Στα άκρα οδηγείται η κόντρα ανάμεσα σε Δημοκρατικούς και Ρεπουμπλικάνους μετά και την απόρριψη του σχεδίου του εκλεγμένου προέδρου Ντόναλντ Τραμπ, για τη χρηματοδότηση των επιχειρήσεων και την αναστολή του ανώτατου ορίου του αμερικανικού χρέους από τη Βουλή των Αντιπροσώπων. Κρίσιμη η αποψινή συνεδρίαση υπό το φόβο μιας πιθανής διακοπής λειτουργίας της κυβέρνησης (shutdown).
Σύμφωνα με το Associated Press, η Βουλή των Αντιπροσώπων στις ΗΠΑ απέρριψε με μεγάλη πλειοψηφία το νέο σχέδιο του εκλεγμένου προέδρου Ντόναλντ Τραμπ την Πέμπτη για τη χρηματοδότηση των επιχειρήσεων και την αναστολή του ανώτατου ορίου του αμερικανικού χρέους, καθώς οι Δημοκρατικοί και δεκάδες Ρεπουμπλικάνοι αρνήθηκαν να ικανοποιήσουν τα αιφνίδια αιτήματά του.
Σε μια εσπευσμένα συγκληθείσα βραδινή ψηφοφορία που διακόπηκε από οργισμένα ξεσπάσματα για την κρίση, οι βουλευτές δεν κατάφεραν να φτάσουν το όριο των δύο τρίτων που απαιτείται για την έγκριση - αλλά ο πρόεδρος της Βουλής των Αντιπροσώπων Μάικ Τζόνσον εμφανίστηκε αποφασισμένος να το επανεξετάσει, πριν από την προθεσμία που λήγει τα μεσάνυχτα της Παρασκευής.
«Θα ανασυνταχθούμε και θα βρούμε μια άλλη λύση, οπότε μείνετε συντονισμένοι», δήλωσε ο Τζόνσον μετά την ψηφοφορία. Το μαζεμένο σχέδιο δεν συγκέντρωσε καν την πλειοψηφία, με το νομοσχέδιο να αποτυγχάνει με ψήφους 174 υπέρ έναντι 235 κατά.
Το αποτέλεσμα αποδείχθηκε μια τεράστια οπισθοδρόμηση για τον Τραμπ και τον δισεκατομμυριούχο σύμμαχό του, Ίλον Μασκ, οι οποίοι ξεσπάθωσαν εναντίον του διακομματικού συμβιβασμού του Τζόνσον, στον οποίο είχαν καταλήξει νωρίτερα Ρεπουμπλικάνοι και Δημοκρατικοί για να αποτρέψουν το κλείσιμο της κυβέρνησης τα Χριστούγεννα.
Παρέχει δε μια πρόγευση των αναταράξεων που θα ακολουθήσουν όταν ο Τραμπ επιστρέψει στον Λευκό Οίκο με τον έλεγχο της Βουλής και της Γερουσίας από τους Ρεπουμπλικάνους. Υπενθυμίζεται ότι κατά τη διάρκεια της πρώτης θητείας του, ο Τραμπ οδήγησε τους Ρεπουμπλικανούς στο μακρύτερο κυβερνητικό shutdown στην ιστορία κατά την περίοδο των Χριστουγέννων του 2018 και διέκοψε τις γιορτές του 2020, καταποντίζοντας ένα διακομματικό νομοσχέδιο για την ανακούφιση από το COVID και αναγκάζοντας σε επανάληψη.
Το παρασκήνιο της ρήξης
Λίγες ώρες νωρίτερα την Πέμπτη, ο Τραμπ ανακοίνωσε «ΕΠΙΤΥΧΙΑ στην Ουάσινγκτον!» για την επίτευξη του νέου πακέτου, το οποίο θα διατηρήσει την κυβέρνηση σε λειτουργία για τρεις ακόμη μήνες, θα προσθέσει 100,4 δισεκατομμύρια δολάρια σε βοήθεια για καταστροφές, μεταξύ άλλων για τις πολιτείες που επλήγησαν από τυφώνες, και θα επιτρέψει μεγαλύτερο δανεισμό έως τις 30 Ιανουαρίου 2027.
«Ο πρόεδρος Μάικ Τζόνσον και η Βουλή των Αντιπροσώπων κατέληξαν σε μια πολύ καλή συμφωνία», έγραψε ο Τραμπ.
Αλλά οι Ρεπουμπλικάνοι, οι οποίοι είχαν περάσει 24 ώρες διαπραγματευόμενοι σε μεγάλο βαθμό με τον εαυτό τους για να κόψουν τα εξτρά που αντιτάχθηκαν οι συντηρητικοί και να καταλήξουν στο νέο σχέδιο, προσέκρουσαν σε τοίχο αντίστασης από τους Δημοκρατικούς, οι οποίοι δεν βιάζονταν να ικανοποιήσουν τις απαιτήσεις του Τραμπ - ή του Μασκ.
Ο ηγέτης των Δημοκρατικών στη Βουλή των Αντιπροσώπων, Χακίμ Τζέφρις, δήλωσε ότι οι Δημοκρατικοί εμμένουν στην αρχική συμφωνία με τον Τζόνσον και χαρακτήρισε τη νέα «γελοία».
«Δεν είναι μια σοβαρή πρόταση», δήλωσε ο Τζέφρις καθώς πήγαινε στη δική του κλειστή συνεδρίαση της ομάδας των Δημοκρατικών. Στο εσωτερικό, οι Δημοκρατικοί φώναζαν «Διάολε, όχι! [Δεν πρόκειται να εγκρίνουμε κάτι τέτοιο]».
Όλη την ημέρα, ο Τζόνσον πάλευε να βρει τρόπο να ικανοποιήσει τις σχεδόν αδύνατες απαιτήσεις του Τραμπ, ενώ οι ομοσπονδιακές υπηρεσίες καλούνται να προετοιμαστούν για να κλείσουν τις εργασίες τους.
Η νέα πρόταση περιόρισε το νομοσχέδιο των 1.500 σελίδων σε 116 σελίδες και απέσυρε μια σειρά από πρόσθετα στοιχεία - κυρίως την πρώτη αύξηση μισθών για τους νομοθέτες εδώ και περισσότερο από μια δεκαετία, η οποία θα μπορούσε να επιτρέψει αύξηση έως και 3,8%. Αυτό προκάλεσε ιδιαίτερη περιφρόνηση, καθώς ο Μασκ έστρεψε τον στρατό του στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης εναντίον του νομοσχεδίου.
Ο Τραμπ δήλωσε νωρίς την Πέμπτη ότι ο Τζόνσον θα παραμείνει «εύκολα πρόεδρος» για το επόμενο Κογκρέσο, εάν «ενεργήσει αποφασιστικά και σκληρά» για να παρουσιάσει ένα νέο σχέδιο για την αύξηση και του ορίου του χρέους, ένα εκπληκτικό αίτημα λίγο πριν από τις διακοπές των Χριστουγέννων που έχει βάλει τον ταλαιπωρημένο πρόεδρο σε δύσκολη θέση.
Και αν όχι, ο εκλεγμένος πρόεδρος προειδοποίησε για τα προβλήματα που περιμένουν τον Τζόνσον και τους Ρεπουμπλικάνους στο Κογκρέσο.
«Οποιοσδήποτε υποστηρίζει ένα νομοσχέδιο που δεν φροντίζει για την κινούμενη άμμο των Δημοκρατικών, γνωστή ως όριο χρέους, θα πρέπει να τεθεί σε προτεραιότητα και να ξεφορτωθεί το συντομότερο δυνατό», δήλωσε ο Τραμπ στο Fox News Digital.
Ο Μασκ και ο εκλεγμένος αντιπρόεδρος Τζέι Ντι Βανς επιχείρησαν να κατηγορήσουν τους Δημοκρατικούς, αν και οι Ρεπουμπλικάνοι της βάσης βοήθησαν να βυθιστεί το σχέδιο του Τραμπ.
«Ζήτησαν να κλείσει το πρόγραμμα», είπε ο Βανς για τους Δημοκρατικούς. «Αυτό ακριβώς θα πάρουν».
Η «σφήνα» του Ίλον Μασκ
Για τον Τζόνσον, ο οποίος αντιμετωπίζει τα δικά του προβλήματα ενόψει της ψηφοφορίας της 3ης Ιανουαρίου στη Βουλή των Αντιπροσώπων για την παραμονή του ως πρόεδρος, οι απαιτήσεις του Τραμπ τον άφησαν σοβαρά αποδυναμωμένο, αναγκασμένο να εγκαταλείψει τον λόγο του με τους Δημοκρατικούς και να εργαστεί μέχρι τη νύχτα για να μεσολαβήσει για τη νέα προσέγγιση.
Οι σύμμαχοι του Τραμπ έριξαν ακόμη και την τραβηγμένη ιδέα να δώσουν στον Μασκ το σφυρί του προέδρου, καθώς ο πρόεδρος δεν είναι υποχρεωμένος να είναι μέλος του Κογκρέσου. Μάλιστα, η βουλευτής Μάρτζορι Τέιλορ Γκριν ανάρτησε ότι είναι «ανοιχτή» στην ιδέα.
Οι Δημοκρατικοί ήταν εκτός εαυτού, θεωρώντας ότι αυτό αποτελεί την κατάλληλη κατάληξη μετά από μία από τις πιο αντιπαραγωγικές συνεδρίες του Κογκρέσου στη σύγχρονη εποχή.
«Εδώ βρισκόμαστε για άλλη μια φορά στο χάος», δήλωσε η επικεφαλής των Δημοκρατικών στη Βουλή των Αντιπροσώπων Κάθριν Κλαρκ, η οποία περιέγραψε λεπτομερώς τη ζημιά που θα προκαλούσε στους Αμερικανούς ένα κλείσιμο της κυβέρνησης. «Και για ποιο λόγο; Επειδή ο Έλον Μασκ, ένας μη εκλεγμένος άνθρωπος, είπε: «Δεν κάνουμε αυτή τη συμφωνία και ο Ντόναλντ Τραμπ ακολούθησε»».
Κατά την αποχώρησή του από το Καπιτώλιο, ο ηγέτης της πλειοψηφίας της Γερουσίας Τσακ Σούμερ δήλωσε: «Τώρα είναι καιρός να επιστρέψουμε στη διακομματική συμφωνία».
Η συζήτηση στην αίθουσα της Βουλής των Αντιπροσώπων ήταν ιδιαίτερα, καθώς οι βουλευτές κατηγορούσαν ο ένας τον άλλον για το χάος.
Κάποια στιγμή, ο βουλευτής Μαρκ Μολινάρο, ο οποίος προήδρευε, χτύπησε το σφυρί του προέδρου με τέτοια δύναμη που έσπασε.
Και εσωκομματικές βολές κατά του Τραμπ
Το διακύβευμα δεν θα μπορούσε να είναι μεγαλύτερο: Ο Τραμπ στράφηκε δημοσίως εναντίον όσων του αντιτάχθηκαν.
Ένας σκληροπυρηνικός Ρεπουμπλικάνος, ο βουλευτής Τσιπ Ρόι από το Τέξας, προκάλεσε την οργή του Τραμπ επειδή αρνήθηκε να συμφωνήσει με το σχέδιο. Ο Ρόι με τη σειρά του είπε στους δικούς του συναδέλφους του από το Ρεπουμπλικανικό Κόμμα ότι δεν είχαν κανένα αυτοσεβασμό για τη συσσώρευση του δημοσίου χρέους των ΗΠΑ.
«Είναι ντροπή!» βροντοφώναξε ο Ρόι, στεκόμενος στη δημοκρατική πλευρά του διαδρόμου και δείχνοντας τους Ρεπουμπλικάνους συναδέλφους του.
Το μειωμένο πακέτο περιλαμβάνει ομοσπονδιακά κονδύλια για την ανοικοδόμηση της κατεστραμμένης γέφυρας Key Bridge της Βαλτιμόρης, αλλά απέρριψε μια ξεχωριστή μεταβίβαση γης που θα μπορούσε να ανοίξει το δρόμο για ένα νέο γήπεδο ποδοσφαίρου των Washington Commanders.
Εγκαταλείπεται ένας μακρύς κατάλογος άλλων διακομματικών νομοσχεδίων που είχαν υποστήριξη, καθώς οι νομοθέτες και των δύο κομμάτων προσπαθούν να ολοκληρώσουν τις εργασίες για το έτος. Παρατείνει τα κυβερνητικά κονδύλια μέχρι τις 14 Μαρτίου.
Η προσθήκη μιας αύξησης του ανώτατου ορίου χρέους σε αυτό που ήταν ένα διακομματικό πακέτο αποτελεί ανασταλτικό παράγοντα για τους Ρεπουμπλικάνους που θέλουν να μειώσουν την κυβέρνηση και συνήθως καταψηφίζουν περισσότερο δανεισμό. Σχεδόν τρεις δωδεκάδες Ρεπουμπλικάνοι το καταψήφισαν.
Ενώ οι Δημοκρατικοί έχουν διατυπώσει στο παρελθόν τις δικές τους ιδέες για την άρση ή ακόμη και την κατάργηση των ανώτατων ορίων χρέους -το είχε προτείνει η γερουσιαστής Ελίζαμπεθ Γουόρεν-, δεν φαίνεται να έχουν διάθεση διαπραγμάτευσης για να σώσουν τον Τζόνσον από τον Τραμπ -ακόμη και πριν ο εκλεγμένος πρόεδρος ορκιστεί στο αξίωμα.
Το σημερινό όριο χρέους λήγει την 1η Ιανουαρίου 2025 και ο Τραμπ θέλει το πρόβλημα να φύγει από το τραπέζι πριν μπει στον Λευκό Οίκο.
Ο Μασκ, στη νέα του εξόρμηση στην πολιτική, ηγήθηκε της επίθεσης. Ο πλουσιότερος άνθρωπος στον κόσμο χρησιμοποίησε την πλατφόρμα κοινωνικής δικτύωσης X για να ενισχύσει την αναταραχή και οι νομοθέτες του Ρεπουμπλικανικού Κόμματος πολιορκήθηκαν με τηλεφωνήματα στα γραφεία τους που τους έλεγαν να αντιταχθούν στο σχέδιο.
Ο αντιπρόσωπος Steve Womack, ένας Ρεπουμπλικάνος του Αρκάνσας και ανώτερος αρμόδιος για τα κονδύλια, δήλωσε ότι η κατάρρευση του διακομματικού νομοσχεδίου σηματοδοτεί το τι μέλλει γενέσθαι το νέο έτος, «μάλλον θα είναι ένα καλό τρέιλερ αυτή τη στιγμή για το 119ο Κογκρέσο».
Το Γραφείο Διαχείρισης και Προϋπολογισμού του Λευκού Οίκου είχε παράσχει μια αρχική επικοινωνία στις υπηρεσίες σχετικά με τον πιθανό σχεδιασμό της διακοπής λειτουργίας την περασμένη εβδομάδα, σύμφωνα με αξιωματούχο της υπηρεσίας.
Ο Τζόνσον έφυγε από το Καπιτώλιο αργά το βράδυ της Πέμπτης με δύο μόνο λέξεις όταν ρωτήθηκε για την πορεία προς τα εμπρός.
«Θα το δούμε», απάντησε.