Black Box: Το κούρεμα χρεών κλείνει πληγές ή ανοίγει το Κουτί της Πανδώρας;

Υπάρχουν δυο - τρεις αλήθειες που πρέπει να ειπωθούν για το γαλαντόμο πρόγραμμα «Γέφυρα ΙΙ» στο οποίο προσέτρεξαν μέχρι προχθές να ενταχθούν περίπου 34.000 επιχειρήσεις με εξυπηρετούμενα ή μη εξυπηρετούμενα δάνεια για να υποστηριχθούν από τα 300 εκατ. ευρώ της κρατικής στήριξης.

Η μια είναι πως το πρόγραμμα ήταν πιο αναγκαίο από ποτέ αυτή την περίοδο που χιλιάδες μικρομεσαίες επιχειρήσεις και ελεύθεροι επαγγελματίες χρειάζονταν επείγουσα χρηματοδοτική διασωλήνωση για να επιβιώσουν της κρίσης.

Η δεύτερη είναι πως, πολλές από αυτές τις εταιρείες και τους αυτοαπασχολούμενους είναι βέβαιο πως δεν θα ήταν σε θέση να αποπληρώσουν εγκαίρως τα δάνειά τους. Συνεπώς μια νέα γενιά οφειλετών θα βρίσκονταν προ των πυλών που με τη σειρά της θα δημιουργούσε μια νέα γενιά ανέργων.

Μια τρίτη είναι πως ζούμε μια «μη κανονική περίοδο» όπου κεντρικές τράπεζες έχουν λάβει έκτακτα μέτρα αγοράζοντας δημόσια και ιδιωτικά χρέη για να συγκρατήσουν τις επιπτώσεις της ύφεσης που προκαλεί η αναστολή δραστηριοτήτων.

Η συμφωνία του υπουργείου Οικονομικών, της Γενικής Γραμματείας Διαχείρισης Ιδιωτικού χρέους και της Ε.Ε να παρασχεθούν υποχρεωτικά σημαντικές διευκολύνσεις από τους πιστωτές στους οφειλέτες στην αποπληρωμή χρεών (μείωση 10% στο επιτόκιο, διαγραφή τόκων υπερημερίας, ή ακόμη και κεφαλαίου υπό προϋποθέσεις, πάγωμα των όρων εξόφλησης, κλπ) παρέχει μια επιπλέον ευκαιρία στους οφειλέτες να επιβιώσουν με την απαλλαγή τους από βάρη του παρελθόντος και κυρίως του κορονοϊού.

Δεν έχει ξαναγίνει κάτι τέτοιο στην Ελλάδα. Κι επειδή δεν έχει ξαναγίνει, ξεσήκωσε μεγάλη συζήτηση. Και μας θύμισε τον πρώην κεντρικό τραπεζίτη της ΕΚΤ Μάριο Ντράγκι ο οποίος όταν πέρυσι δημοσίευε το μανιφέστο του για την αντιμετώπιση της πανδημίας, είχε επισημάνει την ανάγκη διαγραφής χρεών που δημιουργήθηκαν σε αυτή την πρωτοφανή συγκυρία. Τότε πολλοί έσπευσαν να πουν ότι ο Ιταλός «τρελάθηκε» ενώ άλλοι υποστήριξαν ότι ο Ντράγκι έχοντας αποχωρήσει από την ΕΚΤ είχε την ευχέρεια να πει αυτό που είχε στο μυαλό του χωρίς αναστολές.

Ο Ντράγκι προφανώς δεν εννοούσε ότι έπρεπε να εφαρμοστεί κάποιο είδος «Σεισάχθειας», αλλά μέτρα που θα διευκολύνουν την αποπληρωμή των χρεών, που σε αυτά θα περιλαμβάνεται και «κούρεμα» όπου αυτό κρίνεται απαραίτητο.

Έχουμε λοιπόν ως η χώρα με τα περισσότερα κόκκινα δάνεια στον κόσμο μια πρωτιά. Κατά κάποιο τρόπο εφαρμόζουμε την πολιτική Ντράγκι, που αν θέλετε την άποψή της στήλης, θα τη δούμε σταδιακά να επεκτείνεται και σε άλλες χώρες.

Υπάρχει όμως και η άλλη όψη του νομίσματος. Είναι ο κλασικός «ηθικός» κίνδυνος σύμφωνα με τη θεωρία του οποίου τέτοια φιλολαϊκά μέτρα δημιουργούν νέες γενιές στρατηγικών κακοπληρωτών και εθίζουν τους οφειλέτες στην ιδέα ότι ακόμη και αν δεν πληρώνουν, οι φορολογούμενοι θα τους καλύψουν.

Το είδαμε στο παρελθόν και με άλλες κυβερνήσεις που υπόσχονταν διαγραφές χρεών ή έδιναν αφειδώς διευκολύνσεις σε όσους δεν μπορούσαν να πληρώσουν.

Η στήλη έχει μάθει ένα πράγμα. Τα χρήματα δεν είναι ποτέ δωρεάν. Τέτοιες ρυθμίσεις είναι ευνοϊκές για ένα μέρος της επιχειρηματικότητας που πράγματι πρέπει να βοηθηθεί για να επαναλειτουργήσει, είναι όμως αρνητικές για τις τράπεζες, τους servicers των κόκκινων δανείων, το Δημόσιο (φορολογούμενοι) αλλά και τους επιχειρηματίες που πρώτα φροντίζουν να πληρώνουν τα χρέη τους σε τράπεζες, εργαζόμενους και Δημόσιο, και μετά τα λειτουργικά τους έξοδα.

Μετά από δέκα και πλέον χρόνια κρίσης, το να μιλά κανείς για «ηθική πληρωμών» ακούγεται σαν ανέκδοτο. Δεν είναι, όμως. Κατά κάποιο τρόπο με τέτοιες αποφάσεις είναι που ανοίγει το Κουτί της Πανδώρας.

---

Και μιας και μιλάμε για τις εξαγγελίες Σταϊκούρα, να πάμε λίγο πιο βαθιά στο παρασκήνιο. Δεν του έφθανε του υπουργού Οικονομικών ότι δεν είναι και τόσο δημοφιλής στο Μέγαρο Μαξίμου, όπως είχαμε επισημάνει σχετικά πρόσφατα από αυτή τη στήλη, τώρα άνοιξε και άλλο μέτωπο με τις τράπεζες.
Μπορεί η η χθεσινή του απόφαση για το κούρεμα των μικρομεσαίων επιχειρηματικών δανείων που θα υπαχθούν στο Γέφυρα ΙΙ, να μην αιφνιδίασε τους τραπεζίτες διότι ήδη είχαν ενημερωθεί εγκαίρως για την πρόθεση της Κυβέρνησης, σίγουρα όμως δεν την «καλωσόρισαν», για να διατυπώσουμε ήπια και κόσμια, την αντίδραση τους. Οι τραπεζίτες προβληματίζονται ότι οι ευνοϊκές ρυθμίσεις θα ανοίξουν τον ασκό του Αιόλου από όπου ενδεχομένως θα ξεπηδήσει μια νέα γενιά «μπαταχτσήδων» και έχουν λόγους να ανησυχούν για το αν υπάρχουν αρκετά χρήματα για να καλυφθεί η χασούρα τους.
Το ίδιο περίπου φοβόταν και η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, η οποία όπως πληροφορούμαστε προέβαλε σθεναρή αντίθεση όταν η ελληνική κυβέρνηση υπέβαλε το σχετικό αίτημα.

Ανέλπιστα, η αρμόδια και άτεγκτη σε ζητήματα ανταγωνισμού και κρατικών ενισχύσεων DG Comp, της Ευρωπαικής Επιτροπής, όχι μόνο αποδέχθηκε το ελληνικό αίτημα, αλλά το «πήρε πάνω της». Κατόρθωσε έτσι να κάμψει τις αντιρρήσεις της ΕΚΤ, ανάβοντας χθες το μεσημέρι το πράσινο φως στην ελληνική κυβέρνηση. Είναι μια ακόμη ένδειξη εμπιστοσύνης πως η επικείμενη ανάκαμψη της ελληνικής οικονομίας θα συμβάλει ώστε να επουλωθούν οι πληγές. 


Η απόφαση δεν ήταν εύκολη για τους Ευρωπαίους τεχνοκράτες, διότι και οι ίδιοι αντιλαμβάνονται ότι δημιουργείται ένα «ευνοϊκό δεδικασμένο» για όλες τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις της Ευρωζώνης που έχουν πληγεί από την πανδημία.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έδειξε με την αποδοχή του ελληνικού αιτήματος ότι σε περιόδους κρίσης απαιτούνται γενναίες αποφάσεις. Θα δούμε αν θα δείξει και ο ΣΥΡΙΖΑ γενναιότητα για να στηρίξει στη Βουλή το μέτρο.


Όσον αφορά στο κόστος, στο υπουργείο Οικονομικών ακόμη το ψάχνουν, καθώς βασική μεταβλητή της εξίσωσης είναι ο αριθμός των επιχειρήσεων, οι οποίες έχουν ήδη φτάσει τις 34.000. Με δεδομένο ότι το πρόγραμμα θα παραμείνει ανοικτό έως το τέλος του μήνα, ουδείς είναι σε θέση να προβλέψει που θα φθάσει ή συμμετοχή.

---

On track, όπως θα έλεγαν οι Αγγλοσάξωνες, βρίσκεται το σχέδιο για την επόμενη μέρα της Ελλάκτωρ. Η ολοκλήρωση της ενδιάμεσης χρηματοδότησης, ύψους 50 εκατ. ευρώ, θα καλύψει άμεσες χρηματοδοτικές ανάγκες της Άκτωρ, όπου και εστιάζεται το εγχείρημα του «νοικοκυρέματος» των μεγεθών του ομίλου. Με ιατρική, δηλαδή, ορολογία, θα λέγαμε ότι η ακατάσχετη αιμορραγία της Άκτωρ σταματάει μέσω της χρηματοδότησης – γέφυρα και πλέον σειρά έχει η αύξηση μετοχικού κεφαλαίου 120,5 εκατ. ευρώ. Από αυτά 100 εκατ. ευρώ θα κατευθυνθούν στην τεχνική εταιρεία, με τη διοίκηση να επιδιώκει η Άκτωρ να καταστεί break even, σε επίπεδο ταμειακών ροών, προς τα τέλη της χρονιάς.

---

Ποιος δεν θυμάται την ατάκα Σπίρτζη «υπέγραψα όχι με βαριά καρδιά, αλλά με πολύ πόνο» που είχε πει το 2015 ο τότε υπουργός Υποδομών για τη συμβασιοποίηση του έργου αναβάθμισης των 14 περιφερειακών αεροδρομίων από την Intrakat για λογαριασμό της Fraport Greece. Ευτυχώς, όλες οι γραφικότητες προηγούμενων κυβερνήσεων ανήκουν στο παρελθόν και πλέον, η χώρα διαθέτει ένα έργο-διαμάντι προϋπολογισμού 400 εκατ. ευρώ. Αν το σκεφτεί κανείς καλά και λάβει υπόψη ότι χρειάστηκαν 427 αδειοδοτήσεις και εγκρίσεις, είναι θαύμα που η χώρα κατάφερε, σε μόλις 42 μήνες, να εκσυγχρονίσει τα 14 μεγαλύτερα αεροδρόμια της ελληνικής περιφέρειας.

---

Δύο σημαντικά projects ξεχωρίζουν στο επικαιροποιημένο πρόγραμμα αξιοποίησης του ΤΑΙΠΕΔ. Ο λόγος, βέβαια, για την Μητροπολιτική Παρέμβαση στο Ελληνικό, με την μεταβίβαση των μετοχών της Ελληνικό Α.Ε. στην Lamda Development να τοποθετείται για τον Ιούνιο. Υπάρχουν όμως, ορισμένες εκκρεμότητες, οι οποίες αποτελούν περίπατο, σε σχέση με όσα έχουν προηγηθεί. Σε αυτές ανήκουν η υπογραφή της σύμβασης παραχώρησης για τις πρόδρομες εργασίες στην έκταση και η έκδοση της απόφασης Ελεγκτικού Συνεδρίου για το σύνθετο τουριστικό συγκρότημα με καζίνο.

Το δεύτερο έργο, που ξεχωρίζει, αφορά την αποκρατικοποίηση της Αττικής Οδού, με το διαγωνισμό να προβλέπεται ότι θα ξεκινήσει το πρώτο τρίμηνο του 2022.

---

Οι θετικές εξελίξεις με άξονα την επικείμενη υπογραφή της σύμβασης για την εκκίνηση της εμβληματικής επένδυσης του Ελληνικού έχουν αρχίσει να επιδρούν θετικά στη μετοχή της Lamda Development η οποία τις τελευταίες ημέρες κερδίζει σταθερά έδαφος και ανεβάζει συναλλαγές. Χθες διακίνησε πάνω από 500 τεμάχια προσεγγίζοντας τα υψηλά των τελευταίων 15 μηνών στα 7,83 ευρώ.

---

Υπάρχουν μετοχές και μετοχές στη χρηματιστηριακή αγορά. Για τους μακροπρόθεσμους, όμως, τίτλοι σαν τον ΟΤΕ είναι εγγύηση. Νέα υψηλά 13 ετών για τον όμιλο που διοικεί ο Μιχάλης Τσαμάζ, με την κεφαλαιοποίηση της χθες μια ανάσα από τα 7 δισ. ευρώ (6,8 δισ.) που την διατηρεί στη 2η θέση του ΧΑ μετά την Coca Cola. Όποιος είχε επενδύσει 1000 ευρώ στη μετοχή κοντά στο 1 ευρώ του 2012 και δεν έχει πουλήσει, σήμερα θα είχε περίπου 15.000 ευρώ. Απόδοση σχεδόν 1400% μέσα σε εννέα χρόνια κρίσης. Γερμανική ιδιοκτησία, ελληνικό μάνατζμεντ. Εγγύηση...

---

Μάχη ευρώ - ευρώ στις κεφαλαιοποιήσεις των ελληνικών τραπεζών, εν μέσω παραφιλολογίας για νέες αυξήσεις κεφαλαίων που διαψεύδεται εμφατικά. Στα 2,026 δισ. ευρώ η αξία της Alpha Bank, μόλις μερικά εκατομμύρια χαμηλότερα από την πρόσφατα ανακεφαλαιοποιημένη Πειραιώς (2,031 δισ. ευρώ). Στα 2,263 δισ. ευρώ η Εθνική και αισθητά υψηλότερα κοντά στα 3 δισ. (2,922 δισ.) η Eurobank. Ας δούμε πως θα κυλήσουν τα πράγματα φέτος και από το 20222 συζητάμε ξανά για πιθανές ΑΜΚ. 

--

Χθες κάποιοι θυμήθηκαν ότι η Γενική Συνέλευση της Εθνικής έχει ανάψει πράσινο φως για αύξηση κεφαλαίου ή έκδοση ομολογιακών δανείων και έβγαλαν φριμάνι ότι δεν θα είναι η Alpha αλλά η ΕΤΕ η επόμενη που θα κάνει ΑΜΚ. Καλά τα παπαγαλίσματα, αλλά ας αποφασίσουν για να μην τρώνει απανωτές τις διαψεύσεις.  

---

Στροφή στο ηλεκτρονικό εμπόριο και από την ΕΛΒΕ Ενδυμάτων που μέχρι σήμερα απείχε. Πλέον απέκτησε ηλεκτρονικό κατάστημα με έμφαση στις πωλήσεις στολών και αξεσουάρ για στρατιωτικούς και αστυνομικούς καθώς η εισηγμένη αποτελεί επίσημο προμηθευτή της ΕΛ.ΑΣ και του Ελληνικού Στρατού.

---

Στην απορρόφηση της Ten Brinke Hellas ΜΑΕ προχώρησε η ολλανδική εταιρεία διαχείρισης ακινήτων γνωστή για τα σημαντικά projects σε οικιστικά ακίνητα που υλοποιεί. Η Ten Brinke δραστηριοποιείται από το 1902 σε Ολλανδία, Γερμανία, Πορτογαλία και Μαρδίτη, εκτός από τη χώρα μας, και προχώρησε στη συγχώνευση των: «ΔΕΛΤΑ 4 ΜΑΕ, MEGATRANS MON IKE, TEN BRINKE DEVELOPMENTS. Με την ολοκλήρωση της συγχώνευσης, το μετοχικό κεφάλαιο θα ανέρχεται σε 12,9 εκατ.ευρώ και θα διαιρείται σε 129.728 μετοχές, ονομαστικής αξίας 100 ευρώ έκαστη. Σκοπός της νέας εταιρείας θα είναι η απόκτηση και διαχείριση ακινήτων που βρίσκονται στην Ελλάδα, οι κατασκευές και η εκμετάλλευση εμπορικών κτηρίων. Θα μπορούσε να είναι και ένα «μήνυμα» ανασυγκρότησης και προετοιμασίας για …ανάπτυξη στην ελληνική αγορά real estate.

---

Κανονικά προχωρά το σχέδιο εξυγίανσης της Folli-Follie παρά την απόφαση υπερ της Dufry. Όπως ενημέρωνεται η στήλη δεν θα χρειαστεί εκ νέου γενική συνέλευση ομολογιούχων, και αυτό γιατί το σχέδιο εξυγίανσης που έχει εκγκιθεί από τους πιστωτές έχει συνταχθεί (και συμφωνηθεί) με βάση το σενάριο να είχε...χαθεί η υπόθεση με την Dufry. Επίσης προβλέπει μετριοπαθέστατες προβλέψεις για τζίρους και κέρδη. Στο μέτωπο του ειδικού εντολοδόχου για να μπορέσει η εταιρεία να ξεπεράσει τα εμπόδια που θέτουν οι Κουτσολιούτσοι στις Γενικές Συνελεύσεις, μέσα στο μήνα αναμένεται να κατατεθεί το αίτημα. 

Αποποίηση Ευθύνης
Το υλικό αυτό παρέχεται για πληροφοριακούς και μόνο σκοπούς. Σε καμιά περίπτωση δεν πρέπει να εκληφθεί ως προσφορά, συμβουλή ή προτροπή για την αγορά ή πώληση των αναφερόμενων προϊόντων. Παρόλο που οι πληροφορίες που περιέχονται βασίζονται σε πηγές που θεωρούνται αξιόπιστες, ουδεμία διασφάλιση δίνεται ότι είναι πλήρεις ή ακριβείς και δεν θα πρέπει να εκλαμβάνονται ως τέτοιες.