Σίλβιο Μπερλουσκόνι. Il Cavaliere, ο Ιππότης, όπως του άρεσε να αποκαλείται. O κυρίαρχος των ιταλικών ΜΜΕ, ο πλουσιότερος άνθρωπος της χώρας, ο μακροβιότερος -με εννέα χρόνια συνολικά- πρωθυπουργός της μεταπολεμικής Ιταλίας, ο άνθρωπος που ένωσε την ιταλική δεξιά. Ένας ροκ σταρ, σύμφωνα με το περιοδικό «Rolling Stone».
Το όνομά του ενεπλάκη σε πολλά σκάνδαλα, είτε για την προσωπική του ζωή, είτε για διαφθορά και έγινε συνώνυμο με τα πάρτυ bunga bunga και τις όμορφες γυναίκες. Δημιούργησε μία νέα πολιτική κουλτούρα στην Ιταλία, αυτή του μάρκετινγκ, της λάμψης, της εικόνας, της επικοινωνίας, όπου ο ίδιος ο αγγελιοφόρος είναι πιο σημαντικός από το μήνυμα.
Είχε φανατικούς θαυμαστές και φανατικούς εχθρούς. Όπως είχε πει και ίδιος- «οι μισοί Ιταλοί με αγαπάνε και οι μισοί με μισούνε».
Την τελευταία δεκαετία η εικόνα του είχε ξεθωριάσει, αλλά παρόλα αυτά στις εκλογές του 2022 επέστρεψε και κατάφερε να μετάσχει σε κυβέρνηση συνεργασίας. Με τον θάνατό του θα τεθεί θέμα ως προς τις ισορροπίες του κυβερνητικού συνασπισμού, ενώ αβέβαιο είναι τι θα συμβεί στο κόμμα του, στο Forza Italia.
Προερχόμενος από τον κόσμο των επιχειρήσεων και, μάλιστα, των κατασκευών και της διαφήμισης, ο Μπερλουσκόνι αναδιάταξε το τηλεοπτικό τοπίο της Ιταλίας. Μέσα από ένα δίκτυο τοπικών σταθμών που αναμετέδιδαν το ίδιο πρόγραμμα κατάφερε να σπάσει το μονοπώλιο της RAI, της ιταλικής δημόσιας τηλεόρασης. Χάρη στη συμμαχία του, που επισφραγίστηκε με μια κουμπαριά, με τον τότε πρωθυπουργό και Γενικό Γραμματέα του Σοσιαλιστικού Κόμματος, Μπετίνο Κράξι, κατάφερε να νομιμοποιήσει το εγχείρημά του και να δημιουργήσει την πρώτη και μόνη ιδιωτική τηλεοπτική αυτοκρατορία της Ιταλίας.
Στις αρχές του 1990, με τα σκάνδαλα των «καθαρών χεριών» και την κατάρρευση των Χριστιανοδημοκρατών, που είχαν κυβερνήσει αδιάκοπα την Ιταλία από το τέλος του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου, ο Μπερλουσκόνι έκανε την εμφάνισή του στην ιταλική πολιτική σκηνή. Ο «Ιππότης» εκμεταλλεύτηκε αριστοτεχνικά τον φόβο των Ιταλών να κυριαρχηθεί η νέα εποχή από τους πρώην Κομμουνιστές, που ήταν το μόνο κόμμα που δεν ενεπλάκη στο σκάνδαλο, και αξιοποίησε την τηλεοπτική του κυριαρχία για να κερδίσει τις εκλογές του 1994.
Έκτοτε και μέχρι την πτώση στα τέλη του 2011, όταν μαζί με τον Γιώργο Παπανδρέου, οδηγήθηκε σε παραίτηση υπό την πίεση των αγορών και των Ευρωπαίων εταίρων της Ιταλίας, κυρίως της Άνγκελα Μέρκελ, κυριάρχησε στην ιταλική πολιτική σκηνή, παρά τις κατά καιρούς ήττες του, κυρίως, από τον Ρομάνο Πρόντι.
Ο Μπερλουσκόνι έφερε νέα ήθη και στυλ στην ιταλική πολιτική ζωή. Υπήρξε το αρχέτυπο του λαϊκιστή ηγέτη και το πρότυπο για μετέπειτα ηγέτες. Ήταν ιδεολογικά εκλεκτικιστής, συνδυάζοντας ιδέες και από τα αριστερά και από τα δεξιά, αν και παρέμεινε συνεπής στην υπεράσπιση της ελεύθερης αγοράς.
Υπήρξε αντι-θεσμικός στο βαθμό που πολέμησε και πολεμήθηκε από τη Δικαιοσύνη, την οποία θεωρούσε την Πέμπτη Φάλαγγα της αριστεράς και ενός βαθέως κράτους που τον απεχθάνονταν.
Απευθύνονταν στον μέσο Ιταλό με έναν τρόπο φρέσκο και μια διαρκή τάση να προκαλέσει και να αμφισβητήσει την καταπιεστική πολιτική ορθότητα της αριστεράς. Δεν δίσταζε να βωμολοχήσει, να φλερτάρει, να πειράξει δημόσια.
Ήταν ο πρώτος Ιταλός πρωθυπουργός που εκλέχθηκε απευθείας, χωρίς καμία πολιτική προϋπηρεσία ή εμπειρία και μαζί του και χάρη σε αυτόν εκλέχθηκαν πολλοί νέοι βουλευτές, συνεργάτες του ή, πάντως, από τον χώρο της τηλεόρασης.
Η πολιτική του κυριαρχία εμπόδισε κάθε μεταρρυθμιστική πρωτοβουλία και βύθισε την Ιταλία στη στασιμότητα και τη διεθνή απαξίωση. Υπό αυτή την έννοια η Ιταλία έχασε μία τεράστια ευκαιρία και οδηγήθηκε σε μία ιστορική αποτυχία.
Το φαινόμενο Τραμπ έχει πολλές ομοιότητες με το φαινόμενο Μπερλουσκόνι. Ο Ντόναλντ Τραμπ ξεκίνησε να χτίζει την αυτοκρατορία του από τον χώρο των ακινήτων και εν συνεχεία έγινε κυρίαρχος στα μίντια. Μέσα από αυτά δημιούργησε την εκλογική του βάση, μπήκε στην πολιτική σε ώριμη ηλικία, προβάλλοντας διχαστικά μηνύματα, και εν τέλει κατάφερε να γίνει Πρόεδρος των Η.Π.Α..Χρησιμοποιεί την πολιτική του επιρροή για να βοηθήσει τις επιχειρήσεις του και αντίστροφα. Εμπλέκεται σε πολιτικά και σεξουαλικά σκάνδαλα αλλά δεν δείχνει να πτοείται. Ακόμη και εμφανισιακά, το κιτρινοπορτοκαλί πρόσωπό του από το σολάριουμ και το κατάλευκο χαμόγελο θυμίζουν τόσο πολύ τον Σίλβιο. Το βασικότερο όμως είναι ότι, όπως και ο Μπερλουσκόνι στην Ιταλία, άλλαξε τον τρόπο που διεξάγεται η πολιτική στην Αμερική.
Ο Σίλβιο Μπερλουσκόνι υπήρξε πολλά. Απ’ όλα, το πιο σημαντικό είναι ότι υπήρξε ο προάγγελος μιας νέου τύπου πολιτικής που κυριάρχησε στη μετα-ψυχροπολεμική Δύση, ως αποτέλεσμα της κατάρρευσης της παγκόσμιας Αριστεράς μετά το 1989, που συμπαρέσυρε στην πτώση και αναδιάταξε όλο το παλαιό πολιτικό σύστημα. Ουσιαστικά υπήρξε ο «πατέρας» της νέας δημαγωγίας και του λαϊκισμού που ακολούθησε.
