Να σκιαγραφήσει την κατάσταση την επομένη της επίθεσης του Ισραήλ στο Ιράν επιχειρεί το BBC, θέτοντας ως βασικό ερώτημα το κατά πόσο το Ιράν θα επιλέξει να απαντήσει ή όχι στις ισραηλινές επιδρομές.
Intense Air Defense Activity including Surface-to-Air Missiles and Anti-Aircraft Guns seen over Tehran, as Israeli Strikes against Iranian Military Targets continue. pic.twitter.com/weNWlKjL87
— OSINTdefender (@sentdefender) October 26, 2024
Όπως γράφει ο Jeremy Bowen, ανταποκριτής του βρετανικού δικτύου από την Ιερουσαλήμ, οι ισραηλινές επιθέσεις σε στρατιωτικούς στόχους του Ιράν ήταν αναμενόμενες, δεδομένου ότι το Ιράν είχε επιτεθεί με βαλλιστικούς πυραύλους την 1η Οκτωβρίου.
Ο Αμερικανός πρόεδρος Τζο Μπάιντεν ζήτησε από τον Ισραηλινό πρωθυπουργό, Μπενιαμίν Νετανιάχου, να περιορίσει τα πλήγματα σε στρατιωτικούς στόχους και να αποφύγει επιθέσεις σε πυρηνικές, πετρελαϊκές και ενεργειακές εγκαταστάσεις του Ιράν. Σε αυτή την περίπτωση, ο Νετανιάχου, φαίνεται πως ακολούθησε τη συμβουλή του Αμερικανού προέδρου, με την ελπίδα οι στοχευμένες επιθέσεις να αποτρέψουν περαιτέρω κλιμάκωση από το Ιράν.
Ωστόσο, η δυναμική των διαδοχικών επιθέσεων και αντιποίνων δημιουργεί ανησυχίες, καθώς οι χώρες πιστεύουν ότι μια μη ανταπόκριση θα θεωρηθεί αδυναμία από την πλευρά του Ιράν. Αυτή η αλυσιδωτή κλιμάκωση μπορεί να οδηγήσει σε μεγαλύτερη ένταση και να πυροδοτήσει ευρύτερη σύγκρουση.
Αυτή τη στιγμή, το Ισραήλ προχωρά και σε μια μεγάλη επιθετική εκστρατεία στον βόρειο τομέα της Γάζας, με τη διεθνή κοινότητα να εκφράζει έντονη ανησυχία.
Η συγκυρία των επιθέσεων του Ισραήλ στο Ιράν εγείρει ερωτήματα σχετικά με το αν είχαν στόχο να αποσπάσουν τη διεθνή προσοχή από την επιχείρηση στη Γάζα. Παρά τις υποθέσεις, είναι δύσκολο να εξακριβωθεί η σκοπιμότητα πίσω από τη στρατηγική του Ισραήλ σε αυτό το στάδιο. Εντούτοις, το γεγονός ότι οι δύο κρίσεις εξελίσσονται παράλληλα αυξάνει τις προκλήσεις για την ειρήνη και τη σταθερότητα στην περιοχή, σύμφωνα με το BBC.
Ποια ήταν η κλίμακα των επιθέσεων;
Η έκταση των επιθέσεων - και οι ζημιές που προκλήθηκαν - παραμένουν ασαφείς σε αυτό το στάδιο. Οι IDF δήλωσαν ότι χτυπήθηκαν στόχοι που περιλαμβάνουν εγκαταστάσεις κατασκευής πυραύλων, πυραύλους εδάφους - αέρος και άλλες στρατιωτικές εγκαταστάσεις.
In response to months of continuous attacks from the regime in Iran against the State of Israel—right now the Israel Defense Forces is conducting precise strikes on military targets in Iran.
— Israel Defense Forces (@IDF) October 25, 2024
The regime in Iran and its proxies in the region have been relentlessly attacking… pic.twitter.com/OcHUy7nQvN
Ο ιρανικός στρατός επιβεβαίωσε ότι δύο στρατιώτες έχασαν τη ζωή τους «κατά τη μάχη με βλήματα». Οι ιρανικές αρχές δήλωσαν ότι στοχοθετήθηκαν εγκαταστάσεις στις επαρχίες Τεχεράνη, Χουζεστάν και Ιλάμ. Η αεράμυνα της χώρας δήλωσε ότι «αναχαίτισε με επιτυχία» τις επιθέσεις, αλλά ότι «ορισμένες περιοχές υπέστησαν περιορισμένες ζημιές».
Ανώτερος αξιωματούχος της αμερικανικής κυβέρνησης δήλωσε ότι οι επιθέσεις δεν περιλάμβαναν ιρανικές πετρελαϊκές υποδομές ή πυρηνικές εγκαταστάσεις, στόχους που ο πρόεδρος Τζο Μπάιντεν είχε προτρέψει το Ισραήλ να μην πλήξει.
Τα συριακά κρατικά μέσα ενημέρωσης ανέφεραν επίσης πλήγματα σε στρατιωτικές εγκαταστάσεις στην κεντρική και τη νότια Συρία, αν και το Ισραήλ δεν επιβεβαίωσε ότι έπληξε τη χώρα.
Τι θα συμβεί στη συνέχεια;
Οι πρώτες ενδείξεις δείχνουν ότι η επίθεση αυτή δεν ήταν τόσο σοβαρή όσο φοβόντουσαν κάποιοι. Το αμερικανικό πρακτορείο Axios ανέφερε ότι πριν από τις επιθέσεις, το Ισραήλ έστειλε στο Ιράν ένα μήνυμα που αποκάλυπτε ορισμένες λεπτομέρειες σχετικά με την επίθεση και προειδοποιούσε την Τεχεράνη να μην απαντήσει.
Αυτό θα μπορούσε να είναι ένα σημάδι ότι το Ισραήλ δεν θέλει να κλιμακώσει περαιτέρω την κατάσταση - τουλάχιστον προς το παρόν. «Είμαστε επικεντρωμένοι στους πολεμικούς μας στόχους στη Λωρίδα της Γάζας και στον Λίβανο. Το Ιράν είναι αυτό που συνεχίζει να πιέζει για μια ευρύτερη περιφερειακή κλιμάκωση», ανέφεραν οι IDF σε ανακοίνωσή τους.
Ένας ανώτερος αξιωματούχος των ΗΠΑ δήλωσε ότι «αυτό θα πρέπει να είναι το τέλος αυτής της άμεσης ανταλλαγής πυρών μεταξύ του Ισραήλ και του Ιράν».
Η αντίδραση στο Ιράν, μέχρι στιγμής, ήταν περιορισμένη. Πηγή που επικαλείται το πρακτορείο ειδήσεων Tasnim, το οποίο συνδέεται με το IRGC του Ιράν, δήλωσε: «Το Ιράν επιφυλάσσεται του δικαιώματός του να απαντήσει σε οποιαδήποτε επίθεση και δεν υπάρχει καμία αμφιβολία ότι το Ισραήλ θα λάβει ανάλογη απάντηση σε οποιαδήποτε ενέργεια».
Μια αναδρομή στις σχέσεις Ισραήλ - Ιράν
Το Ιράν είναι ο κύριος υποστηρικτής μιας σειράς ομάδων σε όλη τη Μέση Ανατολή - που συχνά περιγράφονται ως ομάδες πληρεξουσίων - οι οποίες είναι εχθρικές προς το Ισραήλ, συμπεριλαμβανομένης της Χαμάς και της Χεζμπολάχ, με τις οποίες το Ισραήλ βρίσκεται σήμερα σε πόλεμο.
Τον Απρίλιο, το Ιράν εξαπέλυσε την πρώτη του άμεση επίθεση κατά του Ισραήλ, με περίπου 300 πυραύλους και μη επανδρωμένα αεροσκάφη, σε αντίποινα για μια ισραηλινή αεροπορική επιδρομή σε ένα συγκρότημα της ιρανικής πρεσβείας στη Συρία που σκότωσε αρκετούς κορυφαίους διοικητές του Σώματος των Φρουρών της Επανάστασης του Ιράν (IRGC).
Το Ισραήλ απάντησε με ένα «περιορισμένο» πλήγμα σε ένα σύστημα αντιπυραυλικής άμυνας στην ιρανική περιοχή Ισφαχάν.
Στη συνέχεια, τον Ιούλιο, το Ισραήλ σκότωσε έναν κορυφαίο διοικητή της Χεζμπολάχ σε αεροπορική επιδρομή στη Βηρυτό. Την επόμενη ημέρα, ο πολιτικός επικεφαλής της Χαμάς Ισμαήλ Χανίγια σκοτώθηκε σε έκρηξη στην Τεχεράνη. Το Ιράν κατηγόρησε το Ισραήλ, αν και το Ισραήλ δεν σχολίασε.
Στα τέλη Σεπτεμβρίου, το Ισραήλ εξουδετέρωσε τον αρχηγό της Χεζμπολάχ Χασάν Νασράλα στη Βηρυτό και τον ταξίαρχο Αμπάς Νιλφορουσάν, υψηλόβαθμο Ιρανό αξιωματούχο.
Την 1η Οκτωβρίου, το Ιράν εκτόξευσε 200 βαλλιστικούς πυραύλους εναντίον του Ισραήλ, κάτι που, όπως είπε, ήταν απάντηση στους θανάτους του Χανίγια και του Νασράλα.
Το Ισραήλ έστειλε μήνυμα στο Ιράν πριν από την επίθεση
Πριν από την επίθεση, τα ισραηλινά μέσα ενημέρωσης ανέφεραν ότι το Ισραήλ, μέσω τρίτου, είχε στείλει μήνυμα στο Ιράν καλώντας το να μην προβεί σε αντίποινα.
Οι επιθέσεις της 1ης Οκτωβρίου από το Ιράν στο Ισραήλ και τα σημερινά πλήγματα του Ισραήλ στο Ιράν υποδηλώνουν ότι καμία από τις δύο χώρες δεν επιδιώκει έναν πόλεμο πλήρους κλίμακας, ενώ και οι δύο λαμβάνουν μέτρα για να ελαχιστοποιήσουν τις απώλειες. Οι πετρελαϊκές και πυρηνικές εγκαταστάσεις του Ιράν, για παράδειγμα, αποφεύχθηκαν σκόπιμα στα χτυπήματα.
Ο ισραηλινός στρατιωτικός εκπρόσωπος Ντάνιελ Χαγκάρι υποστήριξε ότι οι στόχοι περιλάμβαναν εγκαταστάσεις παραγωγής πυραύλων, θέσεις πυραύλων εδάφους-αέρος και συστήματα αεράμυνας, προσθέτοντας ότι «το Ισραήλ έχει πλέον μεγαλύτερη ευελιξία στον αέρα πάνω από το Ιράν». Η εστίαση, όπως φαίνεται, είναι περισσότερο στην επίδειξη της στρατιωτικής εμβέλειας παρά στην πρόκληση σοβαρών ζημιών.
Τα ιρανικά κρατικά μέσα ενημέρωσης ισχυρίζονται ότι το Ισραήλ υπερβάλλει για την κλίμακα των σημερινών χτυπημάτων σε ευαίσθητες τοποθεσίες. Τον Απρίλιο, η ιρανική κυβέρνηση αρνήθηκε μια επίθεση με στόχο την ιρανική αεράμυνα κοντά στο Ισφαχάν, αλλά την περασμένη εβδομάδα, ο στρατηγός Τζαφαρί, πρώην διοικητής των Φρουρών της Επανάστασης, παραδέχθηκε ότι πραγματοποιήθηκε, αν και ελαχιστοποίησε τις επιπτώσεις της.
Τις επόμενες ημέρες, πολλοί στο Ισραήλ και στο Ιράν θα κρατούν την αναπνοή τους για να δουν αν το Ιράν θα ανταποδώσει - αν το Ιράν θα απέχει από την απάντηση, όπως έκανε μετά το περιστατικό στο Ισφαχάν, ή θα επιλέξει μια διαφορετική πορεία δράσης.
