Προβληματισμός επικρατεί στην ΕΕ μετά τις ευθείες βολές του αντιπροέδρου των ΗΠΑ, Τζέι Ντι Βανς, εναντίον των Βρυξελλών καθώς η Ουάσινγκτον επιδιώκει απευθείας συνομιλίες με τη Μόσχα για το τέλος του πολέμου στην Ουκρανία, ερήμην της Ευρώπης. Στο πλαίσιο αυτό, ο Μακρόν συγκαλεί έκτακτη Σύνοδο των Ευρωπαίων ηγετών στο Παρίσι, για να καθοριστεί μια κοινή στάση των 27 και να ενισχυθεί η ασφάλεια στη Γηραιά Ήπειρο.
Ποιοι συμμετέχουν στη Σύνοδο Κορυφής
Οι ηγέτες συναντώνται τη Δευτέρα (17/02), στη γαλλική πρωτεύουσα, ενώ η Ευρώπη βρίσκεται υπό πίεση. Αλλά τώρα καλείται να αφήσει στην άκρη τις πολιτικές διαφορές και τις εγχώριες οικονομικές ανησυχίες και να παρουσιάσει ένα ενιαίο μέτωπο σχετικά με τις δαπάνες για την ασφάλεια και το μέλλον της Ουκρανίας, συμπεριλαμβανομένης της πιθανής αποστολής στρατευμάτων εκεί, για να επιβάλει στον εαυτό της μια θέση στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων.
Αυτό σημειώνει το BBC σε δημοσίευμα του, βλέποντας ένα παράθυρο ευκαιρίας για τους ηγέτες της γηραιάς ηπείρου, καθώς η κυβέρνηση Τραμπ είναι σαφές ότι δεν είναι 100% σίγουρη για το τι θέλει να κάνει για την Ουκρανία. Η σύνοδος στο Παρίσι έχει στόχο να δώσει στην Ουάσιγκτον αυτά που επιθυμεί για να υπολογίσει την Ευρώπη ξανά ως έναν πολύτιμο εταίρο.
Ξεκινώντας αυτή την προσπάθεια, οι ηγέτες καλούνται στη γαλλική πρωτεύουσα να καταλήξουν για δύο σημαντικά ζητήματα που ζήτησε ο Αμερικανός πρόεδρος: Η Ευρώπη να δαπανήσει και να κάνει περισσότερα για την άμυνά της και να στείλει στρατεύματα στην Ουκρανία μετά την κατάπαυση του πυρός.
Οι Ευρωπαίοι ηγέτες επιμένουν ότι το Κίεβο θα πρέπει να συμμετέχει άμεσα και στις συνομιλίες για την κατάπαυση του πυρός. Όμως, για την Ευρώπη πρόκειται για ακόμη περισσότερα από αυτό. Η γηραιά ήπειρος βασίζεται σε μια ομπρέλα ασφαλείας που παρέχουν οι ΗΠΑ από τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο. Πλέον υπάρχει ο φόβος ότι τα παζάρια της Ρωσίας και των ΗΠΑ γύρω από την Ουκρανία θα μπορούσαν να καταλήξουν να αλλάξουν την αρχιτεκτονική ασφαλείας της ηπείρου τους.
Ο Πούτιν δυσανασχετεί ιστορικά με την εξάπλωση του ΝΑΤΟ προς τα ανατολικά. Οι Ρώσοι γείτονες - οι μικροσκοπικές, πρώην σοβιετικές χώρες της Βαλτικής και επίσης η Πολωνία - αισθάνονται τώρα ιδιαίτερα εκτεθειμένοι σημειώνεται στο δημοσίευμα του BBC.
Σύμφωνα με το BBC, στη σύνοδο συμμετέχουν τα κράτη που έχουν στρατιωτικό βάρος: το Ηνωμένο Βασίλειο, η Γαλλία, η Γερμανία, η Ιταλία, η Πολωνία, η Ισπανία και η Δανία, η οποία αναμένεται να εκπροσωπήσει τις χώρες της Βαλτικής και της Σκανδιναβίας, καθώς και ο πρόεδρος του Συμβουλίου της ΕΕ και ο Γενικός Γραμματέας του ΝΑΤΟ, Μαρκ Ρούτε. Παράλληλα, στη Σύνοδο θα συμμετάσχει και η πρόεδρος της Κομισιόν, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν. Άλλες χώρες θα έχουν, σύμφωνα με πληροφορίες, μεταγενέστερες, επακόλουθες συναντήσεις.
Πάντως, όπως αναφέρει η ίδια πηγή, ακόμη και στη μικρή συνάντηση του Παρισιού θα είναι δύσκολο, αν όχι αδύνατο, να συμφωνηθούν συγκεκριμένες αυξήσεις των αμυντικών δαπανών. Η Πολωνία σχεδιάζει να δαπανήσει το 4,47% του ΑΕΠ της για την άμυνα το 2025. Το Ηνωμένο Βασίλειο αγωνίζεται προς το 2,5% του ΑΕΠ του και δεν το έχει φτάσει ακόμη. Αλλά οι ηγέτες μπορούν να δεσμευτούν ότι θα συντονίζονται καλύτερα, θα δαπανούν περισσότερα στο πλαίσιο του ΝΑΤΟ και θα επωμιστούν το μεγαλύτερο μέρος της μεταπολεμικής ανοικοδόμησης της Ουκρανίας. Η ΕΕ αναμένεται να ενισχύσει επίσης την αμυντική της προσπάθεια.
Βρετανία, Γαλλία και Πολωνία ετοιμάζουν αποστολή στρατευμάτων στην Ουκρανία
Την ίδια στιγμή, Οι συζητήσεις μεταξύ των Ευρωπαίων ηγετών θα αφορούν ειδικότερα «τις εγγυήσεις ασφαλείας που μπορούν να δοθούν» στην Ουκρανία, σύμφωνα με σύμβουλο του προέδρου Μακρόν. Ο Γάλλος ΥΠΕΞ Ζαν-Νοέλ Μπαρό ανακοίνωσε ότι γίνονται προωθημένες συνομιλίες για αποστολή στρατευμάτων στην Ουκρανία, κυρίως γαλλικών, βρετανικών και πολωνικών, «τριών μεγάλων στρατών» της Ευρώπης, όπως είπε, ώστε να εγγυηθούν μια μελλοντική κατάπαυση του πυρός και μια «μόνιμη ειρήνη» στην Ουκρανία.
Λίγες ώρες πριν την έναρξη της Συνόδου του Παρισιού, ο Βρετανός πρωθυπουργός Κιρ Στάρμερ ανακοίνωσε στην Daily Telegraph ότι το Ηνωμένο Βασίλειο, το οποίο παίζει πρωταρχικό ρόλο υποστηρίζοντας την Ουκρανία, είναι «έτοιμο να συνεισφέρει στην εγγυήσεις ασφαλείας για την Ουκρανία αποστέλλοντας τα δικά της στρατεύματα, αν χρειαστεί». Ο κ. Στάρμερ δήλωσε, επίσης, ότι θα συναντήσει τον Ντόναλντ Τραμπ «τις επόμενες ημέρες». «Η βοήθεια για την εγγύηση της ασφάλειας της Ουκρανίας σημαίνει ότι θα βοηθήσουμε την ασφάλεια της Ευρωπαϊκής ηπείρου και την ασφάλεια της χώρας μας», είπε ο Κιρ Στάρμερ.
Από την πλευρά της η Γαλλία δηλώνει ότι η Ευρώπη «ως συνέπεια της επιτάχυνσης των εξελίξεων στην Ουκρανία, ως συνέπεια επίσης των δηλώσεων Αμερικανών αξιωματούχων, είναι αναγκαιότητα για τους Ευρωπαίους να κάνουν περισσότερα και καλύτερα, με συνεκτικό τρόπο, για τη συλλογική μας ασφάλεια».
Στη Σ. Αραβία ο Μάρκο Ρούμπιο
ΟΑμερικανός υπουργός Εξωτερικών Μάρκο Ρούμπιο φθάνει τη Δευτέρα (17/02), στη Σαουδική Αραβία για συνομιλίες με Ρώσους αξιωματούχους με στόχο τον τερματισμό του πολέμου της Μόσχας στην Ουκρανία, που διαρκεί ήδη σχεδόν τρία χρόνια.
Οι συνομιλίες έρχονται αφού ο πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ μίλησε την περασμένη εβδομάδα τηλεφωνικώς με τον Ρώσο πρόεδρο Βλαντίμιρ Πούτιν και διέταξε κορυφαίους αξιωματούχους να αρχίσουν διαπραγματεύσεις για τον πόλεμο, τον οποίο είχε υποσχεθεί επανειλημμένα ότι θα τερματίσει στη διάρκεια της προεκλογικής εκστρατείας του για την προεδρία.
Το Ριάντ, το οποίο εμπλέκεται επίσης σε συνομιλίες με την Ουάσινγκτον για το μέλλον της λωρίδας της Γάζας, έχει διαδραματίσει ρόλο σε πρώιμες επαφές ανάμεσα στην κυβέρνηση Τραμπ, η οποία ανέλαβε καθήκοντα στις 20 Ιανουαρίου, και τη Μόσχα, βοηθώντας να εξασφαλισθεί την περασμένη εβδομάδα μια ανταλλαγή φυλακισμένων.
Ο κορυφαίος διπλωμάτης των ΗΠΑ Ρούμπιο, ο οποίος μίλησε τηλεφωνικά το Σάββατο με τον Ρώσο ομόλογό του, Σεργκέι Λαβρόφ, θα συναντηθεί στη Σαουδική Αραβία με Ρώσους αξιωματούχους, μαζί με τον σύμβουλο εθνικής ασφαλείας του Τραμπ Μάικ Γουόλτς και τον απεσταλμένο του Λευκού Οίκου για τη Μέση Ανατολή Στιβ Γουίτκοφ, δήλωσαν στο Reuters ένας Αμερικανός βουλευτής και μια πηγή. Δεν έγινε αμέσως σαφές με ποιους θα συναντηθούν από την πλευρά της Ρωσίας.
Σύμφωνα με δημοσίευμα της ρωσικής εφημερίδας Kommersant, που επικαλείται πηγές τις οποίες δεν κατονομάζει, οι συνομιλίες θα διεξαχθούν την Τρίτη (18/02), στη σαουδαραβική πρωτεύουσα Ριάντ.
Οι συνομιλίες αυτές θα είναι από τις πρώτες εδώ και χρόνια υψηλού επιπέδου δια ζώσης συνομιλίες ανάμεσα σε Ρώσους και Αμερικανούς αξιωματούχους και υποτίθεται πως θα προηγηθούν συνάντησης μεταξύ των προέδρων των ΗΠΑ και της Ρωσίας.
Ο Ρούμπιο δήλωσε την Κυριακή (16/02), πως τις ερχόμενες εβδομάδες και ημέρες θα κριθεί αν ο Πούτιν εννοεί σοβαρά ότι θέλει ειρήνη.
Ο Ουκρανός πρόεδρος Βολοντίμιρ Ζελένσκι βρίσκεται επίσης στην περιοχή. Ο Ζελένσκι, ο οποίος έφθασε την Κυριακή, στα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, δήλωσε πως προτίθεται επίσης να επισκεφθεί τη Σαουδική Αραβία και την Τουρκία, ωστόσο δεν έχουν οριστεί ημερομηνίες για τις επισκέψεις αυτές.
Πρόσθεσε δε, ότι δεν έχει σχέδια να συναντηθεί με Ρώσους ή Αμερικανούς αξιωματούχους και η Ουκρανία φαίνεται πως έχει προσκληθεί στις συνομιλίες που φιλοξενούνται από τη Σαουδική Αραβία.
Στο επίκεντρο και η Γάζα
Ο Ρούμπιο αναμένεται να συναντηθεί στη Σαουδική Αραβία με τον πρίγκιπα διάδοχο Μοχάμεντ μπιν Σαλμάν. Στην ημερήσια διάταξη των συνομιλιών τους είναι πιθανό να βρεθεί η πρόταση του Τραμπ για επανεγκατάσταση των παλαιστίνιων κατοίκων της Γάζας σε άλλες αραβικές χώρες και για την ανοικοδόμηση της πατρίδας τους από τις ΗΠΑ.
Η πρόταση αυτή έχει εξοργίσει τον αραβικό κόσμο και έχει αυξήσει τους φόβους ανάμεσα στους Παλαιστινίους στη Γάζα ότι θα εκδιωχθούν από την παραθαλάσσια αυτή λωρίδα γης.
Η Σαουδική Αραβία, μαζί και με άλλες αραβικές χώρες, έχει απορρίψει οποιοδήποτε σχέδιο περιλαμβάνει επανεγκατάσταση των Παλαιστινίων και το Ριάντ ηγείται αραβικών προσπαθειών για τη διατύπωση μιας αντιπρότασης, που θα μπορούσε να περιλαμβάνει ένα ταμείο ανοικοδόμησης με επικεφαλής τις χώρες του Κόλπου και μια συμφωνία για τον παραμερισμό της Χαμάς.
Ο Μοχάμεντ μπιν Σαλμάν έχει επίσης επιμείνει ότι η Σαουδική Αραβία δεν θα εξομαλύνει τις σχέσεις με το Ισραήλ - κάτι που αποτελεί στόχο της Ουάσινγκτον - χωρίς να υπάρξει συμφωνία για μια οδό προς ένα παλαιστινιακό κράτος.
Ο Ρούμπιο επισκέφθηκε χθες, Κυριακή, το Ισραήλ και συναντήθηκε με τον πρωθυπουργό Μπενιαμίν Νετανιάχου, υποσχόμενος υποστήριξη προς το Ισραήλ στην περιφερειακή αντιπαράθεσή του με το Ιράν.
