Χωρίς αμφιβολία, η Ρωσία είναι η μόνη κερδισμένη από το τουρκικό μπλόκο στην ένταξη της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ. Με τη βοήθεια της Άγκυρας, το Κρεμλίνο κερδίζει σημαντικό χρόνο στον πόλεμο έναντι της Ουκρανίας, τη στιγμή που η Γερμανία δείχνει απρόθυμη να προσφέρει περαιτέρω στήριξη στο Κίεβο, προκειμένου να μη διακινδυνεύσει μία άμεση εμπλοκή της στον πόλεμο.
«Θύμα» της κρίσης των σχέσεων ΗΠΑ - Τουρκίας και του γεωπολιτικού παιχνιδιού του Ταγίπ Ερντογάν με τον Βλαντιμίρ Πούτιν, η Σουηδία βρίσκεται πλέον αντιμέτωπη με ένα σημαντικό κενό ασφαλείας.
Η Φινλανδία από πλευράς της αντιμετωπίζει ένα τεράστιο δίλλημα: Να προχωρήσει από πλευράς της στην ένταξη και να διακινδυνεύσει μία κρίση στις σχέσεις της με τη γειτονική της χώρα ή να καθυστερήσει και αυτή, ρισκάροντας το κενό ασφαλείας έναντι της Ρωσίας.
Οι ΗΠΑ και γενικότερα η Δύση δείχνουν αδύναμοι να συνετίσουν τον περιφερειακό “σύμμαχο”, που από την αρχή του πολέμου “βάζει πλάτη” στο Κρεμλίνο, αρχικά κρατώντας ανοικτά τα Στενά για την ανάπτυξη του ρωσικού στόλου και τώρα μπλοκάροντας την ένταξη ενός ευρωπαϊκού κράτους στο ΝΑΤΟ.
Η ίδια η Τουρκία δείχνει να βρίσκεται σε στρατηγικό αδιέξοδο. Η άρνηση της ένταξης τω δύο Σκανδιναβικών χωρών στο ΝΑΤΟ αποτελεί το έσχατο μέσο πίεσης προς τις ΗΠΑ, οι οποίες τηρούν πλέον σκληρή στάση έναντι του Ταγίπ Ερντογάν.
Η μέχρι πρότινος πολύτιμη σύμμαχος της Αμερικής έχει αποβληθεί από το πρόγραμμα των F-35 και ξοδεύει απίστευτο διπλωματικό κεφάλαιο για την απόκτηση F-16, αεροσκαφών προηγούμενης γενιάς, σε ένα απίθανο ανατολίτικο παζάρι, που έχει εξαγριώσει τους συμμάχους.
Από τη δεκαετία του '50 η γειτονική μας χώρα αποσταθεροποιούσε ανενόχλητη για χρόνια την περιοχή, εκμεταλλευόμενη το ενδιαφέρον της Δύσης για το πετρέλαιο της Μέσης Ανατολής και τον φόβο αύξησης της σοβιετικής επιρροής. Η σχετική ελευθερία κινήσεων στη Μεσόγειο από τους Αμερικανούς της έδωσε τη δυνατότητα να εισβάλει στην Κυπριακή Δημοκρατία, χωρίς η Δύση να την αποβάλλει από τους σχηματισμούς της.
Η μείωση του ενδιαφέροντος για τα πετρέλαια της Μέσης Ανατολής και η προσπάθεια αυτονόμησης της Τουρκίας στις σχέσεις της με τη Ρωσία, έχουν δημιουργήσει πραγματικό ρήγμα στις σχέσεις της με τη Δύση και κυρίως με την ΗΠΑ.
Η Δύση και ειδικά η Ευρώπη βρίσκονται πλέον ενώπιον ενός μεγάλου προβλήματος, που ακούει στο όνομα Τουρκία. Ολοένα και περισσότερες φωνές ζητούν να μπει ένα τέλος στον άπιστο “σύμμαχο” της Ανατολής. Η ιστορία έχει δείξει ότι το τέλος της κάθε λογής “Σουλτάνων” είναι οδυνηρό όταν συγκρούονται με τη Δύση και αυτό θα πρέπει να προβληματίσει ιδιαίτερα τον Ταγίπ Ερντογάν.
* Ο Αλέξανδρος Δεσποτόπουλος είναι Διεθνολόγος
