Του Δημήτρη Τσαϊλά*
Αυτό που εκτιμάται ότι ζήτησε ο Ερντογάν στη συνάντηση με τον Τράμπ είναι η ανάπτυξη μιας διεθνούς δύναμης στη θεωρούμενη ασφαλή ζώνη στη βόρεια Συρία, η οποία ήταν και η πρόταση της Γερμανίας. Μια σταθεροποιητική δύναμη που θα διαμορφωθεί υπό την ηγεσία της Γερμανίας με τη συμβολή των χωρών του ΝΑΤΟ.
Αυτό σημαίνει άνοιγμα μιας ομπρέλας του ΝΑΤΟ στην αυτόνομη περιοχή των Κούρδων. Η τουρκική επιχείρηση «πηγή Ειρήνης» θα ζητήσει μάλλον ο Ερτνογάν να συνεχίσει την παροχή διεθνούς ασφάλειας με βάση το ΝΑΤΟ για να εξασφαλίσει την παράδοση της περιοχής στην επιρροή της Τουρκίας. Βέβαια, για να επιτύχει αυτό το έργο ο Ερντογάν θα αποδεχθεί με κάποιον τρόπο και την απομάκρυνση των S400!!!
Εκείνο που δεν ξέραμε μέχρι τώρα, ήταν ότι ο Πρόεδρος Τράμπ είναι διατεθειμένος να προωθήσει αυτή την πολιτική υπέρ των προσωπικών του συμφερόντων, σύμφωνα με όσα του καταμαρτυρούν οι πρώην συνεργάτες του. Τα συμφέροντα αυτά εξακολουθούν να είναι συγκεκαλυμμένα, αλλά ο Τράμπ έδωσε εξετάσεις στις επιθυμίες του Ερντογάν και αγνόησε τα σημαντικά συμφέροντα ασφαλείας των ΗΠΑ, ιδίως για την προστασία των Κούρδων στη Συρία και τη συνέχιση της αξιοποίησής τους για την καταπολέμηση κάθε αναβίωσης του Ισλαμικού Κράτους. Όπως και με την Ουκρανία, το Κογκρέσο είναι ως επί το πλείστον ενωμένο προς την αντίθετη κατεύθυνση. Επιθυμούν την επιβολή των κυρώσεων για την Τουρκία.
Τι θα μπορούσε να δώσει ο Τράμπ στον Ερντογάν αυτή τη φορά; Ο Τούρκος Πρόεδρος θέλει πολλά περισσότερα εκτός από την έκδοση του αντιπάλου του, Fethullah Gulen, του 78χρονου κατοίκου της Πενσυλβανίας, τον οποίο ο Ερντογάν κατηγορεί ότι σχεδίασε την απόπειρα του πραξικοπήματος το 2016. Θέλει επίσης να αποφύγει τις κυρώσεις και να πείσει το Τράμπ να επιτρέψει η Τουρκία στο πρόγραμμα των F35. Όποιος στοιχηματίσει υπέρ του Ερντογάν μάλλον θα κερδίσει, αφού εκτιμάται ότι θα ικανοποιήσει κάποιες ή όλες του τις επιθυμητές, χωρίς σαφή ανταλλάγματα. Αυτό άλλωστε είναι το γενικό πλάνο που επιδεικνύει ο Trump όταν συναλλάσσεται με ισχυρούς ηγέτες τους οποίους θαυμάζει και μπορεί να υπάρχουν και άλλα ακόμη άγνωστα επιχειρηματικά ή οικονομικά συμφέροντα.
Φυσικά οι Αμερικανοί πρόεδροι συχνά λαμβάνουν αποφάσεις για την εξωτερική πολιτική με βάση τα εσωτερικά πολιτικά συμφέροντα. Δεν υπάρχει τίποτα νέο σε αυτό. Ωστόσο, ο Πρόεδρος Τράμπ είναι πιο ξεκάθαρος. Τίποτα άλλο δεν φαίνεται να έχει σημασία και δεν τον περιορίζει από την απαίτηση για εδραίωση της προεδρίας του, ακόμη και αν παρανομεί. Η "κατάχρηση εξουσίας" είναι σχεδόν πολύ καλή ετικέτα για αυτή τη συμπεριφορά του.
Τα τελικά ερωτήματα που διαμορφώνονται είναι:
Θα αποδεχτεί η Ρωσία αυτή τη διαδικασία; Θα επιτρέψει η Ρωσία στη Δύση να ξανα-εγκαταστήσει στη Συρία τον έλεγχο; Ποιά ανταπόκριση των συμμάχων θα επαναφέρει την Τουρκία στη Δύση;
* Ο Υποναύαρχος ε.α. ΠΝ Δημήτρης Τσαϊλάς είναι Senior recercher of Strategy International και Member of Institude for National and International Security.
