Η ανακήρυξη της σημερινής περιόδου από τον Πολωνό Υπουργό Εξωτερικών ως την περισσότερο επικίνδυνη για να ξεσπάσει μία πολεμική αναμέτρηση, σε σχέση με τα προηγούμενη τριάντα χρόνια, έχει σαφή αποδέκτη τη Ρωσία. Η ένταση είναι εμφανής, μετά την ολοκλήρωση του Συμβουλίου του ΝΑΤΟ και της Ρωσίας και την έναρξη της διάσκεψης για τον Οργανισμό για την Ασφάλεια και τη Συνεργασία στην Ευρώπη (ΟΑΣΕ).
Ο Πολωνός Υπουργός Εξωτερικών Ζμπίγκνιου Ράου πήρε τη σκυτάλη από τον Γενικό Γραμματέα του ΝΑΤΟ, Γενς Στόλτενμπεργκ στις προειδοποιήσεις για τις ανησυχητικές κινήσεις της Μόσχας. Φωτογραφίζοντας τις ρωσικές πράξεις στην Ευρώπη, ο Ράου δήλωσε πως η Ευρώπη βρίσκεται σήμερα πιο κοντά σε έναν πόλεμο απ' ότι έχει υπάρξει τα τελευταία τριάντα χρόνια. Η αναφορά βέβαια δείχνει πως αντιλαμβάνεται η Βαρσοβία την κατάσταση που έχει δημιουργηθεί πολύ κοντά στα σύνορα της. Το τέλος του Ψυχρού Πολέμου, στο οποίο παραπέμπει η δήλωση, εξακολουθεί να είναι σημαντικό στην πορεία της ως κράτος μέχρι σήμερα.
Η Πολωνία άλλωστε είναι μία από τις χώρες που θίγεται άμεσα από τις ρωσικές προτάσεις στο Συμβούλιο με το ΝΑΤΟ, που σύμφωνα με τη Ρωσία θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε αποκλιμάκωση της έντασης. Άλλωστε το Κρεμλίνο κατηγόρησε άμεσα την Πολωνία πως ανέπτυξε στρατεύματα στα σύνορα με τη Λευκορωσία, στην πρόσφατη διαμάχη για τη μεταφορά μεταναστών και προσφύγων, που διευκολύνθηκε από το καθεστώς του Μινσκ. Παράλληλα, η Μόσχα ζητά μεταξύ άλλων την παύση της ανάπτυξης νατοϊκών στρατευμάτων και δυνάμεων σε μία σειρά χωρών που έχουν ενταχθεί στη Συμμαχία, όπως η Πολωνία, η Εσθονία, η Λετονία και η Λιθουανία. Προφανώς, το ΝΑΤΟ και οι ΗΠΑ απέρριψαν τις ρωσικές προτάσεις, καθώς ανατρέπουν όσα έχουν κερδηθεί από τη δυτική συμμαχία έπειτα από τη νίκη στον Ψυχρό Πόλεμο.
Η δυτικόστροφη κατεύθυνση της Πολωνίας αποτέλεσε ένα σημείο κλειδί της στρατηγικής του ΝΑΤΟ. Η ένταξη της στην Ευρωπαϊκή Ένωση υπαγορεύθηκε από αυτή την ανάγκη, παρά τις διάφορες επιπλοκές. Σήμερα παρατηρείται σαφώς μία τάση ανεξαρτητοποίησης της Βαρσοβίας, καθοδηγούμενη ωστόσο από μία ακραία συντηρητική και εθνικιστική κυβέρνηση. Από μία χώρα για την οποία τονιζόταν θετικά η δημοκρατική μετάβαση της και η συμμετοχή στο ευρωπαϊκό εγχείρημα, η Πολωνία χρησιμοποιείται πλέον ως αντιπαράδειγμα σε μία σειρά ζητημάτων, από την ανεξαρτησία της δικαιοσύνης έως τα δικαιώματα των μεταναστών και των γυναικών. Ωστόσο, όπως φάνηκε και από τη σημερινή ημέρα, η μνήμη της ρωσικής επικυριαρχίας κρατά κοντά τη Βαρσοβία στη Δύση. Ενδεχομένως βέβαια, να απομακρύνεται από τις Βρυξέλλες, αλλά διατηρείται πάντως πιο κοντά στην Ουάσιγκτον.
Η έναρξη της διάσκεψης του ΟΑΣΕ, όπου τα φώτα της δημοσιότητας έπεσαν στην Πολωνία που βρίσκεται πλέον στο τιμόνι της εκ περιτροπής προεδρίας, κατέδειξαν την ουσιαστική απουσία της Ευρωπαϊκής Ένωσης από τις εξελίξεις. Αυτή η τάση είχε διαφανεί από τις εξελίξεις στην Ουκρανία, ακόμα κι αν Γαλλία και Γερμανία αναζητούν η καθεμιά με τον δικό της τρόπο έναν ρόλο στις διαπραγματεύσεις.
Η μείωση της επιρροής των ευρωπαϊκών κρατών και το πλαίσιο διαπραγματεύσεων ανάμεσα ουσιαστικά σε δύο μεγάλους μονομάχους παραπέμπει στη λογική της συγκρότησης δύο μεγάλων στρατοπέδων, στο πρότυπο του ανατολικού και του δυτικού μπλοκ του Ψυχρού Πολέμου. Ενδεχομένως, η Πολωνία να θεωρεί πως ήδη βρισκόμαστε σε αυτό το σημείο, όπου η Βαρσοβία μπορεί να το εκμεταλλευθεί ώστε να αυξήσει τη δική της διαπραγματευτική δύναμη. Ωστόσο, όλη η θεσμική οργάνωση που έχει επικρατήσει στην Ευρώπη βρίσκεται απέναντι στη λογική των κλειστών συνασπισμών, που επιδιώκει η Ρωσία, αλλά και δίχως την ένταση που αυξομειώνεται από τους συμμάχους των Ηνωμένων Πολιτειών. Και το πιο σημαντικό είναι πως οι Ευρωπαίοι δεν φαίνεται να έχουν την ισχύ να το σταματήσουν ή ακόμα και να επηρεάσουν τα τεκταινόμενα στην Ανατολική Ευρώπη.
