Ένας πόλεμος που βγήκε από τη «σκιά» και ένα «παιχνίδι με τη φωτιά» στη Μέση Ανατολή. Το μήνυμα του Ισραήλ παραδόθηκε στο Ιράν με ένα υπολογισμένο πλήγμα στη στρατηγικής σημασίας επαρχία Ισφαχάν, έδρα των πυρηνικών εγκαταστάσεων της χώρας και προπύργιο του Αγιατολάχ Αλί Χαμενεΐ. Η ισραηλινή επίθεση, εφόσον δεν υπάρξει συνέχεια, ήταν μία σαφής προειδοποιητική βολή δίχως να «υποχρεώνει» την Τεχεράνη να ανταποδώσει.
Εάν ο κύκλος αντιποίνων σταματά εδώ, μένει να διαφανεί. Ο κίνδυνος μίας άμεσης ραγδαίας κλιμάκωσης δείχνει πάντως κατά γενική εκτίμηση να υποχωρεί, με το Ισραήλ και το Ιράν να αποφεύγουν να εμπλακούν σε μία απευθείας σύγκρουση που θα οδηγούσε σε γενικευμένη ανάφλεξη με οδυνηρές συνέπειες για τη Μέση Ανατολή και διεθνώς.
Ήταν στοχευμένη και περιορισμένης κλίμακας η κίνηση αντιποίνων που προκρίθηκε από την ηγεσία του Τελ Αβίβ, ενώ από πλευράς της η Τεχεράνη υποβάθμισε το πυραυλικό πλήγμα σε στρατιωτική βάση της Ισφαχάν, σηματοδοτώντας ότι προτίθεται να το «απορροφήσει». Σιγή ασυρμάτου επικράτησε τις ώρες μετά την επίθεση από επίσημα χείλη τόσο σε Ισραήλ, όσο και σε Ιράν, γεγονός που ερμηνεύεται ως ένδειξη της πρόθεσης αμφοτέρων για μη περαιτέρω κλιμάκωση.
Η επιβεβαίωση των αντιποίνων στην Ισφαχάν δεν ήλθε από το Τελ Αβίβ, αλλά από αξιωματούχους στην Ουάσινγκτον, ενώ και η Τεχεράνη επιχείρησε να παρουσιάσει την επίθεση σχεδόν ως μη γενόμενη, χωρίς να επιβεβαιώνει ότι προήλθε από το Ισραήλ και μιλώντας περί αγνώστου προέλευσης «μικροσκοπικών drones». Αυτή η γραμμή δόθηκε στα ελεγχόμενα ιρανικά μέσα ενημέρωσης, και -παρά τους «βρυχηθμούς» του καθεστώς ότι στην παραμικρή κίνηση του Ισραήλ θα ανταπέδιδε- ανώτατος Ιρανός αξιωματούχος δήλωσε υπό καθεστώς ανωνυμίας πως δεν υπάρχει σχεδιασμός για απάντηση.
Η πραγματικότητα, πάντως, είναι πως οι άγραφοι κανόνες εμπλοκής σε έναν σκιώδη πόλεμο που μαίνεται εδώ και δεκαετίες έχουν διαρραγεί στους έξι μήνες μετά την τρομοκρατική επίθεση της Χαμάς κατά του Ισραήλ. Η σύγκρουση, πρωταρχικά μέσω των πληρεξουσίων του Ιράν, γίνεται όλο και πιο άμεση και αλλάζει δυναμική. Ανεξαρτήτως εάν ταυτόχρονα μαίνεται ένας πόλεμος εντυπώσεων προς εσωτερική κατανάλωση, μία νέα και επικίνδυνη «κανονικότητα» ίσως εγκαθιδρύεται στη σύγκρουση Ισραήλ-Ιράν και θεωρείται αμφίβολη η επιστροφή στο status quo ante.
Η ισραηλινή πυραυλική επίθεση φέρεται να στόχευσε στρατιωτική βάση ή κατ' άλλες πληροφορίες ραντάρ αεράμυνας στη στρατηγικής σημασίας επαρχία Ισφαχάν στο κεντρικό Ιράν, όπου βρίσκονται οι ιρανικές πυρηνικές εγκαταστάσεις, συμπεριλαμβανομένου του υπόγειου εργοστασίου εμπλουτισμού ουρανίου της Νατάνζ. Το προειδοποιητικό μήνυμα του Ισραήλ ήταν σαφές και προφανώς ελήφθη. Η κυβέρνηση Μπάιντεν είχε λάβει τη διαβεβαίωση της ισραηλινής πλευράς ότι δεν επρόκειτο να χτυπηθούν πυρηνικές εγκαταστάσεις του Ιράν, σύμφωνα με τα αμερικανικά μέσα ενημέρωσης. Επιθέσεις υπήρξαν επίσης σε Ιράκ και Συρία.
Σταθμίζοντας όλα τα δεδομένα, και προτεραιοποιώντας κατά τα φαινόμενα την επιχείρηση κατά της Χαμάς στη Ράφα, ο Ισραηλινός πρωθυπουργός, Μπενιαμίν Νετανιάχου, φάνηκε, εν μέρει τουλάχιστον, να ανταποκρίθηκε στις ισχυρές παροτρύνσεις του Λευκού Οίκου να μην διακινδυνεύσει μία ανεξέλεγκτη κλιμάκωση με ένα σκληρό πλήγμα κατά του Ιράν, υπό το σκεπτικό ότι είχαν αποδειχθεί ήδη στην πράξη τη νύχτα της 13ης προς τη 14η Απριλίου τόσο οι άμυνες, όσο και οι συμμαχίες του Ισραήλ, με την κατάρριψη του 99% των 300 εισερχόμενων drones και πυραύλων.
Η ιρανική επίθεση αποτέλεσε σημείο καμπής καθώς ήταν το πρώτο απευθείας πλήγμα κατά του Ισραήλ, αν και αναλυτές συντείνουν πως εάν πραγματική πρόθεση της Τεχεράνης ήταν να πλήξει το Ισραήλ δεν θα είχε παραβιάσει μια βασική αρχή των στρατιωτικών επιχειρήσεων -το στοιχείο του αιφνιδιασμού. Το Ιράν μετέφερε τις προθέσεις του για ένα σχετικά περιορισμένο χτύπημα στην Ουάσιγκτον και σε αρκετές αραβικές και ευρωπαϊκές πρωτεύουσες, δίνοντας χρόνο προετοιμασίας.
Δεν παύει όμως και πάλι η εξίσωση να έχει αλλάξει και ελλοχεύει πάντα ο κίνδυνος λανθασμένων υπολογισμών, προειδοποιούν στρατιωτικοί και διπλωμάτες, ενόσω κυβερνήσεις διεθνώς, τα Ηνωμένα Έθνη, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή και η G7, καλούν και τις δύο πλευρές σε αποκλιμάκωση. Από την αμερικανική πλευρά ξεκαθαρίστηκε πως ούτε είχε εγκρίνει, ούτε συμμετείχε στην επίθεση. Ούτε και αντίθετα με ορισμένα δημοσιεύματα οι ΗΠΑ έχουν δώσει το «πράσινο φως» για ισραηλινή χερσαία επιχείρηση στη Ράφα -τελευταίο προπύργιο της Χαμάς κατά το Ισραήλ και εκεί που φέρεται να κρύβεται η ηγεσία της, αλλά όπου έχουν παράλληλα αναζητήσει καταφύγιο εκατοντάδες χιλιάδες εκτοπισμένοι Παλαιστίνιοι.
Τη συνεχιζόμενη εναντίωση της Ουάσινγκτον σε μία επιχείρηση στα νότια της Γάζας εξέφρασε ο Αμερικανός υπουργός Εξωτερικών, Άντονι Μπλίνκεν, μετά το πέρας της υπουργικής συνόδου της G7 που συνεδρίασε χθες στο Κάπρι. «Δεν μπορούμε να υποστηρίξουμε μία μεγάλη επιχείρηση στη Ράφα», ανέφερε προσθέτοντας ότι πιστεύει πως «οι στόχοι του Ισραήλ μπορούν να επιτευχθούν» δίχως εισβολή στη Ράφα. Οι συνομιλίες μεταξύ των δύο κυβερνήσεων συνεχίζονται σε υψηλό επίπεδο, ανέφερε ο Μπλίνκεν.
Εκ μέρους της G7, ο Άντονι Μπλίνκεν καταδίκασε εκ νέου την προ ημερών ιρανική επίθεση, και επαναβεβαίωσε τη δέσμευση των Ηνωμένων Πολιτειών στην ασφάλεια του Ισραήλ. Ως προς το πλήγμα στην Ισφαχάν, δεν έκανε καμία δήλωση πέραν του ότι «οι ΗΠΑ δεν έχουν εμπλακεί σε οποιεσδήποτε επιθετικές επιχειρήσεις».
Η κυβέρνηση Νετανιάχου εμφανίζεται αποφασισμένη να προχωρήσει με την εξάρθρωση των τελευταίων ταγμάτων της Χαμάς που, όπως αναφέρει, βρίσκονται στη Ράφα, και στρατιωτικοί αναλυτές εκτιμούν πως εκεί πλέον θα ρίξει το κέντρο βάρους το Ισραήλ. Άγνωστο είναι επίσης σε πιο βαθμό μπορεί να κλιμακωθεί περαιτέρω η ελεγχόμενη σύγκρουση που μαίνεται μεταξύ των Δυνάμεων Άμυνας του Ισραήλ (IDF) και της Χεζμπολάχ του Λιβάνου, εξαιτίας της οποίας έχουν εκτοπιστεί δεκάδες χιλιάδες πολίτες και στις δύο πλευρές των συνόρων.
Για τις συνέπειες ενός πολέμου ευρείας κλίμακας του Ισραήλ με την Χεζμπολάχ στον Λίβανο προειδοποίησε χθες η Ρωσία του Βλαντιμίρ Πούτιν, καλώντας σε γενική αυτοσυγκράτηση δίχως να αναφερθεί στο πλήγμα στο Ιράν επικαλούμενη την απουσία επίσημης δήλωσης από ισραηλινής πλευράς. Η Τουρκία, όπως και το Ομάν, καταδίκασαν το Ισραήλ. «Γίνεται όλο και πιο εμφανές ότι οι εντάσεις που προκλήθηκαν αρχικά από την παράνομη επίθεση του Ισραήλ στην ιρανική πρεσβεία στη Δαμασκό κινδυνεύουν να μετατραπούν σε μόνιμη σύγκρουση» ανέφερε ανακοίνωση του τουρκικού ΥΠΕΞ λίγο πριν ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν υποδεχθεί εντός του Σαββατοκύριακου στην Άγκυρα τον Ισμαήλ Χανίγε της Χαμάς, επικεφαλής του πολιτικού γραφείου της οργάνωσης που σφαγίασε και απήγαγε αμάχους του Ισραήλ την 7η Οκτωβρίου.
Τις αντίρροπες δυνάμεις στο εσωτερικό της ισραηλινής κυβέρνησης ήλθε, εν τω μεταξύ, να επιβεβαιώσει χθες η μονολεκτική ανάρτηση του ακροδεξιού υπουργού Εθνικής Ασφάλειας, Ίταμαρ Μπεν Γκβιρ -«Χλιαρό» έγραψε στο X αναφερόμενος στο χτύπημα- και προκάλεσε κύμα αντιδράσεων. Πέραν του ότι χαρακτήρισε αδύναμα τα ισραηλινά αντίποινα, κατηγορήθηκε ότι έθεσε σε κίνδυνο την ασφάλεια του Ισραήλ επιβεβαιώνοντας την προέλευση του πλήγματος, τη στιγμή που η κυβέρνηση επίσημα σιωπά και η Τεχεράνη από πλευράς της κάνει ότι δεν το «είδε».
