Στη σημασία της επίτευξης μιας ειρηνευτικής συμφωνίας στο Ουκρανικό συμφώνησαν κατά τη σύναντησή του ο Αμερικανός πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ και ο Γάλλος ομόλογός τους Εμανουέλ Μακρόν τη Δευτέρα (24/02) στον Λευκό Οίκο.
«Εστιάζουμε στο να πετύχουμε κατάπαυση του πυρός το συντομότερο και τελικά μια βιώσιμη ειρήνη. Πιστεύω ότι ο Εμάνουελ συμφωνεί μαζί μου στα περισσότερα ζητήματα. Με βασικότερο πως αυτή είναι η σωστή στιγμή να γίνει και ίσως και η μόνη ευκαιρία», είπε ο Ντόναλντ Τραμπ.
Από τη μεριά του ο Μακρόν στάθηκε στις εγγυήσεις που θα πρέπει να περιλαμβάνει αυτή η συνθήκη ειρήνης για την ασφάλεια της Ουκρανίας: «Θέλουμε ειρήνη. Αυτή όμως δεν μπορεί να γίνει με την συνθηκολόγηση της Ουκρανίας, αυτή η ειρήνη δεν μπορεί να είναι μια κατάπαυση χωρίς εγγυήσεις και αυτή η ειρήνη θα πρέπει να περιλαμβάνει τους όρους για την κυριαρχία της Ουκρανίας» τόνισε χαρακτηριστικά.
Σύμφωνα με την ΕΡΤ, ο Αμερικανός πρόεδρος επανέλαβε πως θέλει την Ευρώπη στις διαπραγματεύσεις, αλλά και με κομβικό ρόλο στις εγγυήσεις ασφάλειας της Ουκρανίας. Σε αυτές περιλαμβάνεται και η αποστολή ευρωπαϊκής ειρηνευτικής δύναμης με τον Τραμπ να λέει πως έχει πάρει και τη σύμφωνη γνώμη του Πούτιν.
«Ευρωπαϊκά στρατεύματα θα μπορούσαν να πάνε στην Ουκρανία ως ειρηνευτικές δυνάμεις. (Ο Πούτιν) θα το αποδεχτεί αυτό, τον έχω ρωτήσει», υπογράμμισε.
Η στάση της Ρωσίας
Ουσιαστικά διαψεύδοντας τον Τραμπ, ο εκπρόσωπος του Κρεμλίνου, παρέπεμψε στις δηλώσεις προ ημερών του Σεργκέι Λαβρόφ, που το είχε χαρακτηρίσει «απαράδεκτο». Την ώρα που ο Ρώσος πρόεδρος σχολίαζε πως δεν έχει αντίρρηση η Ευρώπη να πάρει μέρος στις διαπραγματεύσεις, επικρίνοντας πάντως τους ηγέτες της ότι έχουν εμπλακεί στην κρίση γι΄αυτό και βρίσκονται σε δύσκολη θέση.
«Το θέμα είναι πως, εν αντιθέσει με το νέο πρόεδρο των ΗΠΑ, οι πολιτικοί ηγέτες της Ευρώπης είναι βαθιά συνδεδεμένοι με το παρόν καθεστώς. Είναι αφοσιωμένοι. Και έχουν πει και έχουν υποσχεθεί πολλά», είπε ο Βλαντίμιρ Πούτιν.
Η σύσφιξη σχέσεων Τραμπ-Μακρόν
AP
Πάντως, σε συνέντευξή του στο Fox News ο Μακρόν, επανέλαβε πως ο κοινός στόχος είναι μια ειρηνευτική λύση, την οποία βλέπει πολύ κοντά. «Νομίζω ότι θα μπορούσε να γίνει μέσα στις επόμενες εβδομάδες», είπε.
Η χημεία μεταξύ των δύο ηγετών φαίνεται να συνέβαλε στη διάθεση πολιτικής προσέγγισης. Σφιχτές και μακρές χειραψίες, φιλικά χτυπήματα στον ώμο και αγγίγματα στο γόνατο. Ο Εμμανουέλ Μακρόν φρόντισε να αναθερμάνει την καλή προσωπική σχέση του με τον Ντόναλντ Τραμπ κι εκείνος ανταποκρίθηκε.
Ο Γάλλος πρόεδρος δε δίστασε, ωστόσο, να διορθώσει τον ομόλογό του όταν εκείνος αναφέρθηκε στην οικονομική στήριξη της Ουκρανίας.
«Η Ευρώπη χορηγεί δάνεια στην Ουκρανία, παίρνει τα χρήματά της πίσω», είπε ο Τραμπ, για να απαντήσει ο Μακρόν: «Όχι. Στην πραγματικότητα για να είμαστε ειλικρινείς, συνεισφέραμε το 60% της συνολικής προσπάθειας κι αυτό έγινε, όπως και με τις ΗΠΑ, μέσω δανείων, εγγυήσεων, δωρεών και καταβάλαμε πραγματικά χρήματα για να είμαστε ξεκάθαροι».
Ακολουθώντας την πάγια στρατηγική του ο Μακρόν φρόντισε να είναι φιλικός αλλά και σταθερός, χωρίς να φοβάται να πει τη γνώμη του και ο Τραμπ έδειξε να τον σέβεται γι’ αυτό.
Η αποτίμηση της συνάντησης Τραμπ – Μακρόν
AP
Όπως αναφέρει η ΕΡΤ, η αίσθηση που υπάρχει μετά την συνάντηση Τραμπ – Μακρόν είναι ότι ναι μεν οι διαφωνίες παραμένουν -και είναι σοβαρές - όμως οι δυο πλευρές μπορούν να συζητούν σε πολιτισμένο τόνο και ενδεχομένως σε κάποια ζητήματα μπορούν και να βρίσκουν και λυσεις.
Ο τρόπος δε που προσεγγίζει και διαχειρίζεται αυτή τη δύσκολη σχέση και τον ίδιο τον πρόεδρο, με τις ιδιαιτερότητες του, ο Εμμανουέλ Μακρόν σχολιάζεται πολύ θετικά, ενώ γίνεται και σύγκριση με άλλους ξένους ηγέτες που περνουν το κάτωφλι του Λευκού Οίκου και φοβισμένοι, αντιμετωπίζουν με δέος, ακόμη και τρόμο τον Αμερικανό πρόεδρο.
Υπό αυτή την έννοια, η χθεσινή συνάντηση ήταν μια θετική εξέλιξη η οποία αν και αποτύπωσε και ανέδειξε τις διαφορετικές διατλαντικές αντιλήψεις, δημιούργησε και κάποια περιθώρια αισιοδοξίας για την μελλοντική σχέση Αμερικής – Ευρώπης.
Το γαλλικό «ταμείο» για τη συνάντηση με Τραμπ
AP
«Ελπίζω να τον έπεισα», φέρεται να είπε ο Γάλλος πρόεδρος μετά τις συνομιλίες με τον πρόεδρο των ΗΠΑ, σύμφωνα με όσα μετέδωσε η ΕΡΤ
«Η συμφωνία Τραμπ – Ζελένσκι θα είναι εγγύηση ασφαλείας για Ουκρανία και ΕΕ», φέρεται να είπε ακόμη ο Μακρόν. «Πώς θα αυξήσουμε τις αμυντικές δαπάνες αν είμαστε σε εμπορικό πόλεμο;», αναρωτήθηκε.
Επιπλέον, ο Μακρόν φέρεται να είναι θετικός με τη συμφωνία ΗΠΑ – Ουκρανίας για τις σπάνιες γαίες.
«Κλειδί» οι ουκρανικές σπάνιες γαίες
Μέσα στις επόμενες εβδομάδες αναμένεται ο Βολοντίμιρ Ζελένσκι στην Ουάσιγκτον για να υπογράψει τη συμφωνία για τις ουκρανικές σπάνιες γαίες, σύμφωνα τουλάχιστον με τα όσα προανήγγειλε ο Αμερικανός πρόεδρος.
«Πρέπει να πετύχουμε μια συμφωνία με την Ουκρανία για τα κρίσιμα ορυκτά και τις σπάνιες γαίες και άλλα ζητήματα, όπως η ασφάλεια. Και νομίζω ότι πλησιάζουμε. Νομίζω ότι έχουμε κάνει μεγάλη πρόοδο», ανέφερε ο πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ.
Το τρίτο προσχέδιο της συμφωνίας που διέρρευσε μέσω της ιστοσελίδας AXIOS φαίνεται ότι ικανοποιεί πλέον το Κίεβο, γιατί καθιστά την Ουκρανία ελεύθερη, κυρίαρχη και ασφαλή.
Στο μεταξύ, νέα δυναμική στις διαπραγματεύσεις βάζει η πρόσκληση του Βλαντιμίρ Πούτιν προς τις ΗΠΑ για συνεκμετάλλευση των σπάνιων γαιών της με αντάλλαγμα αμερικανικές εξαγωγές αλουμινίου, διαφημίζοντας μάλιστα τα ρωσικά αποθέματα ως αξιολογότερα από αυτά της Ουκρανίας.
«Είμαστε έτοιμοι να προσφέρουμε στους Αμερικανούς εταίρους μας και όταν λέω εταίρους εννοώ όχι μόνο τις κυβερνητικές και διοικητικές δομές, αλλά και τις ιδιωτικές εταιρίες, μια ευκαιρία για συνεργασία, αν δείξουν ενδιαφέρον. Αναμφίβολα έχουμε πολύ πιο σημαντικούς πόρους από αυτές στην Ουκρανία», είπε ο Ρώσος πρόεδρος Βλαντίμιρ Πούτιν.
Είναι χαρακτηριστικό πάντως ότι στα προσφερόμενα για συνεκμετάλλευση ρωσικά αποθέματα, που αντιστοιχούν στο ένα πέμπτο των σπάνιων γαιών παγκοσμίως, ο Ρώσος πρόεδρος περιλαμβάνει και αυτά που βρίσκονται στην περιφέρεια του Ντονμπάς, στις περιοχές δηλαδή που ελέγχονται από τις ρωσικές δυνάμεις.
«Ανοίγονται εδώ ευρύτατες προοπτικές. Οι Αμερικανοί χρειάζονται τις σπάνιες γαίες. Εμείς τις έχουμε σε αφθονία», είπε ο εκπρόσωπος Τύπου του Ρώσου Προέδρου Ντιμίτρι Πεσκόφ.
Έτοιμος από την πλευρά του για οικονομικές συνεργασίες με τη Ρωσία δηλώνει ο Αμερικανός πρόεδρος, όπως ανέφερε μεταξύ άλλων σε ανάρτησή του στο Τρουθ Σόσιαλ μετά τη σύνοδο των G7.
Κι ενώ ΗΠΑ και Ρωσία έρχονται όλο και πιο κοντά, η ευρωπαϊκή αμηχανία αντικατοπτρίζεται εκ νέου σε αλληλοσυγκρουόμενες δηλώσεις, με τον Επίτροπο για τη βιομηχανική στρατηγική Στεφάν Σεζουρνέ να προαναγγέλλει, σύμφωνα με το Politico, μια εναλλακτική ευρωπαϊκή πρόταση στην Ουκρανία.
«21 από τα 30 κρίσιμα υλικά που χρειάζεται η Ευρώπη μπορούν να παρασχεθούν από την Ουκρανία στο πλαίσιο μιας αμοιβαία επωφελούς σχέσης», ανέφερε ο Επίτροπος Βιομηχανικής Στρατηγικής της ΕΕ Στέφαν Σεζουρνέ.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή τον διαψεύδει παραπέμποντας στο μνημόνιο συνεργασίας ΕΕ- Ουκρανίας που υπογράφηκε το 2021. «Δεν υπάρχει πρόταση, από το 2021 η ΕΕ έχει μια εταιρική σχέση για τις πρώτες ύλες με την Ουκρανία, που έχει επισημοποιηθεί μέσα από το μνημόνιο συνεργασίας μας», αναφέρουν από την Κομισιόν.
Άλλωστε, σε συνέντευξή του ο Πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Αντόνιο Κόστα ξεκαθάρισε ότι η ΕΕ στήριξε την Ουκρανία για χάρη της συλλογικής ασφάλειας και όχι για τους φυσικούς της πόρους.
Οι Βρυξέλλες διέψευσαν ότι υπάρχει πρόταση της ΕΕ στην Ουκρανία για τις κρίσιμες πρώτες ύλες και κάνουν λόγο για συνεργασία που επισημοποιήθηκε μέσω μνημονίου ανάμεσα στις δυο πλευρές, το οποίο υπογράφηκε το 2021.
Αυτή ακριβώς η συμφωνία συζητήθηκε στο Κίεβο στη συνάντηση του Επιτρόπου Βιομηχανικής Στρατηγικής με την ουκρανική ηγεσία τη Δευτέρα (24/2), αποφεύγοντας να γίνουν πιο σαφείς στο κατά πόσο οι ευρωπαίοι διεκδικούν θέση στη υπό συζήτηση συμφωνία της Ουάσιγκτον με το Κίεβο για τις σπάνιες γαίες.
Οι τελευταίες πληροφορίες θέλουν τον Ουκρανό Πρόεδρο να επισκέπτεται τις Βρυξελλες την ερχομένη εβδομάδα, γεγονός που ίσως σημαίνει πιθανή συμμετοχή του και στην έκτακτη Σύνοδο Κορυφής.
Εκτιμάται ότι την Τετάρτη (26/2) ο πρόεδρος της Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Αντόνιο Κόστα, έχει συγκαλέσει τηλεδιάσκεψη ηγετών προκειμένου ο Γάλλος Πρόεδρος να τους ενημερώσει τους για τη συνάντησή του με τον Αμερικανό πρόεδρο.