Οι Αρχές της Λιβύης απέκλεισαν την Παρασκευή την πλημμυρισμένη πόλη της Ντέρνα, για να επιτρέψουν στα σωστικά συνεργεία να σκάψουν μέσα στη λάσπη και τα κούφια κτίρια για 10.000 ανθρώπους που αγνοούνται και για το οποίους εκφράζονται φόβοι ότι είναι νεκροί. Με βάση τον μέχρι στιγμής απολογισμό, ο αριθμός των νεκρών έχει ξεπεράσει τους 11.000.
Σύμφωνα με το Associated Press, οι Αρχές προειδοποίησαν ότι οι ασθένειες και τα εκρηκτικά που μετακινήθηκαν από τα νερά, θα μπορούσαν να στοιχίσουν ακόμη περισσότερες ζωές.
Δύο φράγματα κατέρρευσαν από τις εξαιρετικά ισχυρές βροχοπτώσεις της μεσογειακής καταιγίδας Ντάνιελ νωρίς τη Δευτέρα, στέλνοντας ένα τείχος νερού ύψους πολλών μέτρων να αναβλύζει σε μια κοιλάδα που διασχίζει την πόλη Ντέρνα.
Οι ασυνήθιστες πλημμύρες και το πολιτικό χάος στη Λιβύη συνέβαλαν στον τεράστιο απολογισμό. Το πλούσιο σε πετρέλαιο κράτος έχει διαιρεθεί από το 2014 μεταξύ αντίπαλων κυβερνήσεων στα ανατολικά και τα δυτικά που υποστηρίζονται από διάφορες παραστρατιωτικές δυνάμεις και διεθνείς προστάτες.
Η καταστροφή επέφερε σπάνια ενότητα, καθώς οι κυβερνητικές υπηρεσίες σε όλο το διχασμό της Λιβύης έσπευσαν να βοηθήσουν τις πληγείσες περιοχές. Ωστόσο, οι προσπάθειες ανακούφισης επιβραδύνθηκαν από την καταστροφή, αφού καταστράφηκαν αρκετές γέφυρες που συνδέουν την πόλη.
Συγκλονιστικές μαρτυρίες
Την ίδια στιγμή, οι μαρτυρίες επιζώντων της θεομηνίας στην Ντέρνα είναι συγκλονιστικές. «Τα νερά χώρισαν στα δύο την Ντέρνα κι ό,τι υπήρχε ανάμεσα έχει εξαφανιστεί», δήλωσε στο ΒΒC o 18χρονος φοιτητής Ράχμα Μπεν Χαγιάλ, που σώθηκε ανεβαίνοντας στην ταράτσα κτιρίου. «Όλοι οι άνθρωποι που ζούσαν ανάμεσα είναι νεκροί», πρόσθεσε.
Horrifying. Video shot DURING the Derna tragedy by the sister of @mariam_ghy. It is 3 AM, middle of the night, pitch dark. Desperate citizens flee to the 7th floor of an apartment block as water has reached the 5th floor (that's 12-15 meters!).@akhbar pic.twitter.com/ZYQyyIjNUV
— Jenan Moussa (@jenanmoussa) September 14, 2023
«Αρχικά δεν ήταν τρομακτικά τα πράγματα», είπε η 23χρονη φοιτήτρια Ιατρικής Άμνα αλ Αμίν Αμπσαΐς, που ανέλαβε την κηδεμονία των τριών μικρότερων αδελφών της μετά τον θάνατο των γονιών τους από ασθένεια. Τα τέσσερα αδέλφια βρίσκονταν στο διαμέρισμά τους, στον πρώτο όροφο πολυκατοικίας κοντά στην προκυμαία, παίζοντας παιχνίδια και με τα κινητά τους. Αλλά όσο περνούσε η ώρα η βροχή δυνάμωνε κι άρχισαν να ηχούν σειρήνες. «Ξεκίνησε πραγματικά γύρω στις 2:30 τα χαράματα. Ο θόρυβος δυνάμωνε, ο αδελφός μου είπε ότι έβλεπε νερά να σκεπάζουν τον δρόμο», είπε.
Μέσα σε λίγα δευτερόλεπτα χάθηκε μια πόλη
Η επέλαση της κακοκαιρίας Daniel στη Λιβύη απεικονίζεται σε ένα βίντεο από την πόλη της Ντέρνα όπου οι δρόμοι μετατράπηκαν σε ποτάμια, παρασέρνοντας τα πάντα στο διάβα τους.
Χαρακτηριστικό είναι πως χρειάστηκαν λίγα δεύτερα για να γίνει ο δρόμος ένας ασυγκράτητος χείμαρρος.
New video shows how it took just seconds for a street in Libya's Derna to turn into a river.
— BNO News Live (@BNODesk) September 15, 2023
So far, more than 11,000 people are confirmed dead in Derna alone. Thousands more are still missing. pic.twitter.com/WlGvXZs6hG
Τι συνέβη
Το απόγευμα της Κυριακής, η καταιγίδα έφθασε στις ανατολικές ακτές της Λιβύης, πλήττοντας την Βεγγάζη πριν κατευθυνθεί προς ανατολάς προς τις πόλεις Σαχάτ (Κυρήνη), Αλ-Μαρτζ, αλ-Μπάιντα και Σούδα (Απολλωνία). Αλλά κυρίως προς την Ντέρνα, που μετρούσε 100.000 κατοίκους πριν από την καταστροφή.
Την νύκτα της Κυριακής, τα δύο φράγματα του Ουάντι Ντέρνα, που κρατούν τα ύδατα του ποταμού που διασχίζει την Ντέρνα, υποχώρησαν. Ισχυρά ρεύματα νερού κατέστρεψαν τις γέφυρες και παρέσυραν ολόκληρες συνοικίες μαζί με τους κατοίκους τους στις δύο όχθες του ποταμού για να καταλήξουν στην θάλασσα.
Πολλοί δρόμοι έχουν καταστραφεί και η πρόσβαση στις πληγείσες περιοχές είναι δύσκολη.
Γιατί τόσοι πολλοί νεκροί στην Ντέρνα;
Οι ερειπωμένες υποδομές, οι κατασκευές κατά παραβίασιν των κανόνων αστικής δόμησης κατά την διάρκεια της τελευταίας δεκαετίας και η έλλειψη προετοιμασίας απέναντι σε αυτούς του είδους τις καταστροφές μεταμόρφωσαν αυτήν την πόλη ανοικτό νεκροταφείο.
Οι περισσότεροι θάνατοι θα μπορούσαν να έχουν αποφευχθεί, δήλωσε ο Πέτερι Τάαλας, επικεφαλής του Παγκόσμιου Οργανισμού Μετεωρολογίας του ΟΗΕ. Το δίκτυο μετεωρολογικής παρατήρησης και τα συστήματα πληροφορικής έχουν καταστραφεί στο μεγαλύτερο μέρος τους κατά την διάρκεια των πολυετών συγκρούσεων, σημείωσε.
Από την πτώση και τον θάνατο του συνταγματάρχη Μουαμάρ Καντάφι το 2011, η Λιβύη είναι βυθισμένη στο χάος με την ύπαρξη δύο αντίπαλων κυβερνήσεων, μίας αναγνωρισμένη από τον ΟΗΕ με έδρα την Τρίπολη και μία στην ανατολική περιοχή η οποία επλήγη από τις πλημμύρες.
Παροχή βοήθειας
Από την Δευτέρα το πρωί, φάλαγγες από την Τριπολίτιδα στην δυτική Λιβύη κατευθύνθηκαν προς την Ντέρνα. Η υπό τον Αμπντελχαμίντ Ντμπέιμπα κυβέρνηση ανακοίνωσε την αποστολή δύο ασθενοφόρων αερομεταφοράς και ενός ελικοπτέρου, 87 γιατρών και μίας ομάδας έρευνας και διάσωσης, καθώς και τεχνικούς της Εθνικής Εταιρίας Ηλεκτρισμού για την αποκατάσταση της ηλεκτροδότησης.
Την Τετάρτη, η Υπηρεσία Συντονισμού Ανθρωπιστικών Υποθέσεων των Ηνωμένων Εθνών εκταμίευσε δέκα εκατομμύρια δολάρια από ταμείο για την αντιμετώπιση εκτάκτων καταστάσεων, δηλώνοντας ότι ο ΟΗΕ έχει αναπτύξει στον τόπο της καταστροφής μία ομάδα για την «υποστήριξη και την χρηματοδότηση της διεθνούς βοήθειας».
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ανακοίνωσε την αποστολή βοήθειας από την Γερμανία, την Ρουμανία και την Φινλανδία στο πλαίσιο του μηχανισμού πολιτικής προστασίας της Ευρωπαϊκή Ενωσης, με σκηνές, κρεβάτια εκστρατείας, κουβέρτες, γεννήτριες και είδη διατροφής.
Από την πλευρά του, το Παγκόσμιο Επισιτιστικό Πρόγραμμα ανακοίνωσε ότι ξεκίνησε την παροχή σίτισης σε 5.000 οικογένειες διευκρινίζοντας ότι και χιλιάδες άλλες στην Ντέρνα είναι χωρίς τρόφιμα και καταφύγιο.
Ο ΟΗΕ, οι Ηνωμένες Πολιτείες και πολλές χώρες της Μέσης Ανατολής και της βόρειας Αφρικής έχουν επίσης υποσχεθεί αποστολή βοήθειας. Ξένες ομάδες διασωστών επιχειρούν ήδη αναζητώντας επιζώντες.