Στους κλάδους που θα απασχολήσουν, εντός και εκτός ταμπλό, την αγορά με σημαντικά deals σε αριθμό, αλλά και κεφάλαια το 2024, σίγουρα θα πρέπει να προσμετράται αυτός της πληροφορικής. Oι εκπρόσωποι του κλάδου την τελευταία διετία απολαμβάνουν αυξημένα έσοδα, υψηλές κερδοφορίες και διψήφιους ρυθμούς ανάπτυξης.
Νούμερα που «τρέφονται» σε μεγάλο βαθμό από τον ψηφιακό μετασχηματισμό της ελληνικής οικονομίας, σε ιδιωτικό και δημόσιο τομέα, με τις διοικήσεις των μεγάλων παικτών της αγοράς να ξέρουν ότι η συγκέντρωση, αλλά και η γεωγραφική επέκταση στον κλάδο αποτελούν αναπόφευκτα βήματα για την ισχυροποίησή τους σε μια αγορά που οι εξελίξεις τρέχουν και οι ευκαιρίες σε λίγο θα έχουν εκλείψει.
Αν και οι εταιρείες βρίσκονται σε κομβικό σημείο εξέλιξης, έχουν να αντιμετωπίσουν προκλήσεις όπως η έλλειψη εξειδικευμένου προσωπικού ώστε να καλύψουν τις αναγκες των έργων που καλούνται να διαχειριστούν, ωστόσο η γεωγραφική επέκταση, η είσοδος σε νέες κάθετες αγορές λογισμικού, αλλά και οι συνέργειες και συμπληρωματικότητα σε υπηρεσίες και προϊόντα, επιβάλουν τις εξαγορές.
Στους πρωταγωνιστές στη συγκεκριμένη αγορά η στήλη, με βάση τις πληροφορίες της, θεωρεί δεδομένη την παρουσία της εισηγμένης εταιρίας συμμετοχών Ideal Holdings που ήδη υπό τον Λάμπρο Παπακωνσταντίνου, με «όχημα» της στην πληροφορική τη θυγατρική Byte Computer έχει δείξει και δηλώσει τις προθέσεις της. Προθέσεις οι οποίες δεν μένουν στα λόγια, καθώς ήδη βολιδοσκοπεί εταιρείες εντός και εκτός Ελλάδας που «κουμπώνουν» στο υπάρχον σχήμα και προσθέτουν αξία και νούμερα.
Ο Μάιος δεν είναι πολύ μακριά και αυτό έχει τη σημασία του για όσους θυμούνται τι έλεγε η συμφωνία μετόχων μεταξύ Ελλάκτωρ και Motor Oil. Με την έλευση του Μαΐου η Motor Oil έχει το δικαίωμα να μειώσει το μερίδιο των μετοχών της κατά 52 εκατ. μετοχές, στην τιμή κτήσης. Το ενδεχόμενο μείωσης του ποσοστού έχει δώσει αφορμές για σενάρια εισόδου νέου παίκτη στην εταιρία και πιθανότατα να συνδέεται με τη χθεσινή άνοδο της μετοχής.
Πέρα από τα σενάρια η γενική συνέλευση της ερχόμενης Πέμπτης έχει σαν βασικό θέμα την πώληση του υπόλοιπου 25% της Άνεμος στην Motor Oil Reneawble Energy, αλλά και «άλλες ανακοινώσεις». Στο τέλος του εννεαμήνου η καθαρή ταμειακή θέση της εταιρίας ήταν 168 εκατ. ευρώ (εξαιρουμένης της παραχώρησης του Μωρέα).
Στο τέταρτο τρίμηνο η ταμειακή ρευστότητα σε επίπεδο ομίλου αυξήθηκε κατά 95 εκατ. ευρώ από την πώληση της Γιαλού, 200 εκατ. ευρώ από την πώληση της Άκτωρ, ενώ αναμένεται να εισπραχθούν 123,5 εκατ. ευρώ από την πώληση του 25% της Άνεμος. Το «καθαρό» ταμείο που θα έχει στο τέλος Ιανουαρίου ο όμιλος δεν θα πρέπει να είναι μικρότερο από 590 εκατ. ευρώ. Το ενδεχόμενο να μοιράσει κάποιο γενναίο μέρισμα η εταιρία δεν μπορεί επίσης να αποκλειστεί.
Στα στατιστικά του Χρηματιστηρίου Ενέργειας για τον Δεκέμβριο καταγράφεται αύξηση της ζήτησης κατά 3,4% και μείωση 3.1% της μέσης οριακής τιμής του συστήματος στα 102,2 MWh σε σχέση με τον Νοέμβριο, ενώ σε σχέση με τον Δεκέμβριο του 2022 η μείωση που καταγράφεται είναι 63,1%. Οι ΑΠΕ είχαν το μεγαλύτερο μερίδιο στην παραγωγή (31%), ενώ σημαντική είναι η μείωση που καταγράφεται στη συμμετοχή των λιγνιτικών/πετρελαϊκών μονάδων οι οποίες έπεσαν στο 6% από 10% τον Νοέμβριο.
Εκτός από τη μείωση των αναγκών σε δικαιώματα εκπομπών ρύπων η ΔΕΗ κατάφερε να αυξήσει το μερίδιο αγοράς της στο 56,11% από την ανάκτηση μεριδίων από την υψηλή (+11%) και μέση τάση (+7%).
Κατά τη διάρκεια του Δεκεμβρίου υπήρξαν ώρες στις οποίες η οριακή τιμή του συστήματος ήταν σχεδόν μηδενική. Η πρώτη εβδομάδα του Ιανουαρίου κινείται σταθερά χαμηλότερα από τα 100 €/MWh κυρίως λόγω των υψηλών θερμοκρασιών που επικρατούν αυτήν την περίοδο στο μεγαλύτερο μέρος της χώρας.
Αιολική ενέργεια από τουρμπίνες χωρίς λεπίδες: Μια νέα επαναστατική τεχνολογία έρχεται να προστεθεί στις ΑΠΕ από μια σκωτσέζικη startup την Katrick Technologies με έδρα τη Γλασκώβη. Οι ανεμογεννήτριες που έχει αναπτύξει δεν έχουν καμία σχέση με τους συμβατικούς πύργους με πτερύγια, καθώς το σχήμα τους είναι εξαγωνικό και μοιάζουν με κηρήθρα.
Σε αντίθεση με τις παραδοσιακές ανεμογεννήτριες που παράγουν ηλεκτρική ενέργεια μέσω περιστροφής, η ενέργεια παράγεται από ταλαντευόμενες λεπίδες. Κάθε συσκευή έχει έξι βραχίονες με εσωτερικά πτερύγια που μετατρέπουν την κινητική ενέργεια από τον άνεμο σε μηχανικές ταλαντώσεις που παράγουν ηλεκτρικό ρεύμα. Η πρώτη φάση των δοκιμών πραγματοποιήθηκε στο Πανεπιστήμιο του Strathclyde στη Γλασκώβη.
Οι μηχανικοί που εργάζονται για την ανάπτυξη του πρωτοτύπου εκτιμούν ότι μπορούν να επιτύχουν μηχανική ισχύ μεταξύ 25W και 40W με ταχύτητα ανέμου 12 μέτρων ανά δευτερόλεπτο. Ωστόσο, στις πρώτες δοκιμές τα αποτελέσματα ήταν άκρως ενθαρρυντικά καθώς η ισχύς έφθασε κατά μέσο όρο στα 41,1W με ταχύτητα ανέμου μόλις 10,2 μέτρα ανά δευτερόλεπτο σύμφωνα με την εταιρεία. Αν τελικώς οι δοκιμές είναι επιτυχείς θα ανοίξει ο δρόμος για την εγκατάσταση αιολικών συστημάτων ακόμα και μέσα στον αστικό ιστό, καθώς είναι εφικτή η εγκατάσταση τέτοιων μονάδων στις κορυφές κτιρίων ή άλλων κατασκευών.
H έκρυθμη κατάσταση στην Ερυθρά Θάλασσα με τις επιθέσεις των Χούθι σε εμπορικά και δεξαμενόπλοια, τα οποία πλέον εκτελούν τον «περίπλου του Μαγγελάνου» αντί να επιβαρύνει τους εφοπλιστές, τους «στέλνει ταμείο».
Ο λόγος απλός. Μέσα σε διάστημα λίγων ημερών, οι ναύλοι για τη μεταφορά εμπορευματοκιβωτίων έχουν υπερδιπλασιαστεί. Οι τιμές για τις μεταφορές από Ασία προς τις χώρες της Μεσογείου προς το παρόν καταγράφουν αύξηση 123%, ενώ για πιο βόρεια στην Ευρώπη, η αύξηση φθάνει και πάνω από 160%.
Έτσι η ισοδύναμη μονάδα 20 ποδών (TEU) για μια ενδεικτική διαδρομή από λιμάνι της Κίνας προς λιμάνι της Μεσογείου έχει ευξηθεί σε 3.490 δολάρια, έναντι 1.570 δολάρια στις 15 Δεκεμβρίου.
Σύμφωνα με τους αναλυτές της αγοράς εμπορευμάτων είναι βέβαιο ότι οι αυξήσεις αυτές θα μετακυλιστούν, σχεδόν εξ' ολοκλήρου, στην κατανάλωση, όχι μόνο για το πετρέλαιο και το φυσικό αέριο που φαίνεται από κάποιες μικρές, προς το παρόν, ανοδικές αντιδράσεις, αλλά και στα τρόφιμα, κυρίως εξαγώγιμα φρούτα και λαχανικά αλλά και εμπορεύματα που αποτελούν χρηματιστηριακά είδη.
Σημειώνεται ότι ο συνολικός δείκτης των ναύλων, μόνο στο τελευταίο πενθήμερο αυξήθηκε κατά 40% και έχει φθάσει σε επίπεδο υψηλότερο και από αυτό του Οκτωβρίου του 2022. Ενδεικτικά αναφέρεται ότι η Mediterranean Shipping Company, η οποία είναι η μεγαλύτερη εταιρεία μεταφοράς εμπορευματοκιβωτίων, εφάρμοσε χρεώσεις έκτακτης ανάγκης 1.500 ως 2.000 δολαρίων ανά TEU.
Σημαντικό οικονομικό πρόβλημα στη Γερμανία δημιουργεί η ανάγκη κατασκευής και λειτουργίας εφεδρικών σταθμών παραγωγής ενέργειας για την αποφυγή διακοπών ρεύματος κατά τη διαδικασία της μετάβασης στις ΑΠΕ.
Πρόκειται για ένα χρηματοδοτικό κενό 60 δισ.ευρώ, περίπου, το οποίο σύμφωνα με πανεπιστημιακές μελέτες είναι δύσκολο να καλυφθεί καθώς οι σταθμοί αυτοί δεν μπορούν να χρηματοδοτηθούν από την αγορά ηλεκτρικής ενέργειας.
Και αυτό γιατί καθώς το ποσοστό των ΑΠΕ μεγαλώνει συνεχώς στο ενεργειακό μίγμα, οι συγκεκριμένες μονάδες εφεδρικής ενέργειας θα χρησιμοποιούνται όλο και λιγότερο. Συνεπώς τα έξοδα για την κατασκευή και λειτουργία ενός εφεδρικού σταθμού δεν μπορούν να καλυφθούν από τα έσοδά του αν λειτουργεί μερικές εκατοντάδες ώρες, ετησίως.
Βέβαια, υπάρχει και μια σκέψη για παροχή κινήτρων, όπως επιδοτήσεις για νέες κατασκευές ή μοντέλων αγοράς δυναμικότητας που ανταμείβουν την παροχή δυναμικότητας, ενώ προτάσεις έχει υποβάλει και ο ενεργειακός κλάδος.
Πάντως, σύμφωνα με τους πανεπιστημιακούς, το σχέδιο της κυβέρνησης συνασπισμού για την προώθηση της κατασκευής εφεδρικών σταθμών παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας βασίζεται στη διαπίστωση ότι οι επενδύσεις σε νέες, ικανές για υδρογόνο μονάδες παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας με καύση φυσικού αερίου δεν είναι οικονομικά βιώσιμες στην αγορά.
Και αυτό γιατί, το πράσινο υδρογόνο, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις θα εξακολουθεί να είναι σημαντικά ακριβότερο από το φυσικό αέριο το 2030, συμπεριλαμβανομένου του κόστους CO2.
Πιθανότητα 90% βλέπει η JP Morgan για αναβάθμιση της ελληνικής οικονομίας από τον οίκο Moody’s το 2024, ενώ δίνει 30% πιθανότητα αναβάθμισης από τους άλλους οίκους αξιολόγησης πιστοληπτικής ικανότητας. Σε έκθεσή της για τις πιθανές αλλαγές από τους οίκους αξιολόγησης τη νέα χρονιά σε όλη την ευρωζώνη, η αναβάθμιση της Ελλάδας έχει δεσπόζουσα θέση.
Γενικότερα, η JP Morgan εκτιμά ότι οι αλλαγές όσον αφορά στα κράτη μέλη της ευρωζώνης θα είναι περιορισμένες το 2024 μετά τις θετικές αξιολογήσεις πέρυσι με την Κύπρο, την Ελλάδα, την Ιρλανδία, την Πορτογαλία και την Αυστρία να επωφελούνται με βελτιωμένες προοπτικές ή και αναβαθμίσεις.
Η αμερικανική επενδυτική τράπεζα θεωρεί απίθανη μια υποβάθμιση της Ιταλίας σύμφωνα με το βασικό της σενάριο καθώς η κυβέρνηση της Giorgia Meloni θα διατηρήσει συνετή δημοσιονομική πολιτική. Η JP Morgan δίνει μεγάλη πιθανότητα αναβάθμισης της Ελλάδας από την Moody’s στην επενδυτική βαθμίδα και πιθανότητες άνω του 50% για περαιτέρω αναβαθμίσεις στην Κύπρο από S&P και Moody's, στην Ιρλανδία από τη Fitch και την Πορτoγαλία από τον οίκο S&P.
Απογοητευτικά νέα έρχονται από την Κίνα για όσους βλέπουν στο «πράσινο υδρογόνο» την λύση των ενεργειακών προβλημάτων του πλανήτη. Μία ανακοίνωση της μεγάλης κινεζικής - υπό κρατικό έλεγχο - πετρελαϊκής εταιρείας Sinopec (0386 Hong Kong) έδωσε μία σαφή εικόνα των προβλημάτων που αντιμετωπίζει η προσπάθεια ανάπτυξης του τομέα του πράσινου υδρογόνου. Όπως ξέρουμε, το πράσινο υδρογόνο είναι το υδρογόνο που παράγεται με την μέθοδο της ηλεκτρόλυσης του νερού όταν η ενέργεια που χρησιμοποιείται προέρχεται από ανανεώσιμες πηγές.
Η ανάπτυξη της βιομηχανίας πράσινου υδρογόνου προωθείται σε όλο τον κόσμο με σημαντική βοήθεια από πολλά κράτη με την μορφή επιδοτήσεων και φορολογικών διευκολύνσεων. Όπως φαίνεται όμως αυτά δεν είναι αρκετά. Την προηγούμενη εβδομάδα η εταιρεία ανακοίνωσε πως οι εγκαταστάσεις παραγωγής πράσινου υδρογόνου στην περιοχή Kuqa της κινεζικής επαρχίας Xinjiang θα καταφέρουν να λειτουργήσουν σε πλήρη δυναμικότητα το τελευταίο τρίμηνο του 2025.
Ο αρχικός σχεδιασμός προέβλεπε πως αυτός ο στόχος θα μπορούσε να επιτευχθεί λίγο μετά την έναρξη της λειτουργίας του εργοστασίου. Το εργοστάσιο εγκαινιάστηκε τον περασμένο Ιούνιο αλλά τα πράγματα δεν είναι τελικά τόσο εύκολα. Σύμφωνα με τις ανακοινώσεις της Sinopec και τις εκτιμήσεις του Bloomberg ένα πλήθος τεχνικών προβλημάτων δεν επιτρέπει την γρήγορη αύξηση της παραγωγής.
Ένα από τα βασικότερα ζητήματα είναι αυτό της αδυναμίας των συστημάτων ηλεκτρόλυσης να δουλέψουν ομαλά λόγω του ότι το ηλεκτρικό ρεύμα με το οποίο τροφοδοτούνται δεν είναι όσο σταθερό χρειάζεται. Η πηγή της ηλεκτρικής ενέργειας που χρησιμοποιεί το εργοστάσιο στην Kuqa είναι τα φωτοβολταϊκά συστήματα που έχουν εγκαταστήσει εταιρείες όπως ο κινεζικός κολοσσός Longi Green Energy Technology (601012 Shenzhen).
Στο Bloomberg διαβάζουμε πως η Longi υπερασπίστηκε τις επιδόσεις των δικών της μηχανημάτων αναφέροντας πως τις ημέρες που η ηλιακή ενέργεια δεν είναι αρκετή (δηλαδή όταν υπάρχουν σύννεφα) είναι απαραίτητη η διακοπή λειτουργίας ορισμένων εγκαταστάσεων ηλεκτρόλυσης για λόγους ασφαλείας και καλύτερης λειτουργίας των υπολοίπων. Δεν μπορούμε να γνωρίζουμε τις πραγματικές αιτίες των τεχνικών προβλημάτων ούτε μπορούμε να αποκλείσουμε την πιθανότητα να επιλυθούν πιο γρήγορα απ’ όσο μας είπε η Sinopec.
Είναι όμως βέβαιο πως τα σχέδια της Sinopec για την τροφοδοσία με ενέργεια ενός μεγάλου εργοστασίου πετροχημικών με το πράσινο υδρογόνο της Kuqa έχουν βγει εκτός χρονοδιαγράμματος. Όπως αναφερόταν σε προηγούμενες ανακοινώσεις της επιχείρησης, το πράσινο υδρογόνο από τις εγκαταστάσεις στην Kuqa θα αντικαταστήσει το φυσικό αέριο και τα ορυκτά καύσιμα που αποτελούν τώρα την πηγή ενέργειας του εργοστασίου Sinopec Tahe Petrochemical.
Πέρα από την απογοήτευση των υπεύθυνων της Sinopec και πιθανώς και της κινεζικής ηγεσίας, η σημαντική καθυστέρηση της λειτουργίας σε πλήρη δυναμικότητα των εγκαταστάσεων παραγωγής πράσινου υδρογόνου στην Kuqa είναι ένα ξεκάθαρα αρνητικό νέο σε παγκόσμιο επίπεδο, καθώς πρόκειται για το μεγαλύτερο εν λειτουργία project παραγωγής πράσινου υδρογόνου στον κόσμο, με δυναμικότητα 20.000 τόνων ετησίως.
Ο προβληματισμός μεγαλώνει καθώς και το αμέσως επόμενο τέτοιο εργοστάσιο βρίσκεται στην Κίνα, όπως και τα επόμενα αντίστοιχα project της Sinopec, ακόμα μεγαλύτερα από αυτό της Kuqa. Ποιος μπορεί να είναι σίγουρος πως δεν θα εμφανιστούν παρόμοια προβλήματα και στα υπόλοιπα μεγαλεπήβολα κινεζικά σχέδια στον τομέα του πράσινου υδρογόνου.
Αποποίηση Ευθύνης
Το υλικό αυτό παρέχεται για πληροφοριακούς και μόνο σκοπούς. Σε καμιά περίπτωση δεν πρέπει να εκληφθεί ως προσφορά, συμβουλή ή προτροπή για την αγορά ή πώληση των αναφερόμενων προϊόντων. Παρόλο που οι πληροφορίες που περιέχονται βασίζονται σε πηγές που θεωρούνται αξιόπιστες, ουδεμία διασφάλιση δίνεται ότι είναι πλήρεις ή ακριβείς και δεν θα πρέπει να εκλαμβάνονται ως τέτοιες.