στο θέμα «πόλεμος με τα καρτέλ». Πάλι το φάγανε το κακόμοιρο το σίγμα.
«Επειδή το αυτοκίνητο βασίζεται σε ένα υπάρχον κινητήρα…..». Γ. Τσιρογιάννη, News Auto.gr. Κι εδώ άγνωστη η αιτιατική. Ο υπάρχον, του υπάρχον, τον υπάρχον. Πιο εύκολο φαίνεται.
«Τραγική κατάληξη είχε η εξαφάνιση της 22χρονης ομογενής…..». Πρώτο Θέμα, 28/12/2017. Εδώ η πτώση – θύμα είναι η γενική, που είναι μάλλον άγνωστη στο ευρύ κοινό…..
«Η αποκάλυψη της Αθηναΐς Νέγκα….» iefimerida.gr 28/12/2017. Κι εδώ η γενική την πλήρωσε τη νύφη της αμάθειας. Κι αυτή η κοπέλα όμως φταίει πολύ. Ειδικά ο νονός της. Άκου όνομα! Αθηναΐς. Ας την έλεγαν Ελένη ή Μαρία. Πού να ξέρουν τώρα ότι στη γενική είναι της Αθηναΐδος ή έστω Αθηναΐδας…. (Πάντως σε νεότερες αναρτήσεις το διόρθωσαν)
«Ο Ναδάλες του Απόλλων Σμύρνης….». ΒΗΜΑ, 4/1/2018. Ο καημένος ο αρχαίος μας Θεός πάντα δυσκόλευε τους νεοέλληνες στη Γενική. Αν γραφόταν και κάτι στην άγνωστη Δοτική θα είχαμε άλλα γλέντια!
«Σύνδρομο συνεχής διέγερσης…..». Gazetta, 8/1/2018. Αυτή την άτιμη τη Γενική πρέπει να την καταργήσουν επιτέλους. Όλους τους …μπερδεύει! Πώς να πουν «συνεχούς»;
«Υψηλή ζήτηση ενέργειας λόγω πολιτικού ψύχος….» ΒΗΜΑ ηλεκτρ. 10.1.2018. Είχαμε ακούσει ότι ανεβαίνει το πολιτικό θερμόμετρο, αλλά ότι έχει και πολιτικό ψύχος, πρώτη φορά ακούγεται. Βέβαια το ψύχος ήταν πολικό και σε αυτό θα οφείλεται και ότι τη γενική την ακολουθεί ονομαστική. Πολικό ψύχος και στη σύνταξη….
«…η περιοχή πλήχθηκε…..» Ναυτεμπορική, ηλεκτρονική έκδοση, 23/1/2018, (στο θέμα: Βιετνάμ: προσφυγικό κύμα λόγω κλίματος). Αυτό που …επλήγη εδώ μετά βεβαιότητος είναι η ταλαίπωρη Ελληνική γλώσσα, αφού για κάποιους νεοέλληνες το «πλήχθηκε» μπορεί να καλύπτει το ελάχιστο απαιτούμενο γνώσεων, σίγουρα όμως δεν καλύπτει τίποτα άλλο, αφού είναι ουσιαστικά ανύπαρκτος όρος-εφεύρεση μίας λέξης για να αποφύγουμε μία άλλη σωστή, αλλά δήθεν «καθαρευουσιάνικη» τη λ. επλήγη.
«Ο Ναμπίλ Τζαάντι θεωρούταν «παιδί θαύμα» στο Βέλγιο» Newsbeast, 30/1/2018. Μάλλον παιδί θαύμα είναι και ο συντάκτης, αφού κατάφερε να παραποιήσει τόσο ένα εύκολο ρήμα.
«…των προαναφερθέντων αποφάσεων». Iefimerida, 13/2/2018 θέμα Ιάσων – Αντιγόνη. Κι εδώ το θηλυκό ουσιαστικό μπλέχτηκε με το αρσενικό της μετοχής, ίσως όμως δικαιολογημένα, καθώς το θέμα αναφερόταν σε διεμφυλικό άτομο….
«….αυτοί που άνηκαν…..». Χρ. Τσίχλη, τηλεόραση ΣΚΑΙ 25/2/2018 για το θέμα του ναού της Αναστάσεως. Αλήθεια, πού βρήκε αυτόν τον τύπο του ρήματος;
«Στην περιοχή στάληκε το αεροπλανοφόρο Iwo Jima». Πρώτο Θέμα, ηλ. έκδοση, 6/3/2018. Άλλος βρήκε ρηματικό τύπο άνηκαν, άλλος στάληκε. Κακομοίρα Ελληνική γλώσσα, κάποτε όλα αυτά σου ανήκαν και είχαν σταλεί όσοι δεν τα ήξεραν, άψαλτοι εκτός λυκείων……
«…οι συγκυβερνούντες ΑΝΕΛ….». Δελτίο Ειδήσεων Ραδ. ΣΚΑΙ, 15/3/2018, 14.30. Άλλη χοντρή κακοποίηση της γλώσσας μας. Αν δεν τους αρέσει ως «καθαρευουσιάνικο» το συγκυβερνώντες που είναι το σωστό, αντί του ανύπαρκτου που ξεφούρνισαν, ας το λένε τουλάχιστον περιφραστικά, να μην εκτίθενται οι ίδιοι και να μην διασύρουν την Ελληνική γλώσσα.
«...να δούμε πρώτοι εμείς έναν επισπεύδων Ερντογάν….». Β. Κοψαχείλης, Liberal.gr Οι δύο δηλώσεις….27.3.2108. Ενδιαφέρουσα …στρατηγική ανάλυση ή μάλλον κλήση. Ο επισπεύδων, του επισπεύδων… και πάει στο διάολο η ελληνική, αφού η γενική εδώ ήταν άγνωστη στον... επισπεύδοντα.
«…..Ο πρόεδρος της Γαλλίας Εμμ. Μακρόν απονείμει την υπέρτατη τιμή….». Τηλεόραση ΣΚΑΙ, 28.3.2018 (βραδ. δελτίο ειδήσεων επιμ. Μαρ. Γεραντώνη). Φαίνεται ότι το σωστό «απονέμει» χτύπαγε άσχημα! Τουλάχιστον εδώ υπάρχει και τύπος «απονείμει» οπότε λίγοι το κατάλαβαν….
«….παράταση της υπάρχοντος σύμβασης…». Σπ. Λάπας, βουλευτής ΣΥΡΙΖΑ, Ραδ. ΣΚΑΙ, 29/3/2018 για ΚΕΕΛΠΝΟ στην εκπομπή του Τ. Χατζή. Σίγουρα το σωστό «υπαρχούσης» δεν θα φαινόταν γλωσσικά προοδευτικό και έκανε το γλωσσικό ατόπημα. Άλλο ένα χτύπημα στην Ελληνική γλώσσα από τα ερτζιανά.
«Η οδό …..» Αντ. Φειδοπιάστης, Γ.Δ. ΕΛΤΑ, τηλ. ΣΚΑΙ 29/3/2018. Πάλι η μόδα να μη βάζουν το τελικό σίγμα. Νομίζουν ότι έτσι φτιάχνουν το γλωσσικό τύπο της δημοτικής ή απλά δεν ξέρουν την Ελληνική; Πιθανότερο το πρώτο, αν και καθόλου απίθανο να ισχύουν και τα δύο. Αυτό το γλωσσικό σφάλμα είναι τόσο σύνηθες που αναρωτιέται κανείς σε ποία σχολεία πήγαν και ποίους δασκάλους είχαν.
«Επιχείρησε να ντεραπάρει την κλούβα των ΜΑΤ…». Μιχ. Τεζάρης, τηλ. ΣΚΑΙ, Βραδινό δελτ. ειδήσεων 30/3/2018. Το αμετάβατο ρήμα έγινε μεταβατικό και, αντί να επιχειρήσουν να ανατρέψουν την κλούβα, επιχείρησαν να την ….ντεραπάρουν. Μαζί …ντεραπάρισε οριστικά και η γλώσσα μας.
«Καλημερίζουμε τον διευθύνων σύμβουλο της Sunlight κ……..». Ραδ. ΣΚΑΙ, εκπομπή Ν.Ανδρίτσου-Ν. Υποφάντη, 31/3/2108. Το διαβάζουμε συχνά, το ακούμε συχνότερα. Μερικές πτώσεις, όπως η Γενική και η Αιτιατική παρουσιάζουν …..δυσκολίες, ενώ η δοτική είναι σχεδόν άγνωστη. Σε όλα διακρίνουμε το επίπεδο της παρεχομένης παιδείας και το πόσο …καλό κάνει η συνεχιζόμενη μη αξιολόγηση των εκπαιδευτικών. (Ο ίδιος είχε ξανακάνει το ίδιο ακριβώς λάθος το 2012, άρα άγνοια)
Όμως την ορχήστρα της ημιμάθειας φαίνεται να διευθύνει με τον πλέον απαράμιλλο τρόπο ο έχων και την ευθύνη της διεύθυνσης του τόπου. Ο ίδιος ο πρωθυπουργός, που έχει πει τόσο πολλά, τα οποία σίγουρα δεν οφείλονταν στο …έρκος των οδόντων, αλλά σε απλή άγνοια. Τόσο που έγινε και ειδικό θέμα από τον σκιτσογράφο κ. Ανδρ. Πετρουλάκη (Protagon 24/12/2017). Είχαμε σημειώσει μερικά, αλλά προσθέσαμε και άλλα. Σταχυολογούμε λίγα, καθώς υπάρχει (δυστυχώς) αφθονία.
«Την σκληρή πραγματικότητα που αντιμετωπίζουν η Μυτιλήνη, η Λέσβος και τα άλλα... νησιά της Ελλάδας», είπε πώς είδε το πρωί της Πέμπτης ο Αλέξης Τσίπρας μαζί με τον πρόεδρο του Ευρωπαϊκού κοινοβουλίου Μάρτιν Σουλτς. 5/11/2015.
-«Ο Οδυσσέας πέρασε από τις συμπληγάδες και έκλεισε τα αυτιά στις σειρήνες….»
-«Ο Ηρακλής καθάρισε τον κόπρο του Αυγέα». Κοντά έπεσε εδώ. Τι Αυγείου, τι Αυγέα
-«…Θέτεται στο τραπέζι» (Τώρα σ' αυτό έχει λίγο δίκιο. Πού να μάθει κανείς στο σχολείο σήμερα το «τίθεται» ειδικά αν τα μαθήματα τα έκαναν στις ….καταλήψεις;
-«…παρακρατηθέντων συντάξεων….». Το άτιμο «παρακρατηθείσες» μπορεί να είναι σωστό είναι όμως δύσκολο και ακούγεται πιο ….καθαρευουσιάνικο.
-«…παρόντων συνθηκών». Πάλι τα άτιμα τα θηλυκά τον μπέρδεψαν.
Καλή συνέχεια……………………..
Φωτογραφία: Shutterstock