Ανοιχτός για διαπραγματεύσεις με τον Ντόναλντ Τραμπ, με σκοπό να υπάρξει συμφωνία για ανακωχή στην Ουκρανία εμφανίζεται ο Βλαντιμίρ Πούτιν, ο οποίος αποκλείει, όμως –σύμφωνα με το Reuters– οποιοδήποτε συμβιβασμό όσον αφορά στα εδάφη και επιμένει ότι η Ουκρανία πρέπει να εγκαταλείψει τις βλέψεις της για ένταξη στο ΝΑΤΟ.
Στην πρώτη λεπτομερή αναφορά για το τι θα μπορούσε να δεχθεί ο Πούτιν σε τυχόν συμφωνία με τον Τραμπ, το Reuters μεταδίδει ότι πέντε Ρώσοι νυν και πρώην αξιωματούχοι δήλωσαν ότι το Κρεμλίνο θα μπορούσε να συμφωνήσει σε ένα πάγωμα των εχθροπραξιών στις πρώτες γραμμές του μετώπου στην Ουκρανία.
Exclusive: Putin, ascendant in Ukraine, eyes contours of a Trump peace deal - https://t.co/nEweuki4Aj https://t.co/XPaJ54CeSc pic.twitter.com/Z0RLsnJHmV
— Domenico De Giorgio, EU. Capre Diem (not a typo). (@degiorgiod) November 20, 2024
Να σημειωθεί ότι πριν από λίγες ημέρες ο Βλαντιμίρ Πούτιν είχε δηλώσει ότι οποιαδήποτε συμφωνία κατάπαυσης του πυρός θα πρέπει να αντανακλά τις «πραγματικότητες» στο έδαφος προσθέτοντας ότι φοβάται μια βραχύβια εκεχειρία που θα επιτρέψει στη Δύση να εξοπλίσει για άλλη μια φορά την Ουκρανία.
Παράλληλα, ωστόσο, δύο από τις πηγές του Reuters σημειώνουν ότι η απόφαση Μπάιντεν να επιτρέψει στην Ουκρανία να χρησιμοποιεί αμερικανικούς πυραύλους ATACMS για χτυπήματα βαθιά μέσα στη Ρωσία θα μπορούσε να περιπλέξει και να καθυστερήσει οποιαδήποτε διευθέτηση και να σκληρύνει τις απαιτήσεις της Μόσχας, καθώς οι σκληροπυρηνικοί πιέζουν για ένα μεγαλύτερο κομμάτι της Ουκρανίας.
Εάν δεν συμφωνηθεί κατάπαυση του πυρός, είπαν οι δύο πηγές, τότε η Ρωσία θα συνεχίσει τον πόλεμο.
Το Reuters απευθύνθηκε και στον διευθυντή επικοινωνίας του Τραμπ, Στίβεν Τσανγκ, ο οποίος δήλωσε ότι «ο νέος πρόεδρος των ΗΠΑ είναι το μόνο πρόσωπο που μπορεί να φέρει κοντά και τις δύο πλευρές, προκειμένου να διαπραγματευτούν την ειρήνη και να εργαστούν για τον τερματισμό του πολέμου και τον τερματισμό των δολοφονιών».
Ποια θα μπορούσε να είναι η συμφωνία;
Στην ερώτηση τι θα μπορούσε να προβλέπει μια συμφωνία κατάπαυσης του πυρός, δύο από τις ρωσικές πηγές αναφέρθηκαν σε ένα σχέδιο συμφωνίας που σχεδόν εγκρίθηκε τον Απρίλιο του 2022, μετά από συνομιλίες στην Κωνσταντινούπολη και στο οποίο ο Πούτιν έχει αναφερθεί δημοσίως ως πιθανή βάση για μια συμφωνία.
Σύμφωνα με αυτό το σχέδιο, αντίγραφο του οποίου έχει δει το Reuters, η Ουκρανία θα πρέπει να συμφωνήσει σε μόνιμη ουδετερότητα με αντάλλαγμα διεθνείς εγγυήσεις ασφαλείας από τα πέντε μόνιμα μέλη του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ: Βρετανία, Κίνα, Γαλλία, Ρωσία και Ηνωμένες Πολιτείες.
Ένας από τους Ρώσους αξιωματούχους δήλωσε ότι δεν θα υπάρξει συμφωνία αν η Ουκρανία δεν λάβει εγγυήσεις ασφαλείας, προσθέτοντας: «Το ερώτημα είναι πώς θα αποφευχθεί μια συμφωνία που θα εγκλωβίσει τη Δύση σε μια πιθανή άμεση αντιπαράθεση με τη Ρωσία μια μέρα».
- Εγγυήσεις ασφαλείας, όρια στις ένοπλες δυνάμεις -
Ενώ η Ρωσία δεν θα ανεχθεί ένταξη της Ουκρανίας στο ΝΑΤΟ ούτε παρουσία νατοϊκών στρατευμάτων στο ουκρανικό έδαφος, είναι ανοικτή για να συζητήσει εγγυήσεις ασφαλείας για το Κίεβο, σύμφωνα με τους πέντε νυν και πρώην αξιωματούχους.
Άλλες ουκρανικές παραχωρήσεις, για τις οποίες θα μπορούσε να ασκήσει πίεση το Κρεμλίνο, περιλαμβάνουν να συμφωνήσει το Κίεβο στον περιορισμό του μεγέθους των ένοπλων δυνάμεών του και να δεσμευθεί να μην περιορίσει τη χρήση της ρωσικής γλώσσας, ανέφεραν τα πρόσωπα αυτά.
Ο Ντιμίτρι Σίμες, ο οποίος μετανάστευσε στις ΗΠΑ από τη Σοβιετική Ένωση το 1973 και είναι ένας από τους Ρώσους με τις καλύτερες διασυνδέσεις στην Αμερική, δήλωσε πως μια συμφωνία για κατάπαυση του πυρός θα μπορούσε να επιτευχθεί σχετικά γρήγορα για να τελειώσει ο πόλεμος.
Όμως μια ευρύτερη, διαρκής συμφωνία, η οποία να αντιμετωπίζει τις ανησυχίες για την ασφάλεια τόσο της Ουκρανίας όσο και της Ρωσίας, θα ήταν εξαιρετικά δύσκολο να εκπονηθεί, πρόσθεσε.
«Μια μεγάλη συμφωνία, κατά την άποψή μου, θα ήταν πολύ δύσκολο να επιτευχθεί, καθώς οι θέσεις των δύο πλευρών απέχουν πολύ».
«Σκληρή αλήθεια: Η Ρωσία κερδίζει»
Η Ρωσία ελέγχει το 18% της Ουκρανίας, περιλαμβανομένης ολόκληρης της Κριμαίας, ουκρανικής χερσονήσου που προσάρτησε το 2014, το 80% του Ντονμπάς -οι περιφέρειες του Ντονέτσκ και του Λουχάνσκ- και πάνω από το 70% των περιφερειών της Ζαπορίζια και της Χερσώνας. Ελέγχει επίσης λίγο λιγότερο από το 3% της περιφέρειας του Χαρκόβου και ένα μικρό κομμάτι του Μικολάιφ.
Συνολικά η Ρωσία κατέχει πάνω από 110.000 τετραγωνικά χιλιόμετρα ουκρανικού εδάφους. Η Ουκρανία ελέγχει περίπου 650 τετραγωνικά χιλιόμετρα της ρωσικής περιφέρειας του Κουρσκ.
Στο εσωτερικό, ο Πούτιν θα μπορούσε να «πουλήσει» μια συμφωνία για κατάπαυση του πυρός στο πλαίσιο της οποίας η Ρωσία θα κρατούσε το μεγαλύτερο μέρος των εδαφών του Ντονέτσκ του Λουχάνσκ, της Ζαπορίζια και της Χερσώνας ως μια νίκη που διασφαλίζει την υπεράσπιση των ρωσοφώνων στην ανατολική Ουκρανία και εγγυάται τη χερσαία γέφυρα προς την Κριμαία, σύμφωνα με μία από τις πηγές.
Το μέλλον της ίδιας της Κριμαίας δεν αποτελεί θέμα συζήτησης, δήλωσαν όλοι οι Ρώσοι αξιωματούχοι.
Ένας από τους αξιωματούχους, μια υψηλόβαθμη πηγή που γνωρίζει αυτά που συζητούνται σε κορυφαίο επίπεδο στο Κρεμλίνο, δήλωσε πως η Δύση θα πρέπει να αποδεχθεί τη «σκληρή αλήθεια» ότι όλη η υποστήριξη που παρείχε στην Ουκρανία δεν μπορεί να εμποδίσει τη Ρωσία να κερδίσει τον πόλεμο.
Ο Πούτιν, ένας πρώην αντισυνταγματάρχης της KGB που παρακολούθησε τη Σοβιετική Ένωση να καταρρέει ενώ στάθμευε στη Δρέσδη, πήρε ο ίδιος την απόφαση για την εισβολή στην Ουκρανία με λίγες μόνο συμβουλές από μια πολύ μικρή ομάδα έμπιστων συμβούλων, είπαν στο Ρόιτερς 10 ρωσικές πηγές που γνωρίζουν τι σκέπτεται το Κρεμλίνο.
Παρομοίως θα είναι αυτός που θα αποφασίσει για οποιαδήποτε κατάπαυση του πυρός, σύμφωνα με τους πέντε νυν και πρώην αξιωματούχους.
Όταν ερωτήθηκαν πώς μπορεί να μοιάζει μια ενδεχόμενη κατάπαυση του πυρός, δύο από τις ρωσικές πηγές αναφέρθηκαν σε ένα σχέδιο συμφωνίας το οποίο είχε σχεδόν εγκριθεί τον Απρίλιο του 2022 έπειτα από συνομιλίες στην Κωνσταντινούπολη και στο οποίο ο Πούτιν έχει αναφερθεί δημόσια ως εν δυνάμει βάση για μια συμφωνία.
Βάσει του σχεδίου αυτού, αντίγραφο του οποίου είδε το Ρόιτερς, η Ουκρανία θα πρέπει να συμφωνήσει σε διαρκή ουδετερότητα με αντάλλαγμα διεθνείς εγγυήσεις ασφαλείας από τα πέντε μόνιμα μέλη του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ: τη Βρετανία, την Κίνα, τη Γαλλία, τη Ρωσία και τις Ηνωμένες Πολιτείες.
Ένας από τους Ρώσους αξιωματούχους είπε ότι δεν πρόκειται να υπάρξει συμφωνία αν η Ουκρανία δεν λάβει εγγυήσεις ασφαλείας, προσθέτοντας: «Το ζήτημα είναι πώς να αποφευχθεί μια συμφωνία που θα κλείδωνε τη Δύση σε εν δυνάμει άμεση αντιπαράθεση κάποια μέρα με τη Ρωσία».