Την «ατσάλινη» δέσμευση των Ηνωμένων Πολιτειών στην αμυντική συνδρομή των Φιλιππίνων σε περίπτωση οποιασδήποτε κινεζικής επίθεσης εξέφρασε ο Αμερικανός πρόεδρος, Τζο Μπάιντεν, στέλνοντας ξεκάθαρη προειδοποίηση στο καθεστώς Σι εν μέσω κλιμάκωσης της έντασης στα διαφιλονικούμενα ύδατα της Νότιας Σινικής Θάλασσας.
Η δήλωση Μπάιντεν ήλθε στη σκιά των δύο περιστατικών σύγκρουσης κινεζικών και φιλιππινέζικων πλοίων στο σύμπλεγμα των νήσων Σπράτλι, με τις δύο πλευρές να αλληλοκατηγορούνται για σκόπιμη πρόκληση και το «θερμόμετρο» διαρκώς να ανεβαίνει χωρίς πλέον να μπορεί να αποκλειστεί ένα «ατύχημα» σε αυτή τη θαλάσσια περιοχή τεράστιας γεωπολιτικής σημασίας, όπου μαίνεται ο ανταγωνισμός και συγκρούονται τα συμφέροντα Ηνωμένων Πολιτειών και Κίνας.
«Θέλω να είμαι σαφής. Θέλω να είμαι πολύ σαφής: Η αμυντική δέσμευση των Ηνωμένων Πολιτειών στις Φιλιππίνες είναι ακλόνητη» τόνισε ο Αμερικανός πρόεδρος διαμηνύοντας ότι οποιαδήποτε επίθεση σε αεροσκάφη, πλοία ή τις Ένοπλες Δυνάμεις των Φιλιππίνων θα ενεργοποιήσει τη ρήτρα του συμφώνου αμοιβαίας αμυντικής συνδρομής που «δένει» Ουάσινγκτον και Μανίλα εδώ και δεκαετίες και συγκεκριμένα από το 1951.
Στη σχετική δήλωση Μπάιντεν, που ήλθε καθώς υποδεχόταν την Τετάρτη στον Λευκό Οίκο τον πρωθυπουργό της Αυστραλίας Άντονι Αλμπανέζε, απάντησε εκπρόσωπος του υπουργείου Εξωτερικών της Κίνας λέγοντας ότι οι ΗΠΑ «δεν έχουν κανένα δικαίωμα να εμπλακούν σε ένα πρόβλημα μεταξύ της Κίνας και των Φιλιππίνων».
Εάν οι ΗΠΑ επρόκειτο να υπερασπιστούν τις Φιλιππίνες, οι ενέργειές τους «δεν πρέπει να πλήξουν την κυριαρχία και τα θαλάσσια συμφέροντα της Κίνας στη Νότια Σινική Θάλλασα», δήλωσε την Πέμπτη στους δημοσιογράφους η Μάο Νίνγκ.
Περίπου πέντε πλοία της κινεζικής ακτοφυλακής, οκτώ συνοδευτικά πλοία και δύο πλοία του Πολεμικού Ναυτικού σχημάτισαν κλοιό την περασμένη Κυριακή για να εμποδίσουν δύο πλοία της ακτοφυλακής των Φιλιππίνων και δύο βάρκες εφοδιασμού να παραδώσουν τρόφιμα και άλλες προμήθειες στους στρατιώτες που σταθμεύουν στο μισοβυθισμένο και σκουριασμένο πλοίο του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου «Sierra Madre».
Ως «απόδειξη» ενεργούς άσκησης κυριαρχικών δικαιωμάτων, οι Φιλιππίνες κρατούν προσαραγμένο από το 1999 το «Sierra Madre» στον μικροσκοπικό ύφαλο που οι ίδιες ονομάζουν Αγιουνγκίν, και βρίσκεται κοντά στις νήσους Σπράτλι. Το «Sierra Madre» έχει μετατραπεί σε προκεχωρημένο φυλάκιο. Στο πλοίο είναι εγκατεστημένοι στρατιώτες, τους οποίους εφοδιάζουν με τρόφιμα, νερό και είδη πρώτης ανάγκης σκάφη της ακτοφυλακής.
Ένα από τα πλοία της ακτοφυλακής των Φιλιππίνων και ένα σκάφος ανεφοδιασμού χτυπήθηκαν ξεχωριστά από ένα πλοίο της κινεζικής ακτοφυλακής και ένα σκάφος, σύμφωνα με το υπουργείο Άμυνας στη Μανίλα. Μόνο ένα από τα δύο φιλιππινέζικα σκάφη κατάφερε να παραδώσει προμήθειες στο «Sierra Madre».
Ο υπουργός Άμυνας των Φιλιππίνων, Γκιλμπέρτο Τεοντόρο, κατήγγειλε την Κίνα για κατάφωρη παραβίαση του Διεθνούς Δικαίου, λέγοντας ότι έθεσε σε κίνδυνο τη ζωή των πληρωμάτων και διαστρέβλωσε τα γεγονότα προς συγκάλυψη της επιθετικότητάς της. «Η Κίνα δεν έχει κανένα νόμιμο δικαίωμα ή εξουσία να διεξάγει επιχειρήσεις επιβολής του νόμου στα χωρικά μας ύδατα και στην αποκλειστική οικονομική μας ζώνη», υπογράμμισε.
Ο Αμερικανός πρόεδρος, Τζο Μπάιντεν, κατηγόρησε επίσης την Κίνα ότι ενήργησε «επικίνδυνα και παράνομα» όταν σημειώθηκαν οι συγκρούσεις.
Οι Φιλιππίνες αποτελούν σημαντικό στρατηγικό εταίρο των Ηνωμένων Πολιτειών, καθώς βρίσκονται κοντά σε δύο πιθανά σημεία ανάφλεξης στον Ειρηνικό -τη Νότια Σινική Θάλασσα και την Ταϊβάν. Από τον Ιούνιο του 2022, όταν ανέλαβε καθήκοντα ο πρόεδρος Φερντινάντ Μάρκος Τζούνιορ και αναβίωσε τη συμμαχία των Φιλιππίνων με τις ΗΠΑ, η Μανίλα έχει γίνει πιο επιθετική στην αμφισβήτηση των ενεργειών του Πεκίνου στη Νότια Σινική Θάλασσα.
Η εξωτερική πολιτική του Φερντινάντ Μάρκος έχει αντιστρέψει τη φιλοκινεζική στάση του προκατόχου του, Ροντρίγκο Ντουτέρτε, ο οποίος επικρίθηκε ότι δεν έκανε αρκετά για να αντιμετωπίσει την επιθετικότητα του Πεκίνου στη Νότια Σινική Θάλλασα.
