Το Ανώτατο Δικαστήριο του Ηνωμένου Βασιλείου απέρριψε σήμερα το επιχείρημα της Σκωτίας, ότι η κυβέρνησή της μπορεί να εγκρίνει νομοθεσία που της επιτρέπει τη διεξαγωγή δεύτερου δημοψηφίσματος ανεξαρτησίας το επόμενο έτος, αφήνοντας έτσι τους εθνικιστές να αναζητούν άλλη οδό για μια νέα ψηφοφορία.
Το Δικαστήριο αποφάνθηκε ότι η Σκωτία δεν μπορεί να διεξαγάγει δημοψήφισμα ανεξαρτησίας το επόμενο έτος χωρίς την έγκριση της βρετανικής κυβέρνησης.
Σε δημοψήφισμα το 2014, οι Σκωτσέζοι ψήφισαν 55%-45% υπέρ της παραμονής στο Ηνωμένο Βασίλειο, αλλά το κίνημα ανεξαρτησίας υποστηρίζει ότι η ψήφος υπέρ της αποχώρησης του Ηνωμένου Βασιλείου από την Ευρωπαϊκή Ένωση δύο χρόνια αργότερα άλλαξε τα πάντα.
Η εθνικιστική κυβέρνηση της Σκωτίας με επικεφαλής τη Νίκολα Στέρτζον είχε ξεκινήσει εκστρατεία για την ανεξαρτησία της χώρας δηλώνοντας πως θα ήθελε να διεξαγάγει δεύτερη ψηφοφορία το επόμενο έτος.
Μπορεί πλέον η Στέρτζον να διεξαγάγει νέο δημοψήφισμα;
Η Ένωση
Τα έθνη της Βρετανίας μοιράζονται τον ίδιο μονάρχη από το 1603, όταν ο βασιλιάς Ιάκωβος ΣΤ' της Σκωτίας έγινε Ιάκωβος Α' της Αγγλίας. Το 1707, μια επίσημη ένωση δημιούργησε το Βασίλειο της Μεγάλης Βρετανίας.
Το Ηνωμένο Βασίλειο της Μεγάλης Βρετανίας και της Βόρειας Ιρλανδίας ενώνει την Αγγλία, τη Σκωτία, την Ουαλία και τη Βόρεια Ιρλανδία και έχει συνολικό πληθυσμό περίπου 68 εκατομμύρια, εκ των οποίων τα 5,5 εκατομμύρια είναι Σκωτσέζοι.
Το 1998, η τότε κυβέρνηση των Εργατικών ψήφισε τον νόμο της Σκωτίας που δημιούργησε το σκωτσέζικο κοινοβούλιο και απένειμε ορισμένες εξουσίες από το Γουέστμινστερ.
Ψηφοφορία μια φορά ανά γενιά
Και οι δύο πλευρές συμφώνησαν κατά το δημοψήφισμα του 2014 ότι θα έπρεπε να είναι μια δημοσκόπηση που θα πραγματοποιηθεί μία φορά σε μια γενιά. Ωστόσο, οι Σκωτσέζοι εθνικιστές λένε ότι το Brexit ωθεί σε νέες εξελίξεις οπότε θα πρέπει να τους επιτραπεί μια δεύτερη ψηφοφορία.
Ενώ το Ηνωμένο Βασίλειο στο σύνολό του ψήφισε υπέρ της αποχώρησης από την Ευρωπαϊκή Ένωση το 2016, μια σαφής πλειοψηφία στη Σκωτία ψήφισε υπέρ της παραμονής στο μπλοκ.
Οι υποστηρικτές της ανεξαρτησίας λένε ότι ένα από τα κύρια επιχειρήματα που προβλήθηκαν το 2014 από τους πολέμιους μιας διάλυσης ήταν ότι μια ανεξάρτητη Σκωτία δεν μπορούσε να ενταχθεί στην ΕΕ.
Το αριστερό, εθνικιστικό Εθνικό Κόμμα της Σκωτίας (SNP), το οποίο διευθύνει την αποκεντρωμένη συνέλευση της Σκωτίας από το 2007, υποστηρίζει επίσης ότι η κυβέρνηση του Ηνωμένου Βασιλείου έχει ακολουθήσει πολιτικές με τις οποίες διαφωνεί η συντριπτική πλειοψηφία των Σκωτσέζων.
Στις τελευταίες εθνικές εκλογές για το βρετανικό κοινοβούλιο το 2019, το SNP κέρδισε το 45% των ψήφων και 48 από τις 59 έδρες της Σκωτίας, ενώ το κυβερνών δεξιό Συντηρητικό Κόμμα της Βρετανίας κέρδισε μόλις έξι.
Κυβέρνηση υπό πίεση
Η Πρωθυπουργός της Σκωτίας Νίκολα Στέρτζον είχε πει ότι εάν έχανε τη δικαστική υπόθεση θα προσπαθούσε να μετατρέψει τις επόμενες γενικές εκλογές σε δύο χρόνια σε ένα δημοψήφισμα προκειμένου να εντείνει την πίεση στη βρετανική κυβέρνηση να δώσει άλλη ψήφο.
Ο Τζέιμς Μίτσελ, καθηγητής πολιτικής στο Πανεπιστήμιο του Εδιμβούργου, είπε ότι αυτό θα ήταν ένα «μεγάλο στοίχημα».
Εάν το SNP κέρδιζε περισσότερο από το 50% των ψήφων, τότε είναι ακόμα απίθανο η βρετανική κυβέρνηση να συμφωνήσει να διαπραγματευτεί μια νέα συμφωνία και θα είχε πολύ μικρή διεθνή υποστήριξη, όπως είπε.
Ωστόσο, εάν το SNP δεν καταφέρει να κερδίσει περισσότερες από τις μισές ψήφους, ίσως χρειαστεί να αποδεχτούν ότι οι ψηφοφόροι έχουν πάρει την απόφασή τους και το ζήτημα θα διευθετηθεί για μια γενιά, πρόσθεσε.
Μετεκλογικές συνεργασίες
Στις επόμενες γενικές εκλογές, εάν το Εργατικό Κόμμα της αντιπολίτευσης είναι το μεγαλύτερο κόμμα στο κοινοβούλιο, αλλά υπολείπεται της πλειοψηφίας, το SNP θα μπορούσε να υποστηρίξει μια κυβέρνηση μειοψηφίας για να του δοθεί ως αντάλλαγμα η άδεια να επιτρέψει στη Σκωτία να διεξαγάγει νέο δημοψήφισμα ανεξαρτησίας.
Οι Εργατικοί απέκλεισαν οποιαδήποτε συμφωνία με το SNP μετά τις επόμενες εκλογές που πρέπει να διεξαχθούν μέχρι τον Ιανουάριο του 2025, λέγοντας ότι αυτό το σενάριο συζητείται από πολιτικούς αντιπάλους για να βλάψει το κόμμα.
Ο Μάικλ Κίτινγκ, καθηγητής πολιτικής στο Πανεπιστήμιο του Αμπερντίν, είπε ότι μια τέτοια συμφωνία είναι απίθανη επειδή οι Εργατικοί «θα κατηγορηθούν ότι θέτουν σε κίνδυνο την ενότητα του Ηνωμένου Βασιλείου για βραχυπρόθεσμα κέρδη».
Δημοψήφισμα χωρίς έγκριση
Η Στέρτζεν είχε δηλώσει προηγουμένως ότι θα επιδιώξει να αποσχιστεί από το Ηνωμένο Βασίλειο μόνο μέσω ενός νομικά συμφωνημένου δημοψηφίσματος.
Έχει αντιμετωπίσει πιέσεις από ορισμένους εθνικιστές να εγκαταλείψει αυτή τη στρατηγική και να προκηρύξει δημοψήφισμα χωρίς την άδεια του βρετανικού κοινοβουλίου. Αλλά οι συνδικαλιστές θα μπορούσαν να μποϊκοτάρουν αυτή την ψηφοφορία και να ισχυριστούν ότι το αποτέλεσμα στερείται νομιμότητας.
Εάν το κίνημα ανεξαρτησίας διεξήγαγε δημοψήφισμα χωρίς τη συγκατάθεση της βρετανικής κυβέρνησης και είχε θετικό αποτέλεσμα, τότε, θα μπορούσε επίσης να αγωνιστεί για να κερδίσει τη διεθνή αναγνώριση.
Αυτό προσομοιάζει με την περίπτωση της Ισπανίας σχετικά με την Καταλονία πριν από τέσσερα χρόνια, όταν η περιφερειακή κυβέρνηση διεξήγαγε δημοψήφισμα ανεξαρτησίας, το οποίο η κεντρική κυβέρνηση είπε ότι ήταν παράνομο.
