Ο Σύμβουλος Εθνικής Ασφάλειας του Λευκού Οίκου Τζέικ Σάλιβαν παρουσίασε στον πρόεδρο των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν τις επιλογές για μια πιθανή επίθεση των ΗΠΑ στις πυρηνικές εγκαταστάσεις του Ιράν, εάν η Τεχεράνη αποφασίσει να κινηθεί προς την ανάπτυξη πυρηνικών όπλων πριν από την ορκωμοσία του Ντόναλντ Τραμπ, αναφέρει το ειδησεογραφικό δίκτυο Axios.
Η παρουσίαση έγινε σε μυστική ενημέρωση πριν από αρκετές εβδομάδες, αναφέρει το Axios επικαλούμενο τρεις αξιωματούχους.
Ένας αξιωματούχος ανέφερε στο ειδησεογραφικό δίκτυο ότι η συνάντηση δεν έγινε στον απόηχο νέων πληροφοριών και ότι ο Μπάιντεν δεν έλαβε οριστική απόφαση. Η πηγή είπε ότι η συνάντηση ήταν μέρος του «συνετού σχεδιασμού σεναρίων».
Μια πηγή είπε ότι ο Μπάιντεν επικεντρώθηκε στο εάν το Ιράν είχε λάβει πυρηνικά μέτρα που δημιουργούν μια επείγουσα κατάσταση που θα δικαιολογούσε ένα τόσο δραματικό στρατιωτικό χτύπημα λίγες εβδομάδες πριν από την ανάληψη των καθηκόντων του νέου προέδρου.
Αναλυτικότερα, το Axios αναφέρει ότι ένα αμερικανικό χτύπημα στο πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν κατά τη διάρκεια της μεταβατικής περιόδου - που ο απερχόμενος Αμερικανός πρόεδρος παραδίδει την εξουσία στον εκλεγμένο διάδοχό του - θα ήταν ένα τεράστιο στοίχημα από έναν πρόεδρο που υποσχέθηκε ότι δεν θα επιτρέψει στο Ιράν να αναπτύξει πυρηνικό όπλο, αν και θα κινδυνεύει επίσης να παραδώσει μια νέα σύγκρουση στον διάδοχό του.
Ο Μπάιντεν και η ομάδα εθνικής ασφαλείας του συζήτησαν διάφορες επιλογές και σενάρια κατά τη διάρκεια της συνάντησης, η οποία πραγματοποιήθηκε πριν από περίπου ένα μήνα, αλλά ο πρόεδρος δεν έλαβε καμία τελική απόφαση, σύμφωνα με τις πηγές, που επικαλείται το ειδησεογραφικό δίκτυο.
Αμερικανός αξιωματούχος με γνώση του θέματος δήλωσε ότι η συνάντηση στον Λευκό Οίκο δεν προκλήθηκε από νέες πληροφορίες ή δεν είχε σκοπό να καταλήξει σε μια απόφαση του Μπάιντεν, ναι ή όχι.
Αντίθετα, ήταν μέρος μιας συζήτησης για τον «συνετό σχεδιασμό σεναρίων» σχετικά με το πώς θα πρέπει να αντιδράσουν οι ΗΠΑ εάν το Ιράν προβεί σε βήματα όπως ο εμπλουτισμός του ουρανίου σε καθαρότητα 90% πριν από τις 20 Ιανουαρίου, δήλωσε ο αξιωματούχος.
Μια άλλη πηγή δήλωσε ότι επί του παρόντος δεν υπάρχουν συζητήσεις εντός του Λευκού Οίκου για πιθανή στρατιωτική δράση κατά των πυρηνικών εγκαταστάσεων του Ιράν.
Ορισμένοι από τους κορυφαίους συνεργάτες του Μπάιντεν έχουν υποστηρίξει ότι δύο τάσεις - η επιτάχυνση του πυρηνικού προγράμματος του Ιράν και η αποδυνάμωση του Ιράν και των αντιπροσώπων του στον πόλεμό τους με το Ισραήλ - μαζί δίνουν στον Μπάιντεν την ευκαιρία να χτυπήσει.
Οι πηγές ανέφεραν ότι ορισμένοι από τους βοηθούς του Μπάιντεν, συμπεριλαμβανομένου του Σάλιβαν, πιστεύουν ότι η υποβάθμιση της αεράμυνας και των πυραυλικών δυνατοτήτων του Ιράν, μαζί με τη σημαντική αποδυνάμωση των περιφερειακών αντιπροσώπων του Ιράν, θα βελτίωναν τις πιθανότητες ενός επιτυχημένου χτυπήματος και θα μείωναν τον κίνδυνο ιρανικών αντιποίνων και περιφερειακής κλιμάκωσης.
Ο Αμερικανός αξιωματούχος δήλωσε ότι ο Σάλιβαν δεν έκανε καμία σύσταση στον Μπάιντεν για το θέμα, αλλά συζήτησε μόνο τον σχεδιασμό σεναρίων. Ο Λευκός Οίκος αρνήθηκε να σχολιάσει.
Μια πηγή είπε ότι ο Μπάιντεν εστίασε στο ζήτημα του επείγοντος και στο κατά πόσον το Ιράν είχε λάβει μέτρα που δικαιολογούν ένα δραματικό στρατιωτικό πλήγμα λίγες εβδομάδες πριν από την ανάληψη των καθηκόντων ενός νέου προέδρου.
Το Ιράν αρνείται εδώ και καιρό ότι επιδιώκει πυρηνικά όπλα και τονίζει ότι το πυρηνικό του πρόγραμμα είναι μόνο για μη στρατιωτικούς σκοπούς.
Στο κατώφλι να γίνει πυρηνικό κράτος το Ιράν
Αλλά τους τελευταίους μήνες, αρκετοί πρώην και νυν Ιρανοί αξιωματούχοι μίλησαν δημοσίως για την πιθανότητα αλλαγής του πυρηνικού δόγματος του Ιράν.
«Μπορείτε να κοιτάξετε τις δημόσιες δηλώσεις των Ιρανών αξιωματούχων, οι οποίες έχουν αλλάξει τους τελευταίους μήνες καθώς δέχθηκαν αυτά τα στρατηγικά πλήγματα, για να θέσετε το ερώτημα: Πρέπει να αλλάξουμε το δόγμα μας κάποια στιγμή; Το γεγονός ότι αυτό βγαίνει δημοσίως είναι κάτι που πρέπει να εξεταστεί εξαιρετικά προσεκτικά», δήλωσε ο Σάλιβαν σε συνέδριο στη Νέα Υόρκη πριν από δύο εβδομάδες.
Στην ίδια εκδήλωση, ο Σάλιβαν υπέδειξε ότι τα πλήγματα που δέχθηκε το Ιράν και οι πληρεξούσιοι του κατά το περασμένο έτος θα μπορούσαν να ωθήσουν την Τεχεράνη να επιδιώξει ένα πυρηνικό όπλο. «Δημιουργεί επιλογές για αυτόν τον αντίπαλο που μπορεί να είναι αρκετά επικίνδυνες, και αυτό είναι κάτι για το οποίο πρέπει να παραμείνουμε εξαιρετικά προσεκτικοί καθώς προχωράμε μπροστά», είπε.
Το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν έχει προχωρήσει δραματικά κατά τη διάρκεια της θητείας του Μπάιντεν, φέρνοντας το Ιράν στο κατώφλι ενός καθεστώς de facto «πυρηνικού κράτους, σημειώνει το Axios.
Το Ιράν αύξησε τον εμπλουτισμό του σε ουράνιο στο 60%, αρκετά κοντά στο επίπεδο του 90% που απαιτείται για την παραγωγή πυρηνικού όπλου, ώστε οι προηγμένες φυγόκεντρες του Ιράν να μπορούν να το πετύχουν μέσα σε λίγες ημέρες.
Σύμφωνα με τη Διεθνή Υπηρεσία Ατομικής Ενέργειας (ΙΑΕΑ), το Ιράν διαθέτει αρκετό ουράνιο εμπλουτισμένο με 60% για την κατασκευή τεσσάρων πυρηνικών βομβών.
«Ακόμη και αν το Ιράν αποφάσιζε να κατασκευάσει μια βόμβα, θα έπρεπε να αναπτύξει έναν πυρηνικό εκρηκτικό μηχανισμό ή μια πυρηνική κεφαλή. Οι ισραηλινές μυστικές υπηρεσίες πιστεύουν ότι αυτό θα χρειαζόταν τουλάχιστον ένα χρόνο», σημειώνει το δημοσίευμα.
Ένα ισραηλινό χτύπημα στο στρατιωτικό συγκρότημα Parchin του Ιράν στα τέλη Οκτωβρίου κατέστρεψε επίσης εξελιγμένο εξοπλισμό - που χρονολογείται πριν το Ιράν τερματίσει το στρατιωτικό πυρηνικό του πρόγραμμα το 2003 - ο οποίος θα χρειαζόταν για τον σχεδιασμό και τη δοκιμή ενός πυρηνικού εκρηκτικού μηχανισμού.
Ισραηλινοί αξιωματούχοι πιστεύουν ότι αυτό θα μπορούσε να δημιουργήσει ένα κρίσιμο εμπόδιο εάν το Ιράν αποφασίσει να κατασκευάσει μια βόμβα.
Ωστόσο, Αμερικανοί και Ισραηλινοί αξιωματούχοι λένε ότι κατά το τελευταίο έτος, Ιρανοί επιστήμονες έχουν διεξάγει ύποπτη έρευνα σχετικά με τον πυρηνικό οπλισμό - συμπεριλαμβανομένης της μοντελοποίησης σε υπολογιστές και της μεταλλουργίας - η οποία φαίνεται να αποσκοπεί στη μείωση του χρόνου που απαιτείται για την ανάπτυξη μιας πυρηνικής συσκευής σε περίπτωση που οι ηγέτες του Ιράν επιλέξουν να το πράξουν.
Η κυβέρνηση Μπάιντεν έστειλε ιδιωτική προειδοποίηση στο Ιράν την περασμένη άνοιξη εκφράζοντας σοβαρές ανησυχίες για τις ιρανικές δραστηριότητες πυρηνικής έρευνας και ανάπτυξης, δήλωσαν στο Axios Αμερικανοί και Ισραηλινοί αξιωματούχοι.
Τόσο οι ΗΠΑ όσο και το Ισραήλ έχουν εντοπίσει ύποπτες πυρηνικές δραστηριότητες από Ιρανούς επιστήμονες τους τελευταίους μήνες, οι οποίες, όπως φοβούνται ορισμένοι αξιωματούχοι, θα μπορούσαν να αποτελούν μέρος μιας μυστικής ιρανικής προσπάθειας να χρησιμοποιηθεί η περίοδος γύρω από τη μεταβατική περίοδο της προεδρίας των ΗΠΑ για να σημειωθεί πρόοδος προς την κατεύθυνση του πυρηνικού οπλισμού
«Ο Σάλιβαν δήλωσε τον περασμένο μήνα ότι η κυβέρνηση Μπάιντεν είχε ενημερώσει την ομάδα του εκλεγμένου προέδρου Τραμπ σχετικά με την εικόνα των πληροφοριών όσον αφορά το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν», αναφέριε και Axios και σημειώνει τη δήλωση του συμβούλου: «Μπορεί να επιλέξουν μια διαφορετική πορεία, μια διαφορετική στρατηγική, αλλά θέλω να βεβαιωθώ ότι ξεκινάμε από μια κοινή βάση για το τι αντιμετωπίζουμε σε σχέση με την απειλή που συνιστά το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν».