Οι ελπίδες του Ντόναλντ Τραμπ να εξασφαλίσει πρόσβαση στις σπάνιες γαίες της Ουκρανίας προσέκρουσαν σε τοίχο το Σάββατο, καθώς ο πρόεδρος Βολοντίμιρ Ζελένσκι απέρριψε την πρόταση με την αιτιολογία ότι ήταν πολύ επικεντρωμένη στα συμφέροντα των ΗΠΑ.
Οι προοπτικές μιας οικονομικής συμφωνίας σε αντάλλαγμα τη στήριξη της Ουάσινγκτον προς τη χώρα που έχει πληγεί από τον πόλεμο είχαν κερδίσει έδαφος τις τελευταίες ημέρες, με αφορμή συζητήσεις για μια ευρύτερη συμφωνία για τη λήξη της σύρραξης, αλλά ο Ζελένσκι δήλωσε ότι η προσφορά που υπήρξε μέχρι στιγμής δεν παρέχει συγκεκριμένες εγγυήσεις ασφαλείας για τη χώρα του.
«Δεν επέτρεψα στους υπουργούς να υπογράψουν μια σχετική συμφωνία διότι κατά την άποψή μου δεν είναι έτοιμη να μας προστατεύσει, να προστατεύσει τα συμφέροντά μας» δήλωσε ο Ζελένσκι στο Associated Press. Οι ΗΠΑ είχαν ζητήσει το 50% των κρίσιμων μεταλλευμάτων της Ουκρανίας, όπως ανέφερε το Reuters, επικαλούμενο τρία άτομα που γνωρίζουν το θέμα.
Αξιωματούχοι στο Συνέδριο Ασφαλείας του Μονάχου δήλωσαν ότι υπάρχει περιθώριο για διαπραγμάτευση μιας συμφωνίας που να είναι αποδεκτή και από τις δύο πλευρές.
Ο Ρεπουμπλικανός γερουσιαστής Λίντσεϊ Γκράχαμ είπε ότι μια τέτοια συμφωνία θα μπορούσε να «αλλάξει του παιγνίδι» για την επίλυση της σύγκρουσης και να γίνει «εφιάλτης» για τον Ρώσο πρόεδρο Βλαντίμιρ Πούτιν.
«Αυτή η συμφωνία για τα ορυκτά μεταξύ των Ηνωμένων Πολιτειών και της Ουκρανίας αλλάζει τα δεδομένα, διότι ο πρόεδρος Τραμπ μπορεί να απευθυνθεί στον αμερικανικό λαό και να πει ότι η Ουκρανία δεν είναι βάρος, είναι όφελος», δήλωσε ο Γκράχαμ, κάνοντας την εκτίμηση ότι «εάν αυτή η συμφωνία για τα ορυκτά συμβεί, είναι ένας εφιάλτης για τον Πούτιν, επειδή έχουμε κάτι να υπερασπιστούμε που δεν είχαμε πριν».
Η Ουκρανία διαθέτει τεράστια κοιτάσματα πολύτιμων ορυκτών που είναι κρίσιμα για την κατασκευή προϊόντων υψηλής τεχνολογίας. Η Οικονομική Σχολή του Κιέβου εκτιμά ότι η χώρα φιλοξενεί κοιτάσματα 20 από τις 50 κρίσιμες πρώτες ύλες, συμπεριλαμβανομένων του τιτανίου, του λιθίου και του ζιρκονίου.
Ο πρόεδρος Τραμπ έχει δηλώσει ότι θέλει τέτοια ορυκτά αξίας 500 δισεκατομμυρίων δολαρίων από την Ουκρανία για να βοηθήσει στη μείωση της εξάρτησης των ΗΠΑ από την Κίνα, αλλά ο Ζελένσκι δήλωσε ότι οποιαδήποτε εκμετάλλευση θα πρέπει να συνδεθεί με εγγυήσεις ασφαλείας για την Ουκρανία.
Ο γερουσιαστής των Δημοκρατικών Chris Coons δήλωσε στο CNBC ότι η συμφωνία θα μπορούσε να είναι «θετική» και για τις δύο πλευρές, υπό την προϋπόθεση ότι θα υπάρξουν εγγυήσεις ασφαλείας για το Κίεβο.
«Εάν πρόκειται για μια επενδυτική ευκαιρία όπου αμερικανικές και άλλες εταιρείες από την Ευρώπη θα συμμετέχουν στην εξόρυξη και την επεξεργασία, έτσι ώστε να μπορούμε να είμαστε ανεξάρτητοι από τις κινεζικές πηγές αυτών των στρατηγικών ορυκτών - και εάν αυτό βοηθά στην εμβάθυνση και την ενίσχυση της εταιρικής μας σχέσης για να συμβάλει στη διασφάλιση της ασφάλειας της Ουκρανίας στο μέλλον ... αυτό θα ήταν θετικό», δήλωσε ο Coons. Πρόσθεσε, ωστόσο, ότι υπήρχαν κάποιες περιγραφές της συμφωνίας που είναι «αρκετά διαφορετικές από αυτό».
«Συναλλακτική» εξωτερική πολιτική
Η υπάρχουσα πρόταση των ΗΠΑ επικεντρώνεται στη χρήση των σπάνιων γαιών της Ουκρανίας «ως αποζημίωση» για τη χρηματοδότηση που έχει ήδη παράσχει η κυβέρνηση Μπάιντεν, καθώς και ως πληρωμή για μελλοντική υποστήριξη, ανέφερε το Associated Press σύμφωνα με νυν και πρώην ανώτερους Ουκρανούς αξιωματούχους.
«Οι ΗΠΑ το έχουν καταστήσει πολύ σαφές, η εξωτερική τους πολιτική θα είναι συναλλακτική, τίποτε άλλο», δήλωσε στο CNBCο Binaifer Nowrojee, πρόεδρος του Open Society Foundation. Παρ' όλα αυτά, είπε, η Ουκρανία παραμένει σε μια «καλή θέση για διαπραγματεύσεις».
Η Ουκρανία επιδιώκει εδώ και καιρό να αναπτύξει την κρίσιμη βιομηχανία ορυκτών πόρων της και μια συμφωνία με τις ΗΠΑ θα μπορούσε να παράσχει την υποστήριξη που απαιτείται για την εντατική σε κεφάλαια εργασία εξόρυξης και επεξεργασίας ορυκτών πόρων.
Η Ναταλία Σάποβαλ, επικεφαλής του Ινστιτούτου KSE, μιας δεξαμενής σκέψης στο πλαίσιο της Οικονομικής Σχολής του Κιέβου, η οποία συνέταξε μια βάση δεδομένων για τα κρίσιμα ορυκτά της Ουκρανίας, συμφώνησε ότι μια συμφωνία θα μπορούσε να είναι αμοιβαία επωφελής και για τις δύο χώρες, εάν οι διαπραγματεύσεις γίνονταν «με καλή πίστη».
«Η Ουκρανία θέλει να πιστεύει ότι ο Τραμπ θέλει μια οικονομική, σοβαρή βάση για τις συζητήσεις με τον Πούτιν. Εάν υπήρχαν περισσότεροι Αμερικανοί επενδυτές στην Ουκρανία, θα υπήρχε μεγαλύτερη βάση για την προστασία της Ουκρανίας», δήλωσε η Σάποβαλ στο CNBC.
Παρόλα αυτά, τόνισε ότι οποιαδήποτε συμφωνία πρέπει να περιέχει περισσότερα από αποζημιώσεις και θα πρέπει να συμβαδίζει με μια ευρύτερη συμφωνία με τη Ρωσία για τον τερματισμό των μαχών.
«Εάν ο Τραμπ δεν σχεδιάζει να χρησιμοποιήσει κρίσιμες πρώτες ύλες ως μέρος του πλαισίου των διαπραγματεύσεων με τη Ρωσία και σκέφτεται απλώς ότι θέλουμε αποζημιώσεις για τη βοήθειά της, είναι χάσιμο χρόνου για όλους τους εμπλεκόμενους», πρόσθεσε.
