Η Ευρωπαϊκή Ένωση καλείται να δημιουργήσει τη δική της κεντρική υπηρεσία πληροφοριών, σύμφωνα με έκθεση που παραδόθηκε στην Πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, από τον πρώην Πρόεδρο της Φιλανδίας, Σάουλι Νιινίστο.
Όπως αναφέρει το Politico, ο πρώην Φιλανδός πρόεδρος εκτιμά ότι η ΕΕ χρειάζεται τη δική της υπηρεσία πληροφοριών για να βοηθήσει τις χώρες να αποκρούσουν απειλές, σαμποτέρ και ξένους πράκτορες που δρουν σε πρωτεύουσες σε ολόκληρη την ήπειρο μέσω της αυξημένης ανταλλαγής πληροφοριών.
Η έκθεση αυτή αποτελεί μέρος μιας συνολικής αξιολόγησης της ετοιμότητας της Ε.Ε. σε θέματα πολέμου και άμυνας, με σκοπό την ενίσχυση των κρατών-μελών απέναντι σε εξωτερικές απειλές και τον περιορισμό της δράσης ξένων πρακτόρων, σημειώνει το περιοδικό.
Τον Μάρτιο, η φον ντερ Λάιεν ανέθεσε στον Νιινίστο να εξετάσει την ετοιμότητα της Ε.Ε. και να προτείνει βελτιώσεις. Στην έκθεσή του, ο Νιινίστο προτείνει τη δημιουργία μιας ολοκληρωμένης ευρωπαϊκής υπηρεσίας πληροφοριών για την αντιμετώπιση στρατηγικών και επιχειρησιακών αναγκών, και την ανάπτυξη ενός «δικτύου κατά του σαμποτάζ» για την προστασία κρίσιμων υποδομών.
Με την επιρροή και τη δραστηριότητα της Ρωσίας να εξαπλώνεται στα ευρωπαϊκά εδάφη και την αύξηση των περιστατικών κατασκοπείας, η πρόταση για ενισχυμένη αντικατασκοπεία και ασφάλεια κρίνεται απαραίτητη. Ο Νιινίστο τόνισε πως μια τέτοια υπηρεσία θα διευκόλυνε τη διανομή πληροφοριών μεταξύ των κρατών-μελών, ενισχύοντας τη συνεργασία για την πρόληψη κακόβουλων ενεργειών.
Σύμφωνα με τον Νιινίστο, η ύπαρξη μιας ευρωπαϊκής υπηρεσίας πληροφοριών, παρόμοιας με το δίκτυο «Five Eyes», θα μπορούσε να διευκολύνει την ασφαλή ανταλλαγή πληροφοριών, καθώς η Ε.Ε. αντιμετωπίζει συνεχείς προκλήσεις και απειλές. Παρά την επιφύλαξη ορισμένων κρατών-μελών, ο Νιινίστο υποστηρίζει ότι οι χώρες πρέπει να επιδιώξουν την αμοιβαία εμπιστοσύνη στην ανταλλαγή πληροφοριών.
Η φον ντερ Λάιεν ανέφερε ότι η ευθύνη συλλογής πληροφοριών παραμένει στα κράτη - μέλη, αλλά υπογράμμισε τη σημασία βελτίωσης της ροής πληροφοριών εντός της Ένωσης. «Όλοι γνωρίζουμε ότι η συλλογή πληροφοριών είναι πρωτίστως ευθύνη των κρατών μελών. Αλλά θα πρέπει να βασιστούμε στη βελτίωση της συλλογής πληροφοριών», σημείωσε χαρακτηριστικά.
Ο Νιινίστο, από την πλευρά του, πρότεινε τη δημιουργία ενός νέου νομοθετικού πλαισίου, του «Νόμου Ετοιμότητας της Ε.Ε.», το οποίο θα ορίζει αρχές, πρότυπα και στόχους για την ασφάλεια και την άμυνα.
Πέρα από την ανάπτυξη πληροφοριακών δικτύων, ο Νιινίστο τόνισε την ανάγκη για την ανάπτυξη ικανοτήτων στον τομέα της κυβερνοασφάλειας, σημειώνοντας ότι η Ε.Ε. έχει έλλειψη ενός εκατομμυρίου ειδικών στην κυβερνοάμυνα. Πρότεινε επίσης την ενθάρρυνση της συμμετοχής πολιτών μέσω εθελοντικών προγραμμάτων για την ενίσχυση της ετοιμότητας σε επίπεδο εθνικής άμυνας.
Η πρόταση για μια ευρωπαϊκή υπηρεσία πληροφοριών και η ενίσχυση της άμυνας θα αποτελέσουν βασικά θέματα της δεύτερης θητείας της φον ντερ Λάιεν, η οποία αναμένεται να παρουσιάσει την πρώτη Λευκή Βίβλο Άμυνας έως την άνοιξη, σε συνεργασία με τον πρώτο Επίτροπο Άμυνας της Ε.Ε.
Το Politico σημειώνει ότι πολλοί διπλωμάτες εκδιώχθηκαν από τις πρωτεύουσες εν μέσω κατηγοριών για κατασκοπεία και οι Βρυξέλλες έχουν γίνει σημείο αναφοράς για δραστηριότητα πρακτόρων με εκατοντάδες ιδρύματα και πρεσβείες που βρίσκονται στην πόλη.
Ήδη, οι δυτικές χώρες μοιράζονται πληροφορίες - με το δίκτυο Five Eyes που συνδέει τις υπηρεσίες στις ΗΠΑ, την Αυστραλία, τον Καναδά, τη Νέα Ζηλανδία και τη Βρετανία - και μια τέτοια υπηρεσία της ΕΕ θα πρέπει να επικεντρωθεί στην καλή χρήση των πληροφοριών που είναι ήδη λειτουργικές, τόνισε ο Νιινίστο.
Οι υπηρεσίες ασφαλείας πρέπει επίσης να «καταστήσουν όσο το δυνατόν πιο δύσκολο για εχθρικές ξένες υπηρεσίες πληροφοριών να λειτουργούν οπουδήποτε στην ΕΕ», είπε ο πρώην πρόεδρος της Φινλανδίας.