Του Γιώργου Παυλόπουλου
Πολλοί ήταν αυτοί που ανέμεναν – ήλπιζαν ή φοβόντουσαν – ότι η μετεκλογική νύχτα θα ήταν μακριά και πως η Παρασκευή και 13 (Δεκεμβρίου 2019) θα σηματοδοτούσε ένα ακόμη θρίλερ για την πολιτική ζωή της Βρετανίας. Έπεσαν, όμως, έξω. Σε αντίθεση με τις δημοσκοπήσεις, οι οποίες αυτή τη φορά έκαναν διάνα και πρόβλεψαν σχεδόν με ακρίβεια το αποτέλεσμα – όπως, άλλωστε, και τα exit poll.
Οι κάλπες έβγαλαν ένα πεντακάθαρο αποτέλεσμα, το οποίο είναι αδύνατο να αμφισβητηθεί από οποιονδήποτε, όσο κι αν προσπαθήσει, όποια επιχειρήματα κι αν ψάξει να βρει. Όπως ξεκάθαρη είναι και η βούληση του λαού του Ηνωμένου Βασιλείου, ο οποίος στην ουσία επανέλαβε με ηχηρό τρόπο την επιλογή που είχε κάνει στο ιστορικό δημοψήφισμα της 23ης Ιουνίου 2016: Έξοδος από την Ευρωπαϊκή Ένωση.
«Αντίο» στις 31 Ιανουαρίου
Πλέον, τα εμπόδια έχουν σχεδόν εκλείψει και στις 31 Ιανουαρίου, πλην συγκλονιστικού απροόπτου, ένα από τα πιο πολύκροτα πολιτικά διαζύγια όλων των εποχών θα είναι πραγματικότητα. Οι πάντες δε μπορούν από τώρα να στρέψουν το βλέμμα τους στην επόμενη ημέρα, η οποία προφανώς και θα έχει τις δικές της δυσκολίες και ιδιαιτερότητες.
Αφού, βεβαίως, πρώτα εξάγουν τα βασικά συμπεράσματα από την χθεσινή εκλογική αναμέτρηση – την πιο κρίσιμη εδώ και μια γενιά για το Ηνωμένο Βασίλειο, όπως (δικαίως, σε μεγάλο βαθμό) είχε χαρακτηριστεί. Ιδού ποια είναι αυτά.
Πρώτον, για μια ακόμη φορά αποδείχτηκε ότι οι λαοί προτιμούν τις καθαρές φωνές και τις καθαρές λύσεις. Αυτός που το κατάλαβε καλύτερα – όσο κι αν είναι αντιπαθής σε πολλούς, ακόμη και ανάμεσα σε όσους τον ψήφισαν – είναι ο Μπόρις Τζόνσον, ο οποίος δικαιώθηκε πλήρως για την επιλογή του να στείλει το εξής απλό μήνυμα: Να τελειώνουμε με το Brexit εδώ και τώρα, χωρίς άλλες αναβολές, και να κοιτάξουμε το μέλλον.
Όπως φάνηκε στην πράξη και τις προηγούμενες ημέρες, αλλά και στις κάλπες, ήταν αυτό που ήθελαν να ακούσουν τόσο οι πολίτες όσο και οι αγορές. Και για τον λόγο αυτό, χάρισαν ένα θρίαμβο στους Τόρις που όμοιό του είχε το κόμμα να γνωρίσει από την εποχή της Μάργκαρετ Θάτσερ.
Αποχαιρετισμός στον Κόρμπιν
Δεύτερον, οι Εργατικοί και κυρίως ο ηγέτης τους τιμωρήθηκαν με τον πιο ηχηρό τρόπο από τους ψηφοφόρους για το γεγονός ότι προσπάθησαν να πετάξουν την μπάλα στην εξέδρα, δεν πήραν σαφή θέση υπέρ ή κατά της εξόδου από την ΕΕ και δεν είπαν τι θα στηρίξουν στο δεύτερο δημοψήφισμα, τη διεξαγωγή του οποίου – επίσης καθυστερημένα – υποσχέθηκαν.
Η συντριβή τους είναι, δίχως αμφιβολία, οδυνηρή. Πλέον, το κόμμα είναι υποχρεωμένο να μαζέψει τα κομμάτια του και να ανασκουμπωθεί – αφού πρώτα αλλάξει και ηγεσία, μιας και ο Τζέρεμι Κόρμπιν δύσκολα θα μπορέσει να επιβιώσει πολιτικά μετά το φιάσκο.
Τρίτον, μια νέα εποχή ξημερώνει από σήμερα για την Ευρωπαϊκή Ένωση και μια νέα σελίδα αρχίζει να γράφεται στην ιστορία της «ευρωπαϊκής ενοποίησης». Κι αυτό διότι είναι η πρώτη φορά μετά τη Συνθήκη της Ρώμης του 1957 (την ιδρυτική πράξη της ΕΟΚ) που η πόρτα ανοίγει όχι για να υποδεχθεί μια χώρα, αλλά για να αποχαιρετήσει ένα μέλος. Κι αυτό, έστω κι αν το Ηνωμένο Βασίλειο ποτέ δεν υπήρξε ο πιο πιστός εταίρος και ο πιο φανατικός φιλοευρωπαίος, αποτελεί ένα ιστορικό βήμα.
Από εδώ και στο εξής, πρέπει να αναμένουμε ότι θα επιταχυνθούν οι εξελίξεις και οι ανακατατάξεις και εντός της ΕΕ, σε όλα τα επίπεδα. Ήταν αυτό που, πάνω από όλους, επιθυμούσε ο Εμανουέλ Μακρόν, θεωρώντας ότι χωρίς τους Βρετανούς στα πόδια του, έχει έρθει η ώρα της Γαλλίας να παίξει ηγετικό ρόλο στην Ευρώπη. Οι εξελίξεις θα δείξουν εάν και κατά πόσο δικαιωθεί.
Η επόμενη κρίση
Τέλος – αλλά όχι τελευταίο σε σημασία, όπως λένε και οι Άγγλοι – οφείλουμε να κάνουμε μία πρόβλεψη. Μετά την αρχική ευφορία στις τάξεις των Συντηρητικών και στο επιτελείο του Τζόνσον, είναι βέβαιο ότι θα αναγκαστούν να δουν κατάματα αυτό που έρχεται και τους τεράστιους κινδύνους που φέρνει μαζί του.
Δεν αναφερόμαστε στη διαπραγμάτευση με τις Βρυξέλλες για τη νέα εμπορική σχέση ανάμεσα στις δύο πλευρές μετά το Brexit, ούτε στο αντίστοιχο παζάρι που θα γίνει με τις ΗΠΑ, αλλά σε κάτι άλλο: Τις φυγόκεντες τάσεις που θα εκδηλωθούν στη Σκοτία, τη Βόρεια Ιρλανδία και την Ουαλία, οι οποίες θα απειλήσουν με διάλυση το Ηνωμένο Βασίλειο και θα αποτελέσουν τη μεγάλη πρόκληση για την κυβέρνησή του.
Ο θρίαμβος του εθνικιστικού κόμματος SNP, της Νίκολα Στέρτζον, που σχεδόν έσβησε από τον πολιτικό χάρτη της Σκοτίας όλα τα άλλα κόμματα, αποδεικνύει του λόγου το αληθές. Το ίδιο και οι τριγμοί που ακούγονται ήδη στο οικοδόμημα που χτίστηκε στο Μπέλφαστ με τη «Συμφωνία της Μεγάλης Παρασκευής».
Η μεγάλη περιπέτεια εκεί τώρα αρχίζει – προτού καν τελειώσει η προηγούμενη.
AP Photo/Thanassis Stavrakis
