Με ναρκοπέδιο μοιάζει ο δρόμος προς τις εκλογές της 3ης Νοεμβρίου στις Ηνωμένες Πολιτείες. Ο Ντόναλντ Τραμπ έχει μπροστά του τουλάχιστον πέντε μεγάλες προκλήσεις, τόσο εντός όσο και εκτός συνόρων, τις οποίες καλείται να διαχειριστεί με τρόπο ο οποίος, αν μη τι άλλο, δεν θα τινάξει στον αέρα την προσπάθειά του να επανεκλεγεί για μια δεύτερη θητεία – αλλά και δεν θα βυθίσει τη χώρα του σε μια κρίση διαρκείας, με άδηλη κατάληξη.
Το πιο πρόσφατο μέτωπο είναι αυτό που προέκυψε μετά το βίντεο της περασμένης Δευτέρας, όπου αποτυπώθηκε ζωντανά η εγκληματική ενέργεια ενός αστυνομικού (με βεβαρυμένο παρελθόν) ο οποίος οδήγησε σε θάνατο από ασφυξία έναν άοπλο 48χρονο αφροαμερικανό στη Μινεάπολη. Οι εικόνες που μεταδόθηκαν αστραπιαία, μαζί με την απεγνωσμένη κραυγή «δεν μπορώ να αναπνεύσω» του άτυχου Τζορτζ Φλόιντ, λειτούργησαν σαν η σπίθα η οποία ήταν αρκετή για να αναζωπυρωθεί μια πυρκαγιά που δεν έχει σβήσει ποτέ στις ΗΠΑ – ο ρατσισμός.
Πλέον, καθώς η πόλη "φλέγεται", οι άνδρες της Εθνικής Φρουράς έχουν αναπτυχθεί στους δρόμους και οι διαδηλώσεις και ταραχές δείχνουν να επεκτείνονται και σε άλλες πολιτείες, αναβιώνουν μνήμες 1992, δηλαδή ενός «νέου Λος Άντζελες». Τότε που μετά από μία ακόμη βίαιη ενέργεια σε βάρος ενός αφροαμερικανού, ξέσπασαν πολυήμερες ταραχές αφήνοντας πίσω τους 63 νεκρούς, χιλιάδες τραυματίες και συλληφθέντες, μαζί με μια χαίνουσα πληγή.
Στα μαχαίρια με Twitter και διαδίκτυο
Η αλήθεια είναι ότι και ο ίδιος ο πρόεδρος φρόντισε να ρίξει λάδι στη φωτιά με την αντίδρασή του. Όχι μόνο προειδοποίησε πως εάν δεν αποκατασταθεί άμεσα η τάξη θα δώσει διαταγή ανάπτυξης χιλιάδων εθνοφρουρών και πεζοναυτών στην περιοχή, αλλά ξεκαθάρισε ουσιαστικά πως η εντολή την οποία θα έχουν είναι «πυρ στο ψαχνό».
Αυτό ήταν που προκάλεσε και την αντίδραση του Twitter, το οποίο πρακτικά κατέβασε την συγκεκριμένη ανάρτηση, χαρακτηρίζοντάς την ως προτροπή σε βίαιες πράξεις και αντίθετη με τις αρχές του. Έτσι, έγινε ένα ακόμη βήμα κλιμάκωσης στην αντιπαράθεση η οποία έχει ξεσπάσει ανάμεσα στον Τραμπ και το συγκεκριμένο Μέσο – καθώς και άλλα όμορα.
Ταυτόχρονα με το επίμαχο «τιτίβισμα», o Τραμπ υπέγραφε και διάταγμα το οποίο άνοιξε τον δρόμο για την επιβολή ασφυκτικού ελέγχου και για λογοκρισία του περιεχομένου στις αναρτήσεις και τις σελίδες των Μέσων Κοινωνικής Δικτύωσης. Είναι μία κίνηση η οποία προκάλεσε ήδη την έντονη αντίδραση από όλους σχεδόν τους διαδικτυακούς γίγαντες των ΗΠΑ – ακόμη κι εκείνους που φαίνεται να διάκεινται θετικά απέναντι στον πρόεδρο της χώρας, όπως η Facebook.
Η εκατόμβη του κορονοϊού
Γιατί, όμως, συμπεριφέρεται και αντιδρά με αυτόν τον τρόπο ο ένοικος του Λευκού Οίκου, πολλαπλασιάζοντας τους εχθρούς του σε μια τόσο κρίσιμη περίοδο; Η απάντηση είναι ότι αισθάνεται στριμωγμένος από τις εξελίξεις των τελευταίων μηνών, που έχουν αλλάξει τα δεδομένα. Έτσι, από εκεί που ήταν φαβορί απέναντι στον «λίγο» Τζο Μπάιντεν, τώρα φέρεται να απειλείται με μια οδυνηρή πολιτική και προσωπική ήττα.
Καταλύτης υπήρξε, αναμφίβολα, η εμφάνιση του κορονοϊού και της πανδημίας Covid-19, που έχουν πλήξει βάναυσα τις ΗΠΑ και τους πολίτες της. Ειδικά δε τους πιο αδύναμους – όπως είναι οι Αφροαμερικανοί, οι οποίοι μπορεί να αντιστοιχούν στο 13-14% του πληθυσμού, όμως από τις τάξεις τους προέρχεται πάνω από το 50% των 100.000 και πλέον θυμάτων, τα οποία χαρίζουν στην υπερδύναμη μια θλιβερή παγκόσμια πρωτιά.
Το πολιτικό κόστος για την εικόνα αυτή είναι φανερό ότι βαρύνει τον πρόεδρο και τη διαχείριση που επέλεξε να κάνει – η οποία σφραγίστηκε από μια σειρά άστοχων δηλώσεων, αντιεπιστημονικών ασυναρτησιών και προκλητικών ενεργειών. Και μόνο το γεγονός, άλλωστε, ότι οι ειδικοί εκτιμούν πως εάν τα αναγκαία περιοριστικά μέτρα είχαν ληφθεί μία ή δύο εβδομάδες νωρίτερα θα είχαν σωθεί δεκάδες χιλιάδες ζωές, λέει από μόνο του πολλά.
Η στρατιά των 40 εκατ. ανέργων
Τέταρτη νάρκη, οι πρωτοφανείς – τουλάχιστον μετά την εποχή του Κραχ του 1929 και της Μεγάλης Ύφεσης που το ακολούθησε – στρατιές των ανέργων, στις οποίες μέσα σε διάστημα δυόμιση μηνών έχουν προστεθεί 40 εκατομμύρια άνθρωποι. Πολύ απλά, σήμερα είναι άνεργος ο ένας στους τέσσερις Αμερικανούς που αποτελούν το εργατικό δυναμικό της χώρας.
Η παραπάνω εικόνα εξηγεί, σε μεγάλο βαθμό, και την... πρεμούρα που έχει ο Τραμπ για να ανοίξει και πάλι πλήρως η οικονομία, αφήνοντας κατά μέρος την υγεία και τις ανθρώπινες ζωές. Ταυτόχρονα δε, ερμηνεύει και τον (μάλλον μη συνηθισμένο για τις ΗΠΑ) χαρακτήρα που επέλεξε να δώσει στο πακέτο των 3 τρισ. δολαρίων για την τόνωση της οικονομίας, στέλνοντας το κρατικό «ελικόπτερο» να μοιράζει απευθείας ζεστό χρήμα στους λογαριασμούς των Αμερικανών.
Το μέτωπο με την Κίνα
Τέλος υπάρχει ένα ακόμη πρόβλημα για τον πρόεδρο των ΗΠΑ: Η Κίνα. Το καθεστώς του Σι Τζινπίνγκ εκτιμά ότι η απέναντι πλευρά βρίσκεται αυτή τη στιγμή σε θέση σχετικής αδυναμίας και έχει αποφασίσει να χτυπήσει σε αρκετά μέτωπα, ελπίζοντας να κερδίσει πόντους στον ανταγωνισμό.
Τα όσα συμβαίνουν στο μέτωπο του Χονγκ Κονγκ είναι αποκαλυπτικά. Χθες ο Τραμπ ανακοίνωσε ότι ανακαλεί τα εμπορικά προνόμια που έχει το ημι-αυτονόμο κρατίδιο με τις ΗΠΑ, σε απάντηση της απόφασης του Πεκίνου να προχωρήσει στην άρση του αυτοδιοίκητου της επαρχίας, με ένα νέο νομοθετικό πακέτο. Στην Κίνα χρεώνει ο Τραμπ και την εσφαλμένη κατά τον ίδιο στάση του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας κατά την πανδημία, γι' αυτό και επίσης χθες ανακοίνωσε την οριστική διακοπή της χρηματοδότησής του.
Θα τα καταφέρει, άραγε, ο Τραμπ, οι συμβουλάτορες και οι υπηρεσίες του, να φτάσουν στην άκρη του δρόμου, δηλαδή στις κάλπες, χωρίς να έχουν «τραυματιστεί» σοβαρά; Αναμφίβολα, θα είναι πολύ δύσκολο – και γι' αυτό, ίσως επιλέξουν μια γνωστή και γενικώς αποτελεσματική στρατιωτική τακτική: Να... βομβαρδίσουν το ναρκοπέδιο προκαταβολικά. Τι θα μπορούσε να σημαίνει αυτό; Ενδεχομένως, μια πολεμική περιπέτεια σε κάποιο σημείο του πλανήτη, όπου αυτό θεωρείται εφικτό.