Οι αρχικές διπλωματικές επαφές των δύο πλευρών είχαν ξεκινήσει από τον Μάρτιο, δείχνοντας πως κάτι αλλάζει. Σύμφωνα με τις δηλώσεις των εκπροσώπων της, η Τουρκία θέλει να βελτιώσει τις επαφές με όλα τα κράτη της περιοχής.
Αλλά η Αίγυπτος έχει βασική, αν όχι προεξάρχουσα, θέση στη νέα προσέγγιση της Τουρκίας, αρχικά λόγω της οικονομικής δυναμικής. Οι τουρκικές επενδύσεις στην Αίγυπτο ανέρχονται στα 2,5 εκατ. δολάρια ενώ η Τουρκία είναι ο πέμπτος μεγαλύτερος εξαγωγέας στην Αίγυπτο, φτάνοντας στο 5% των συνολικών εισαγωγών της Αιγύπτου.
Οι εντάσεις με τις Ηνωμένες Πολιτείες, καθώς και η σύγκρουση με την Ευρωπαϊκή Ένωση σημαίνει πως η Άγκυρα αναζητεί κάθε διαθέσιμο οικονομικό εταίρο. Ήδη η Τουρκία έχει χάσει σημαντικές αγορές στον αραβικό κόσμο, όπως η Σαουδική Αραβία με το άτυπο μποϊκοτάζ που έχει επιβληθεί στα τουρκικά προϊόντα. Επόμενος σταθμός του Τούρκου Υπουργού Εξωτερικών Μεβλούτ Τσαβούσογλου για τον Μάιο άλλωστε, είναι το Ριάντ.
Ένα βασικό ζήτημα για τον Σίσι αποτελούσε η αναστολή της υποστήριξης της Τουρκίας στους αντικαθεστωτικούς Μουσουλμάνους Αδερφούς της Αιγύπτου. Αρκετά στελέχη της Μουσουλμανικής Αδελφότητας είχαν βρει καταφύγιο στην Τουρκία, μετά το πραξικόπημα του αιγυπτιακού στρατού το 2013.
Ο Ερντογάν βέβαια δεν είχε κάποιο σκοπό να τους παραδώσει στο Κάιρο. Απ’ ότι φαίνεται, το Κάιρο έλαβε διαβεβαιώσεις για μία νέα αρχή στα «θέματα ασφάλειας και πληροφοριών». Επιπρόσθετα, σύμφωνα με αναφορές, το Κάιρο έχει ικανοποιηθεί από την παύση της κριτικής στον Σίσι από τα τουρκικά φιλοκυβερνητικά ΜΜΕ, μετά από τις πρώτες επαφές του Μαρτίου.
Η νέα προεδρία στις Ηνωμένες Πολιτείες ενδεχομένως να έχει φέρει πιο κοντά Άγκυρα και Κάιρο, λόγω των παραβιάσεων των ανθρωπίνων δικαιωμάτων για τις οποίες κατηγορούνται και οι δύο.
Η διοίκηση του Τζο Μπάιντεν φαίνεται να δικαιώνει τις προσδοκίες όσων περίμεναν μία στροφή από τον προηγούμενο πρόεδρο προς μία διαφορετική εξωτερική πολιτική σε σχέση με τα ανθρώπινα δικαιώματα, τουλάχιστον σε ρητορικό επίπεδο. Το Κάιρο μπορεί να βρεθεί σε δύσκολη θέση, όσο διαρκεί το καθεστώς έκτακτης ανάγκης μετά το πραξικόπημα του 2013. Ας μην ξεχνάμε πως ο αιγυπτιακός στρατός λαμβάνει ένα σταθερό ποσό ετησίως από τις ΗΠΑ ως αναπτυξιακή βοήθεια.
Βέβαια, το στρατιωτικό καθεστώς του Σίσι έχει εντείνει τη σχέση του με τους χριστιανούς στη χώρα -ένα βασικό ζήτημα για τις ΗΠΑ- ιδιαίτερα ύστερα από τις επιθέσεις που δέχθηκαν από εξτρεμιστικές ομάδες.
Ταυτόχρονα το καθεστώς του Σίσι έχει προβεί και σε άλλα μέτρα για την καθημερινότητα των χριστιανών, όπως η χαλάρωση των περιορισμών στην ανέγερση εκκλησιών, την αύξηση χορήγησης αδειών και τη νομιμοποίηση σημαντικού μέρους των ιερών χώρων κι αναγνωρίζει ως ευθύνη του την προστασία των μειονοτήτων της χώρας.
Από τη μεριά της Τουρκίας, οι πιέσεις για τις συνεχείς καταπατήσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων συνεχίζονται. Η ήπια αντίδραση του Ταγίπ Ερντογάν στην αναγνώριση της Γενοκτονίας των Αρμενίων ενδεχομένως έδειξε πως φοβάται τα χειρότερα στο μέλλον, προτιμώντας την εσωτερική κριτική από τη διασάλευση των σχέσεων του με τον Λευκό Οίκο.
Όπως λένε γλαφυρά στην Τουρκία, αντί να κλείσει τη βάση του Ιντσιρλίκ στους Αμερικάνους, έκλεισε τα πάντα στη χώρα, αναφερόμενοι στην καραντίνα τριών εβδομάδων που ο Τούρκος Πρόεδρος ανακοίνωσε στα τέλη Απριλίου.
Οι συζητήσεις Άγκυρας και Καΐρου σίγουρα έχουν επεκταθεί στο θέμα της Λιβύης, όπου οι δυο τους υποστηρίζουν αντίπαλες παρατάξεις. Ο Σίσι φαίνεται να έχει χάσει την υπομονή του με τον στρατάρχη Χαφτάρ και το κόστος των ασταμάτητων συγκρούσεων στη χώρα.
Η Τουρκία αντιμετωπίζει την πίεση για την αποχώρηση των στρατευμάτων της από τη χώρα. Ακόμα και η Άνγκελα Μέρκελ τόνισε τη σημασία της εξόδου τους. Η πρωτοβουλία του ΟΗΕ για ειρήνευση στη Λιβύη με την εγκαθίδρυση μίας μεταβατικής αρχής θα χρειαστεί να έχει τη φαινομενική υποστήριξη και των δυο τους, τουλάχιστον τώρα που είναι στην πρώτη φάση.
Η Τουρκία πάντα «κλείνει το μάτι» στην Αίγυπτο πως το διαβόητο μνημόνιο χάραξης θαλάσσιων ζωνών με τη Λιβύη δεν στρέφεται εναντίον της και προσπαθεί να την φέρει κοντά της, απέναντι από την Ελλάδα.
Το Κάιρο ήταν προσεκτικό να μην συμπεριλάβει αμφισβητούμενα, από την Τουρκία, ζητήματα στη συμφωνία οριοθέτησης των θαλασσίων ζωνών με την Ελλάδα, που υπογράφηκε μετά από τη σπουδή της Αθήνας. Παρ’ όλα αυτά, διατηρεί τις επιφυλάξεις για τη στάση της Τουρκίας στη Λιβύη και τον καιροσκοπικό χαρακτήρα των επεμβάσεων της.
Η έκρυθμη κατάσταση στο Τσαντ, με τον θάνατο του «αιώνιου» προέδρου του, έχει αυξήσει τους φόβους της Αιγύπτου, πως η Τουρκία μπορεί να αξιοποιήσει τη ρευστότητα στην περιοχή εναντίον της. Ταυτόχρονα οπότε βρίσκεται σε επαφή με τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, ώστε να προλάβουν κάποια αιφνιδιαστική κίνηση της Τουρκίας στη χώρα.
Όταν η Αραβική Άνοιξη χτύπαγε την πόρτα της Αιγύπτου το 2011, ο Ταγίπ Ερντογάν ένιωθε πανίσχυρος, θεωρώντας πως η Τουρκία δεν χρειάζεται να συνομιλεί με τα καθεστώτα της περιοχής που διαφωνούσε. Οι συνομιλητές του ήταν οι ισλαμιστές που τον αποδέχονταν ως ηγέτη του μουσουλμανικού κόσμου. Πλέον φαίνεται να κατανοεί πως η κατάσταση έχει μεταβληθεί εναντίον του. Το ζήτημα είναι πως γνωρίζουν κι όλοι οι ηγέτες των κρατών της περιοχής πως σκέφτεται.
