Του Γιάννη Μαντζίκου
Μετά από πολλά χρόνια, στη Μόσχα και την Αγία Πετρούπολη εξαντλήθηκαν όλα τα φύλα των εφημερίδων Kommersant, Vedomosti και RBK, που κυκλοφόρησαν χθες με το ίδιο πρωτοσέλιδο σε υποστήριξη του Ρώσου ερευνητή δημοσιογράφου Ιβάν Γκολουνόφ. Ο δημοσιογράφος κατηγορείται για λαθρεμπόριο ναρκωτικών σε μια υπόθεση την οποία καταγγέλλει ως κατασκευασμένη. Ήταν τέτοια μάλιστα η ανταπόκριση των Ρώσων αναγνωστών που τα φύλλα των εφημερίδων όχι μόνο εξαντλήθηκαν, αλλά έγιναν συλλεκτικά, όπως ανέφερε το CNN με το «πλήρες σετ» να πωλείται έναντι 250 δολαρίων!
Ο λόγος της πρωτοφανούς κινητοποίησης των Ρώσων δεν οφείλεται μόνο στο γεγονός ότι ο Γκολούνοφ είναι γνωστός για τις έρευνες του για την διαφθορά, ούτε στις «τρύπες» που παρουσιάζει το κατηγορητήριο, αλλά στο «θάρρος» που επέδειξαν οι εφημερίδες της χώρας δημοσιεύοντας κοινό εξώφυλλο, μια πρωτοφανής ενέργεια τα χρόνια της παντοδυναμίας του Βλαντιμίρ Πούτιν.
Η υπόθεση ούτως ή άλλως εγείρει πολλά ερωτήματα καθώς τα πρώτα αποτελέσματα των βιοχημικών εξετάσεων που έγιναν, έδειξαν ότι ο Γκολουνόφ δεν έχει σχέση με χρήση ναρκωτικών, ενώ η ίδια η αστυνομία παραδέχθηκε ότι οι φωτογραφίες που δημοσίευσε, τις οποίες παρουσίασε ως προερχόμενες από τον τόπο του εγκλήματος και οι οποίες εικονίζουν ένα αληθινό εργαστήριο παρασκευής ναρκωτικών, δεν είχαν τραβηχτεί στο σπίτι του δημοσιογράφου, πράγμα που ενίσχυσε περαιτέρω τις υποψίες για χειραγώγηση της υπόθεσης.
Το Κρεμλίνο από την πλευρά του θορυβημένο από το κύμα αγανάκτησης φαίνεται πως ρίχνει την ευθύνη σε κακούς χειρισμούς των αρχών. Χαρακτηριστική είναι άλλωστε η δήλωση του εκπροσώπου Τύπου Ντμίτρι Πεσκόφ, ο οποίος σχολιάζοντας την ανακοίνωση που εξέδωσε η ίδια η αστυνομία παραδεχόμενη ότι έκανε λάθος με τις φωτογραφίες αυτές, είπε ότι «τα λάθη είναι πιθανά». Αυτό είναι το πρώτο συμπέρασμα που μπορεί να εξάγει κανείς από από το περιστατικό με τον Ιβάν Γκολούνοφ.
Το δεύτερο είναι ότι οι πιέσεις που ασκούνται σε δημοσιογράφους και ΜΜΕ την εποχή του Πούτιν, συνεχίζονται, με τελευταία περιστατικά να λαμβάνουν χώρα πριν λίγους μήνες. Τον Μάιο, 11 δημοσιογράφοι του πολιτικού τμήματος της εφημερίδας «Κομερσάντ» παραιτήθηκαν μετά από την απόφαση της διεύθυνσης να απολυθούν δύο ανταποκριτές της, λόγω του άρθρου που έγραψαν για την πρόεδρο της Άνω Βουλής της Ρωσικής Ομοσπονδίας Βαλεντίνα Ματβιένκο. Τον Μάρτιο του 2019 απολύθηκε από την ίδια εφημερίδα, η αρθρογράφος Μαρία Καρπένκο η οποία υποστήριξε ότι η απόλυσή της ήταν αποτέλεσμα των πιέσεων που άσκησε το Κρεμλίνο για σειρά άρθρων και σχολίων της σχετικά με την προεκλογική εκστρατεία του, εκτελούντος χρέη κυβερνήτη της Αγίας Πετρούπολης, Αλεξάντρ Μπεγκλόφ.
Δεν είναι τυχαίο το γεγονός με βάση τα παραπάνω, ότι η ετήσια αξιολόγηση της οργάνωσης «Δημοσιογράφοι χωρίς σύνορα» κατέταξε την Ρωσία για το 2018 στην 149η θέση από τις 180 χώρες που περιλαμβάνει στην λίστα της...