Ο Donald Trump φέρεται να προειδοποίησε τον Tayyip Erdogan, στην επικοινωνία που είχαν την Τετάρτη, να περιορίσει τις στρατιωτικές επιχειρήσεις στη βόρεια Συρία και να μην τολμήσει να περάσει ανατολικά του Ευφράτη, όπου βρίσκονται εγκατεστημένες ισχυρές αμερικανικές δυνάμεις, στην πόλη Μανμπίτζ. Η Άγκυρα, από την άλλη, όχι απλώς διέψευσε ότι στο τηλεφώνημα ανάμεσα στους δύο προέδρους υπήρξε τέτοια προειδοποίηση, αλλά ισχυρίστηκε ότι συνέβη ακριβώς το αντίθετο: Σύμφωνα με τον Mevlut Cavusoglu, ο Erdogan διεμήνυσε στον Trump να πάρει τον στρατό του από την Μπανμπίτζ, γιατί αυτή θα βρεθεί πολύ σύντομα στο στόχαστρο των τούρκων εισβολέων.
Οι αντιφατικές πληροφορίες και διαρροές αναφορικά με τις αμερικανο-τουρκικές σχέσεις και τη νέα δοκιμασία που διέρχονται τις τελευταίες ημέρες καθιστά το σκηνικό στη Συρία (και, κατ'' επέκταση, στη γύρω περιοχή) ακόμη πιο συγκεχυμένο. Πείθοντας, παράλληλα, ότι συμβαίνουν πολλά που δεν λέγονται και λέγονται εξίσου πολλά που δεν συμβαίνουν.
Να εξηγηθούμε. Είναι γεγονός ότι οι τουρκικές μονάδες και οι σύμμαχοί τους, του Ελεύθερου Συριακού Στρατού (FSA), έχουν εισέλθει στο καντόνι του Αφρίν, δυτικά του Ευφράτη, πλήττοντας τις πολιτοφυλακές των Κούρδων του YPG/PYD και των Αράβων που τους υποστηρίζουν, στο πλαίσιο των Συριακών Δημοκρατικών Δυνάμεων (SDF). Σε αυτή την επιχείρηση, μάλιστα, φαίνεται πως έχουν διασφαλίσει την ανοχή, αν όχι το πράσινο φως, από την πλευρά των Ρώσων που βρίσκονται στην περιοχή -οι οποίοι, έτσι, τιμωρούν τους Κούρδους για τη συνεργασία τους με τους Αμερικανούς. Η στάση της Μόσχας, άλλωστε, είναι αυτή που έχει αναγκάσει σε πλήρη σιωπή και τη Δαμασκό, καθώς ο Άσαντ δεν έχει βγάλει πρακτικά άχνα για την τουρκική εισβολή στο έδαφος της χώρας του...
Οι Ηνωμένες Πολιτείες, από την πλευρά τους, δεν είναι σαφές τι ακριβώς κάνουν και επιδιώκουν -πέρα από το ότι δεν είναι ούτε διατεθειμένες ούτε ικανές (όπως όλα δείχνουν) να επιβάλλουν με τη βία τις επιλογές τους στην φλεγόμενη Μέση Ανατολή, μιας και κάτι τέτοιο θα απειλούσε με Τρίτο Παγκόσμιο Πόλεμο. Πρακτικά, άλλωστε, το παιχνίδι το έχασαν από τη στιγμή -το 2015- που «επέτρεψαν» στους Ρώσους να επέμβουν στρατιωτικά και να αλλάξουν τον ρου του πολέμου στη Συρία.
Μπορούμε λοιπόν να υποθέσουμε, βασίμως, ότι αυτή τη στιγμή «ζυγίζουν» προσεκτικά τα δεδομένα, καθώς ναι μεν έχουν διάθεση να τιμωρήσουν τον Erdogan για την απειθαρχία του, από την άλλη όμως δεν θέλουν να τον εγκαταλείψουν στην αγκαλιά του Vladimir Putin -κάτι που, εκτός των άλλων, θα προκαλούσε ένα τεράστιο ρήγμα στο ΝΑΤΟ. Κι αυτό, πιθανότατα, συνιστά πολύ βαρύ αντίτιμο και είναι δυσανάλογο σε σχέση με το όφελος που θα αποκομίσουν οι ΗΠΑ εάν καταφέρουν να δέσουν οριστικά στο δικό τους άρμα τους Κούρδους.
Αλλά και ο Erdogan είναι φανερό ότι γνωρίζει πως υπάρχουν όρια. Πέρα από το γεγονός ότι αποκλείεται να δώσει εντολή στον στρατό του να χτυπήσει Αμερικανούς, είναι αρκετά έμπειρος και ικανός ώστε να συνειδητοποιεί ότι οι ισορροπίες είναι εξαιρετικά λεπτές και εύθραυστες και ο ίδιος βαδίζει κυριολεκτικά επί ξυρού ακμής. Όπως έχει φανεί και στο πρόσφατο παρελθόν, άλλωστε, κινδυνεύει ανά πάσα στιγμή από τη θέση του ισχυρού να βρεθεί απομονωμένος και... κυνηγημένος -ακόμη και από τη Ρωσία, η οποία με τη σειρά της κάνει τους δικούς της υπολογισμούς.
Με βάση όλα τα παραπάνω, είναι ανάγκη να κρατάμε μικρό καλάθι απέναντι σε όσα λέγονται, μεταδίδονται και διαρρέουν από το συγκεκριμένο μέτωπο. Ακόμη και όσον αφορά στην τουρκική εισβολή, για την ώρα και παρά τις θριαμβολογίες της Άγκυρας για τους εκατοντάδες αντιπάλους που έχουν σκοτωθεί και για τις επιχειρήσεις που πάνε περίφημα, όλα δείχνουν πως είναι περιορισμένης έκτασης και έντασης. Ουσιαστικά, οι αντίπαλοι μετράνε τις δυνάμεις τους προτού προχωρήσουν στο επόμενο βήμα, προς τα εμπρός ή προς τα πίσω.
Αυτό είναι δε κάτι που ισχύει και για τους Κούρδους οι οποίοι, αν και είναι ο πιο αδύναμος κρίκος στην αλυσίδα, στρατιωτικά και διπλωματικά, έχουν αποδείξει τα προηγούμενα χρόνια (με κορυφαία την πολιορκία του Κομπάνι από τον Isis) ότι όχι απλώς είναι αξιόμαχοι, αλλά διαθέτουν και κίνητρο. Κι αυτό κάνει τη διαφορά και αναγκάζει τους αντιπάλους τους να σκεφτούν διπλά προτού επιχειρήσουν την κατά μέτωπο επίθεση.
Γιώργος Παυλόπουλος
AP Photo/Petros Karadjias
