Τα αυτοκίνητα χωρίς οδηγό είναι σίγουρα μία κατάσταση με την οποία θα έρθουμε - σε μεγάλη μάλιστα έκταση - σε επαφή στο μέλλον. Ωστόσο καθώς η αυτοκινητοβιομηχανία και οι οδικές υποδομές προετοιμάζονται σταδιακά για τα καινούρια δεδομένα που θα φέρει η «εισβολή» της αυτόνομης οδήγησης, επί τάπητος τίθενται μια σειρά ζητήματα που πρέπει οι μηχανικοί να διερευνήσουν.
Το ΙΜΕΤ / ΕΚΕΤΑ είναι επικεφαλής προγράμματος για την ανάπτυξη νέων συστημάτων και εφαρμογών για τα αυτοκίνητα του μέλλοντος
Σενάρια όπως το αυτόνομο (χωρίς οδηγό) μετρό που θα μας οδηγεί από το αεροδρόμιο στο κέντρο της πόλης, αλλά και γενικότερα από σταθμό σε σταθμό, ενδεχομένως να μην είναι και τόσο μακρινά. Σημειώστε ότι αυτόνομοι συρμοί κινούνται ήδη από χρόνια σε ευρωπαϊκά αεροδρόμια (π.χ. Φρανκφούρτη) μεταφέροντας επιβάτες από το ένα terminal στο άλλο.
Ενώ και τα αυτόνομα λεωφορεία μπορεί να μην αργήσουν να κάνουν την εμφάνισή τους σε τακτικά δρομολόγια – και πάλι πρέπει να θυμηθούμε την εμπειρία του αυτόνομου λεωφορείου των Τρικάλων. Όπως πολύ μακρινή πραγματικότητα μπορεί να μην είναι ούτε τα αυτόνομα ταξί, καθώς η Uber από καιρό «τρέχει» προγράμματα δοκιμών – χωρίς αυτό να σημαίνει ότι είναι η μόνη που ασχολείται με κάτι τέτοιο, αφού αντίστοιχες δοκιμές πραγματοποιεί και η Renault στη Γαλλία.
Τέτοιου τύπου σενάρια μετακίνησης εξετάζει και το ευρωπαϊκό πιλοτικό έργο «SHOW» (SHared automation Operating models for Worldwide adoption), το μεγαλύτερο έργο που έχει χρηματοδοτήσει η Ευρωπαϊκή Ένωση έως τώρα στις αυτόνομες αστικές μετακινήσεις - με προϋπολογισμό 30 εκατ. ευρώ - στο οποίο εμπλέκονται 69 κύριοι και άλλοι 66 συνδεδεμένοι εταίροι-υποστηρικτές σε όλη την Ευρώπη. Ένα έργο στο οποίο, όπως μπορεί ήδη με βάση τη μικρή μας εισαγωγή να υποθέσατε, βασικό/ηγετικό ρόλο - ως Τεχνικός Συντονιστής και Υπεύθυνος Καινοτομίας της Δράσης - παίζει ένα ελληνικό ερευνητικό κέντρο: το Ινστιτούτο Βιώσιμης Κινητικότητας και Δικτύων Μεταφορών (ΙΜΕΤ) του ΕΚΕΤΑ (Εθνικό Κέντρο Ερευνας και Τεχνολογικής Ανάπτυξης).
Έλληνας και ο επιστημονικός υπεύθυνος όλης της Κοινοπραξίας, ο Δρ. Ευ. Μπεκιάρης, διευθυντή του ΙΜΕΤ/ΕΚΕΤΑ - που εκτός των άλλων είναι και ένα από τα μεγαλύτερα ελληνικά ερευνητικά κέντρα.
Όπως αναφέρεται και στην επίσημη ανακοίνωση του ΙΜΕΤ/ΕΚΕΤΑ: «To έργο SHOW στοχεύει στην επίδειξη συνδεδεμένων και ηλεκτρικών στόλων αυτόνομων οχημάτων κοινωφελούς χρήσης σε συνεργατικές Δημόσιες Συγκοινωνίες, Συστήματα Μεταφορών Απόκρισης στη Ζήτηση (DRT), λειτουργικών αλυσίδων μεταφορών μέσω της Κινητικότητας ως Υπηρεσία (MaaS) και Εμπορευματικών Μεταφορών ως Υπηρεσία (LaaS), με επιδείξεις/πιλοτικές δοκιμές σε πραγματικές συνθήκες σε 5 μεγάλα αστικά περιβάλλοντα (Mega sites), 6 δορυφορικά (Satellite sites) και 3 μικρότερες περιοχές πιλοτικών δοκιμών (Follower sites) που θα λάβουν χώρα σε 20 πόλεις σε όλη την Ευρώπη.»
Στο πλαίσιο, λοιπόν, του συγκεκριμένου έργου, που έχει διάρκεια 4 χρόνια και ξεκίνησε στις αρχές του 2020, θα μετακινηθούν 1,5 εκατομμύριο άνθρωποι και 350.000 εμπορευματοκιβώτια σε 20 πόλεις της Ευρώπης, με περισσότερα από 70 πλήρως αυτόνομα οχήματα (χωρίς οδηγό ή με οδηγό που αναλαμβάνει μόνο σε περίπτωση έκτακτης ανάγκης).
Μια από τις πόλεις που θα συμμετέχουν στο πρόγραμμα είναι και τα Τρίκαλα, που ήδη διαθέτουν, όπως αναφέραμε προηγουμένως, εμπειρία χρήσης αυτόνομων οχημάτων. Στη θεσσαλική αυτή πόλη θα δρομολογηθούν δύο αυτόνομα λεωφορεία σε κανονικές γραμμές συνεπικουρούμενα από δύο αυτόνομα ηλεκτρικά ΙΧ (ρομποτικά-ταξί), που αναπτύσσει το ΙΜΕΤ/ ΕΚΕΤΑ, με δυνατότητα απομακρυσμένου ελέγχου – και μάλιστα από απόσταση που μπορεί να φτάνει και τα 200 χιλιόμετρα (!) - με σκοπό να παραλαμβάνουν τον επιβάτη από το αυτόνομο λεωφορείο και να τον μεταφέρουν στον τελικό του προορισμό. Η τελική αυτή μετακίνηση έχει επικρατήσει να ονομάζεται διεθνώς ως το “last mile”, δηλαδή το τελευταίο μίλι – μια απόσταση που μπορεί να καλυφθεί με μια σειρά εναλλακτικούς τρόπους.
Τα αυτόνομα λεωφορεία θα έχουν επίσης τη δυνατότητα να μεταφέρουν και εμπορευματοκιβώτια σε ξεχωριστό τμήμα τους, ενώ η λειτουργία τους θα παρακολουθείται από το νέο κέντρο διαχείρισης κυκλοφορίας που θα αναπτύξει στα Τρίκαλα το ΙΜΕΤ/ΕΚΕΤΑ, στο πλαίσιο του έργου. Η πιλοτική λειτουργία του όλου συστήματος αναμένεται να αρχίσει πανευρωπαϊκά μέσα στο 2022.