Την ώρα που τα σωστικά συνεργεία αναζητούν ίχνη ζωής στα ερείπια και ενώ ο αριθμός των νεκρών αυξάνεται διαρκώς, έχοντας ξεπεράσει τους 17.500, σε Τουρκία και Συρία, ξεχειλίζει η οργή κατά του Ερντογάν για την ολιγωρία στην αντιμετώπιση της κρίσης, αλλά και για τα διαρκή κατασκευαστικά εγκλήματα σε μία από τις πλέον σεισμογενείς περιοχές του πλανήτη.
Οι «κατασκευαστικές αμνηστίες» σε οικοδομές χωρίς τα απαιτούμενα πιστοποιητικά ασφαλείας έναντι καθορισμένου τέλους, συνέβαλαν, μεταξύ άλλων, στην καταστροφή, εκτιμούν οι ειδικοί.
Έως και 75.000 κτίρια στην πληγείσα από τον σεισμό ζώνη στη νότια Τουρκία έχουν λάβει αμνηστία, σύμφωνα με την Ένωση Επιμελητηρίων Τούρκων Μηχανικών και το Επιμελητήριο Πολεοδομίας Αρχιτεκτόνων της Τουρκίας.
Διαβάστε σχετικά:
Εμ. Βασιλάκης: Εξόφθαλμες αστοχίες στα κτίρια - Ολική η καταστροφή
Ο Τούρκος πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, εν μέσω προεκλογικής περιόδου -η χώρα είναι προγραμματισμένο να προσέλθει σε κάλπες τον Μάιο- δήλωσε την Τετάρτη, κατά την επίσκεψή του στις πληγείσες περιοχές, ότι οι επιχειρήσεις διάσωσης διεξάγονται πλέον κανονικά και υποσχέθηκε ότι κανείς δεν θα μείνει άστεγος.
Αίσθηση «μετα-Αποκάλυψης»
Οι πληγέντες από τον σεισμό στη νότια Τουρκία αναζητούν προσωρινό καταφύγιο και φαγητό μέσα στο κρύο και περιμένουν με αγωνία δίπλα στα ερείπια, όπου μπορεί να βρίσκονται ακόμα θαμμένοι συγγενείς και φίλοι.
Η ατμόσφαιρα είναι αποπνικτική από καπνό της φωτιάς, καθώς ο κόσμος καίει ξύλα για να ζεσταθεί. Τα πάντα είναι καλυμμένα από τη σκόνη κτηρίων που κατέρρευσαν ή καταρρέουν.
Τα ελικόπτερα που πετούν από πάνω συμβάλλουν στη δημιουργία μιας αίσθησης «μετα-Αποκάλυψης». Όσοι είναι ακόμα παγιδευμένοι κάτω από τα κτήρια ζουν μια κόλαση, αλλά και όσοι διέφυγαν υποφέρουν.
Ο επιβεβαιωμένος απολογισμός των νεκρών στην Τουρκία αυξήθηκε σε 12.391 μέχρι το πρωί της Πέμπτης, σύμφωνα με την Αρχή Διαχείρισης Καταστροφών, καταγράφοντας αύξηση άνω του 30% σε σχέση με τον απολογισμό της Τετάρτης.
Μάχη με τον χρόνο για τους επιζώντες
Εντωμεταξύ, ανθρωπιστική βοήθεια φτάνει στην Τουρκία από δεκάδες χώρες. Η Ελλάδα, με εντολή του πρωθυπουργού, Κυριάκου Μητσοτάκη, στέλνει στη γειτονική χώρα πέντε αεροσκάφη με ανθρωπιστική βοήθεια, ενώ οι Έλληνες διασώστες, που ενισχύθηκαν και με δεύτερη μονάδα ΕΜΑΚ, συνεχίζουν να σώζουν ζωές.
Την αποστολή του πρώτου κύματος ανθρωπιστικής βοήθειας στην Τουρκία συνοδεύουν ο υπουργός Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας, Χρήστος Στυλιανίδης και ο γενικός γραμματέας Πολιτικής Προστασίας Βασίλειος Παπαγεωργίου.
Διαβάστε σχετικά:
Η Κύπρος συλλέγει ανθρωπιστική βοήθεια για τους σεισμοπαθείς
Επιπλέον, το πρώτο κομβόι ανθρωπιστικής βοήθειας για τους σεισμόπληκτους της βόρειας Συρίας βρίσκεται καθ’ οδόν προς τα νότια τουρκικά σύνορα με την ελπίδα να τα διασχίσει σήμερα, δήλωσαν στο Reuters δύο πηγές από ανθρωπιστικές οργανώσεις.
Σύμφωνα με πηγή, η αυτοκινητοπομπή περιλαμβάνει έξι φορτηγά.
Η οργάνωση «Λευκά Κράνη» της Συρίας τονίζει ότι «ο χρόνος τελειώνει», με «εκατοντάδες οικογένειες» να παραμένουν εγκλωβισμένες κάτω από τα ερείπια των κτηρίων που κατέρρευσαν στη Συρία.
We are at a critical point... Time is running out, hundreds of families are still stuck under the rubble. Every second means saving a life. 75+ hours after the #earthquake, our teams continue search operations amid great difficulties & need for heavy machinery to remove rubble. pic.twitter.com/TBmGIhu64H
— The White Helmets (@SyriaCivilDef) February 9, 2023
Όπως τονίζουν, οι ομάδες τους συνεχίζουν να ψάχνουν για επιζώντες «εν μέσω μεγάλων δυσκολιών» και με την ανάγκη χρήσης βαρέων μηχανημάτων για την απομάκρυνση των ερειπίων.
«Κάθε δευτερόλεπτο σημαίνει ότι σώζεται μια ζωή», επισημαίνουν.
Οι διασώστες εξακολουθούσαν να βρίσκουν ανθρώπους ζωντανούς, ωστόσο, κάθε ώρα που περνά, οι ελπίδες για τον εντοπισμό επιζώντων μειώνονται.
Οι πρώτες 72 ώρες είμαι κρίσιμες, με ποσοστό πάνω από το 90% των διασωθέντων να εντοπίζονται μέσα σε αυτό το χρονικό διάστημα, σύμφωνα με τον Ίλαν Κέλμαν ερευνητής φυσικών καταστροφών στο University College του Λονδίνου (UCL).
Ελλείψεις σε εξοπλισμό και τεχνογνωσία
Παράλληλα, κάθε μέρα που περνά αυξάνονται στην Τουρκία οι διαμαρτυρίες για την έλλειψη εξοπλισμού, τεχνογνωσίας και υποστήριξης στη διάσωση των παγιδευμένων, ενώ άκουγαν κραυγές που τους καλούσαν σε βοήθεια.
«Πού είναι το κράτος; Πού είναι εδώ και δύο μέρες; Τους εκλιπαρούμε. Αφήστε μας να το κάνουμε εμείς, μπορούμε να τους βγάλουμε έξω», ανέφερε η Sabiha Alinak την Τετάρτη, ενώ βρισκόταν πλάι σε χιονισμένο κτήριο που κατέρρευσε στην πόλη Μαλάτια, όπου είχαν παγιδευτεί οι συγγενείς της.
Παρόμοιες σκηνές εκτυλίσσονταν και στη γειτονική Συρία, της οποίας ο βορράς επλήγη σοβαρά από τον τεράστιο σεισμό της Δευτέρας και όπου ο αριθμός των νεκρών είχε ανέλθει σε τουλάχιστον 2.950 μέχρι την Τετάρτη, σύμφωνα με την κυβέρνηση και υπηρεσία διάσωσης που επιχειρεί στο βορειοδυτικό τμήμα, το οποίο ελέγχεται από τους αντάρτες.
Ο πρεσβευτής της Συρίας στα Ηνωμένα Έθνη παραδέχτηκε «ελλείψεις σε επιχειρησιακή ετοιμότητα και εξοπλισμό», αποδίδοντάς τις στον εμφύλιο πόλεμο που διαρκεί εδώ και πάνω από μία δεκαετία στη χώρα του, καθώς και στις δυτικές κυρώσεις.
Παρατεταγμένα πτώματα έξω από νοσοκομείο στην Αντιόχεια
Ο αριθμός των νεκρών και στις δύο χώρες αναμενόταν να αυξηθεί, καθώς εκατοντάδες κτήρια που κατέρρευσαν σε πολλές πόλεις έχουν γίνει τάφοι για τους ανθρώπους που κοιμόντουσαν όταν χτύπησε ο σεισμός.
Στην τουρκική πόλη Αντιόχεια, δεκάδες πτώματα, κάποια καλυμμένα με κουβέρτες και σεντόνια και άλλα σε σάκους για πτώματα, ήταν παρατεταγμένα στο έδαφος έξω από ένα νοσοκομείο.
Η 64χρονη Melek εξέφρασε τη λύπη της για την έλλειψη ομάδων διάσωσης: «Επιζήσαμε από τον σεισμό, αλλά θα πεθάνουμε εδώ από την πείνα ή το κρύο».
Πολλοί στη ζώνη καταστροφής κοιμήθηκαν στα αυτοκίνητά τους ή στους δρόμους υπό δριμύ ψύχος, φοβούμενοι να επιστρέψουν στα κτήρια που ταρακουνήθηκαν από τη δόνηση των 7,8 βαθμών, τη φονικότερη στην Τουρκία από το 1999- και από δεύτερο ισχυρό σεισμό λίγες ώρες αργότερα.
Σύμφωνα με τις τουρκικές Αρχές, περίπου 13,5 εκατομμύρια άνθρωποι επλήγησαν σε μια περιοχή που εκτείνεται σε απόσταση περίπου 450 χιλιομέτρων από τα Άδανα στα δυτικά έως το Ντιγιάρμπακιρ στα ανατολικά. Στη Συρία, άνθρωποι σκοτώθηκαν μέχρι τη Χάμα, 250 χλμ. από το επίκεντρο.
Κάποιοι από τους νεκρούς στην Τουρκία ήταν πρόσφυγες από τον πόλεμο στη Συρία. Οι σάκοι με τις σορούς τους έφτασαν στα σύνορα με ταξί, φορτηγά και στοιβαγμένοι πάνω σε φορτηγά με καρότσα για να μεταφερθούν στους τόπους τελικής ανάπαυσης στην πατρίδα τους.
Εκατοντάδες χιλιάδες άστεγοι
Περισσότεροι από 298.000 άνθρωποι έχουν μείνει άστεγοι, ενώ έχουν ανοίξει 180 καταφύγια για τους εκτοπισμένους, ανέφεραν τα συριακά κρατικά μέσα ενημέρωσης, αναφερόμενα προφανώς σε περιοχές που βρίσκονται υπό τον έλεγχο της κυβέρνησης και δεν κατέχονται από τις παρατάξεις της αντιπολίτευσης.
Στη Συρία, οι προσπάθειες ανακούφισης περιπλέκονται από τη σύγκρουση που έχει διχοτομήσει το έθνος και έχει καταστρέψει τις υποδομές του.
Πρόκληση για τον Ερντογάν ενόψει εκλογών
Ο Ερντογάν, ο οποίος κήρυξε κατάσταση έκτακτης ανάγκης σε δέκα επαρχίες και έστειλε στρατεύματα για να βοηθήσουν, επισκέφθηκε την Τετάρτη το Καχραμανμάρας.
Μιλώντας σε δημοσιογράφους, υπό τον ήχο των σειρήνων των ασθενοφόρων, παραδέχτηκε ότι υπήρξαν προβλήματα με τους δρόμους και τα αεροδρόμια, αλλά «σήμερα είμαστε καλύτερα».
«Θα είμαστε καλύτερα αύριο και αργότερα. Έχουμε ακόμη κάποια προβλήματα με τα καύσιμα ... αλλά θα τα ξεπεράσουμε και αυτά», δήλωσε ο Ερντογάν.
Παρόλα αυτά, η καταστροφή και οι προσπάθειες ανοικοδόμησης θα αποτελέσουν πρόκληση για τον Ερντογάν ενόψει των εκλογών του Μαΐου, οι οποίες είχαν ήδη χαρακτηριστεί ως η πιο δύσκολη μάχη των δύο δεκαετιών που βρίσκεται στην εξουσία.
Διαβάστε σχετικά:
Σεισμός στην Τουρκία: Η ανοικοδόμηση μπορεί να διαρκέσει μία δεκαετία
«Μπλόκο» Ερντογάν στο Twitter
Την Τετάρτη, η τουρκική κυβέρνηση επέβαλε περιορισμούς στη χρήση του Twitter, καθώς ο κόσμος είχε αρχίσει να «βασίζεται στην υπηρεσία» μετά την καταστροφή, σχολίασε το παρατηρητήριο διαδικτύου Netblocks.
Ο διευθύνων σύμβουλος του Twitter, Έλον Μασκ, δήλωσε αργότερα ότι η εταιρεία είχε ενημερωθεί από την κυβέρνηση της Τουρκίας για το ότι η πλήρης πρόσβαση στην πλατφόρμα κοινωνικής δικτύωσης θα ενεργοποιηθεί ξανά «σύντομα».
Elon Musk confirms Turkey cut access to Twitter and that the Turkish government will enable access again shortly pic.twitter.com/UwvlqHba52
— Dexerto (@Dexerto) February 8, 2023
Ο εμπειρογνώμονας για τα δικαιώματα στον κυβερνοχώρο και καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Bilgi της Κωνσταντινούπολης Γιαμάν Ακντενίζ δήλωσε ότι δεν είναι σαφές τι προκάλεσε τον περιορισμό, προσθέτοντας ότι η πρόσβαση στο Tiktok ήταν επίσης περιορισμένη στην Τουρκία.
«Πώς γίνεται το Twitter να περιορίζεται σε μια μέρα που η επικοινωνία σώζει ζωές; Τι είδους ανικανότητα;», ανέφερε στο Twitter ο επικεφαλής του κόμματος της αντιπολίτευσης DEVA, Αλί Μπαμπατσάν.
Το Υπουργείο Μεταφορών και Υποδομών, το οποίο μπορεί να επιβάλει τέτοιους περιορισμούς, δεν ήταν διαθέσιμο για σχόλια.
Διαβάστε ακόμα:
Πέντε πτήσεις με ανθρωπιστική βοήθεια αναχωρούν από το «Ελ. Βενιζέλος»
Η Τουρκία μπλοκάρει το Twitter εν μέσω κατακραυγής για την διαχείριση της καταστροφής
Κ. Συνολάκης: Το ελληνικό τόξο μπορεί να δώσει μεγάλο σεισμό 8,5 Ρίχτερ